Komunikacja wspomagająca i alternatywna

VIII Regionalna Konferencja Let's Talk Together - AAC (Augmentative and Alternative Communication - Komunikacja Wspomagająca i Alternatywna) Krajów Europy Środkowej i Wschodniej odbędzie się po raz drugi, w dniach od 30 czerwca do 2 lipca 2011 r., tym razem w Polsce. Pierwszą konferencję we wschodniej części Europy zorganizowali Węgrzy w 1997 r. Cykl tych spotkań pozwolił na rozwój tego rodzaju komunikacji i ruchu AAC w poszczególnych krajach.

Organizatorami konferencji są Stowarzyszenie na rzecz Propagowania Wspomagających Sposobów Porozumiewania się „Mówić bez Słów”, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, Zespół Szkół Specjalnych Nr 109 w Warszawie oraz Firma Harpo z Poznania.

Tematem tegorocznej konferencji jest komunikacja wspomagająca i alternatywna w Europie – przegląd stanu badań i rozwiązań praktycznych w dziedzinie AAC w różnych krajach Europy oraz nawiązanie współpracy pomiędzy różnymi europejskimi społecznościami AAC. Konferencja będzie miała charakter edukacyjny z udziałem pracowników naukowych i będzie prowadzona w językach polskim i angielskim z symultanicznymi tłumaczeniami pomiędzy tymi dwoma językami.

Towarzyszyć jej będzie wystawa sprzętu i oprogramowania wspomagającego. Producenci zaprezentują interesujące nowości dotyczące technologii wspomagającej oraz udzielą na miejscu wszelkich wyjaśnień.

Organizatorzy zapraszają użytkowników AAC, ich rodziny, przyjaciół, terapeutów, nauczycieli i pracowników naukowych.

Najkrócej o AAC
Co to jest komunikacja wspomagająca i alternatywna (AAC)?
AAC (Augmentative and Alternative Communication) oznacza wszelkie działania, których celem jest pomoc w porozumiewaniu się osobom niemówiącym lub posługującym się mową w ograniczonym stopniu. Zamiast wypowiadanych słów i zdań mogą one używać znaków graficznych (piktogramów, obrazków, symboli), znaków manualnych (gestów) lub znaków przestrzenno-dotykowych (np. przedmiotów). Dzięki temu mogą dokonywać wyborów, podejmować decyzje, pytać, opowiadać, wyrażać myśli i uczucia – pokonywać bariery w porozumiewaniu się i stawać się niezależnymi.

Kto może potrzebować AAC?
Użytkownikami wspomagających sposobów porozumiewania się są dzieci, młodzież i dorośli, którzy słyszą, ale nie mogą nauczyć się mowy lub nie mogą jej używać przez całe życie lub tylko w pewnym okresie. Są to m.in. osoby z porażeniem mózgowym, specyficznymi zaburzeniami mowy, upośledzeniem umysłowym, autyzmem, chorobami genetycznymi, ale także osoby po urazach mózgu. W stosunku do małych dzieci z zaburzeniami rozwoju, u których mowa nie rozwija się o czasie używa się komunikacji wspomagającej, aby utorować rozwój języka i mowy, jeśli tylko warunki neurobiologiczne u dziecka na to pozwolą.

Na czym polega pomoc osobom niemówiącym?
Dla każdej niemówiącej osoby zespół specjalistów buduje indywidualny system komunikacji, aby mogła ona używać zamiast mowy jakiegoś systemu znaków (gestów, piktogramów, symboli, pisma). Oznacza to wiele działań takich jak: dobór znaków, budowanie osobistych pomocy do komunikacji, nauka wybierania i wskazywania, instruowanie partnerów rozmowy, wyposażenie osoby niemówiącej w odpowiednie urządzenia elektroniczne czy komputer, które użyczą jej głosu (tzw. technologia wspomagająca), a także (w przypadku osób niepełnosprawnych ruchowo) zaaranżowanie odpowiedniego siedziska, w którym użytkownik AAC będzie zdolny korzystać z dostarczonych pomocy.

Czym jest technologia wspomagająca (Assistive Technology, AT)?
To wszystkie rozwiązania z wykorzystaniem komputera i innych urządzeń elektrycznych i elektronicznych, jakie pomagają osobie z niepełnosprawnością pokonać bariery w codziennym życiu i osiągnąć niezależność. Niezależność w porozumiewaniu się może zapewnić komputer lub urządzenie do komunikacji z mową nagrywaną lub syntezowaną oraz odpowiednim oprogramowaniem zapewniającym dostęp do znaków, symboli, czy liter. Komputer zwykle musi być wyposażony w specjalistyczne peryferia, które zastąpią mysz, czy klawiaturę, jakich nie może obsłużyć osoba z poważniejszą ruchową niepełnosprawnością.

Kto udziela pomocy w zakresie AAC i AT?
Źródłem pomocy z zakresu AAC i AT na świecie są specjalistyczne ośrodki diagnostyczne i rehabilitacyjne, szkoły specjalne, zespoły wczesnego wspomagania rozwoju, poradnie rehabilitacyjne dla osób po uszkodzeniach mózgu, specjalistyczne poradnie logopedyczne. Diagnozę i terapię prowadzą tam zespoły specjalistów: logopeda, nauczyciel, psycholog, fizjoterapeuta, specjalista technologii wspomagającej. AAC w Polsce dopiero się rozwija. Niewiele szkół wyższych gwarantuje swoim studentom naukę tych metod. W niewielu placówkach terapeutycznych czy edukacyjnych dla dzieci niepełnosprawnych AAC jest używane powszechnie, w sposób standardowy, z udziałem zespołu specjalistów. Dlatego właśnie powstało Stowarzyszenie „Mówić bez Słów”, które propaguje wspomagające i alternatywne sposoby porozumiewania się. Stara się ono o lepszą dostępność terapeutów AAC w różnych regionach naszego kraju.

Udostępnij

Zachęcamy do zapisania się do Newslettera

Przeczytaj również