Wybory do PE: ułatwienia dla osób niepełnosprawnych

Wybory do PE: ułatwienia dla osób niepełnosprawnych

Głosowanie korespondencyjne i przez pełnomocnika, pomoc w lokalu wyborczym i w dotarciu do niego, szczegółowe informacje dotyczące kandydatów i samego głosowania dostępne przez telefon lub Internet - to niektóre z udogodnień dla niepełnosprawnych w majowych eurowyborach.

– Udogodnienia, jakie oferuje osobom niepełnosprawnym kodeks wyborczy mają im pomóc. Dlatego mogą oni skorzystać z różnych form głosowania, według własnego uznania – tylko oni wiedzą, które formalności sprawiają im większą trudność – powiedział PAP Krzysztof Lorentz z PKW.

Niepełnosprawni, dla których dotarcie do lokalu wyborczego jest trudnością, mogą zdecydować się na głosowanie korespondencyjne.

Jak informuje na swojej stronie PKW, głosować w ten sposób mogą osoby uprawnione do udziału w wyborach mające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Dotyczy to także osób z orzeczeniem organu rentowego o całkowitej niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, a także o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.

Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien być zgłoszony do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej do 5 maja. Zgłoszenie – którego wzór jest dostępny na stronie PKW – powinno zawierać: nazwisko i imię, imię ojca, datę urodzenia, numer PESEL – a w przypadku obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim – numer paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość.

Należy też dołączyć oświadczenie o tym, że widniejemy w rejestrze wyborców danej gminy – po to, by wójt czy burmistrz miał pewność, że wyborca wie, gdzie jest zarejestrowany – a także adres stałego zamieszkania, na który ma być wysłany pakiet wyborczy. Zawiera on m.in. kopertę zwrotną, kartę do głosowania, oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu i instrukcję głosowania korespondencyjnego.

Do zgłoszenia należy ponadto dołączyć kopię aktualnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. W zgłoszeniu można też zażądać przesłania brajlowskiej nakładki na kartę do głosowania.

Jeśli osoba niepełnosprawna postanowi głosować w lokalu wyborczym, to – na jej prośbę – w głosowaniu może pomagać inna osoba, w tym także niepełnoletnia. Osoba pomagająca może w czasie głosowania przebywać w pomieszczeniu za kotarą. Jak zauważył Lorentz, choć w takim przypadku nie są wymagane żadne formalności, warto przed samym głosowaniem poinformować członków komisji, że ktoś nam będzie pomagać.

– Jeśli niepełnosprawny tego nie zrobi, któryś z czujniejszych członków komisji może się zaniepokoić, że ktoś próbuje wywrzeć na nas wpływ czy podejrzeć jak głosujemy, co – bez zgody – jest naruszeniem zasady tajności – tłumaczył.

Niepełnosprawny może też ustanowić pełnomocnika. Czas na złożenie w urzędzie dzielnicy wniosku (pisemnie, faksem lub w formie elektronicznej) o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania mija 15 maja. Prawo do głosowania za pośrednictwem pełnomocnika mają osoby posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także ci, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat. Pełnomocnictwa udziela się przed wójtem (burmistrzem, prezydentem) lub upoważnionym pracownikiem urzędu gminy. Akt pełnomocnictwa może być sporządzony w miejscu zamieszkania osoby uprawnionej do udziału w wyborach, jeżeli zwróci się ona o to we wniosku o jego sporządzenie.

– Nie ma sensu, by zmuszać niepełnosprawnego do udawania się do urzędu, szczególnie, że właśnie niemożność sprawnego poruszania się na ogół decyduje o powołaniu pełnomocnika. Dlatego upoważniony przez np. wójta urzędnik – po uzgodnieniu sprawy z zainteresowanym – odwiedza go w domu bądź innym miejscu przez niego wskazanym, oczywiście na terenie gminy – powiedział Lorentz. Zaznaczył, że wskazanym miejscem może być np. szpital.

Udzielone pełnomocnictwo można cofnąć przez złożenie – najpóźniej na dwa dni przed dniem głosowania – stosownego oświadczenia w urzędzie gminy.

Pełnomocnikiem może być osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie co udzielający pełnomocnictwa do głosowania. Nie może nim zostać natomiast osoba wchodząca w skład komisji obwodowej tam, gdzie głosuje osoba udzielająca pełnomocnictwa, a także mężowie zaufania i kandydaci na posła do Parlamentu Europejskiego. Pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby (chyba że drugą będzie osoba najbliższa, np. mąż, żona, matka itp.).

Osoby niepełnosprawne, które wcześniej zgłosiły chęć głosowania korespondencyjnego, nie mogą ustanowić swojego pełnomocnika. Nie mają też prawa do takiej formy głosowania wyborcy przebywający w zakładach opieki zdrowotnej, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz ich oddziałach zewnętrznych, domach studenckich i ich zespołach, a także wyborcy głosujący korespondencyjnie.

Do 12 maja w urzędzie gminy – pisemnie, telefonicznie czy drogą elektroniczną – należy zgłosić zamiar głosowania przy użyciu sporządzonej w alfabecie Braille’a nakładki na kartę do głosowania. W zgłoszeniu należy wskazać obwód głosowania właściwy dla miejsca zamieszkania.

Niepełnosprawni wyborcy – podkreśla PKW – mają prawo do otrzymania szczegółowych informacji nt. wyborów, m.in. o: właściwym dla siebie okręgu i obwodzie głosowania, lokalach wyborczych przystosowanych do ich potrzeb, warunkach dopisania do spisu wyborców w obwodzie dla nich przystosowanym, terminie wyborów i godzinach głosowania, komitetach, kandydatach i listach kandydatów biorących udział w głosowaniu, a także formach głosowania. Mogą je uzyskać w gminie, w której stale zamieszkują. Ponadto informacje o udogodnieniach dla niepełnosprawnych muszą być podane do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej gminy oraz w sposób zwyczajowo przyjęty w gminie.

Informacje są przekazywane osobie niepełnosprawnej – na jej wniosek – telefonicznie lub w drukowanych materiałach informacyjnych, w tym w formie elektronicznej.

Lorentz zaznaczył ponadto, że urzędy miast i gmin są zachęcane również do zapewniania niepełnosprawnym dowozu do lokalu wyborczego. Podkreślił, że już wiele spośród nich informuje o tego rodzaju akcjach na swoich stronach internetowych i w urzędach. (PAP)

wni/ as/ jbr/

Data publikacji: 22.04.2014 r.

Udostępnij

Zachęcamy do zapisania się do Newslettera

Przeczytaj również