Nowa klasa peptydów może pomóc w zapobieganiu miażdżycy – informuje “Nature Communications”.
Jak wykazały badania prowadzone w ciągu ostatnich 20 lat, miażdżyca jest przewlekłym stanem zapalnym ściany tętnic. Kluczową rolę odgrywają białka takie jak cytokiny i chemokiny, sprzyjające zapaleniu naczyń.
Opracowanie skierowanych przeciwko nim leków, które mogłyby zapobiegać miażdżycy okazało się trudne, pomimo obiecujących wyników badań klinicznych. Wcześniejsze leki nie tylko zakłócały wpływ tych mediatorów na miażdżycę, ale także tłumiły ich korzystne działania, na przykład związane z obroną gospodarza przed infekcjami (chemokiny wpływają na migrację komórek odpornościowych w naszych ciałach).
Wcześniejsze strategie mające zapobiegać miażdżycy, zawałom serca, udarom, reumatoidalnemu zapaleniu stawów i innym chorobom o podłożu zapalnym opierały się głównie na przeciwciałach i lekach drobnocząsteczkowych. Tymczasem zespół naukowców z Uniwersytetu Technicznego w Monachium (TUM) zaprojektował i zsyntetyzował krótkie łańcuchy aminokwasów – peptydy – które działają jak zminimalizowany, rozpuszczalny receptor chemokin. W modelach zwierzęcych peptydy te są w stanie blokować miażdżycę.
Peptydy zaprojektowane i zsyntetyzowane przez monachijskich naukowców naśladują pewne receptory chemokin i są w stanie specyficznie hamować mechanizmy sprzyjające miażdżycy tętnic, podczas gdy te mechanizmy działania chemokin, które kontrolują ważne procesy fizjologiczne w organizmie, pozostają nienaruszone.
„Peptyd naśladujący receptor chemokiny CXCR4, który opracowaliśmy, jest w stanie selektywnie rozróżniać dwie różne chemokiny, które działają na ten sam receptor – w tym przypadku między nietypową chemokiną MIF i klasyczną chemokiną CXCL12. To umożliwia specyficzne blokowanie szlaków leżących u podstaw miażdżycy” – wyjaśniła Aphrodite Kapurniotu, profesor biochemii peptydów na TUM.
„Terapeutyki oparte na peptydach są często uważane za mniej stabilne, ponieważ peptydy mogą ulegać szybkiej degradacji w organizmie przez enzymy zwane proteazami. Jednakże możemy zastosować różne najnowocześniejsze podejścia do chemii peptydów, aby poprawić ich stabilność, na przykład poprzez wprowadzenie nienaturalnych aminokwasów do sekwencji peptydów” – dodała prof. Kapurniotu.
„Do tej pory nasze podejście zostało sprawdzone tylko na zwierzęcym modelu miażdżycy, ale przyszłe zastosowania kliniczne wydają się możliwe, także ze względu na fakt, że terapeutyki oparte na peptydach są znacznie tańsze niż przeciwciała” – powiedział prof. Jürgen Bernhagen z Institute for Stroke and Dementia Research (ISD) w Monachium. (PAP)
Paweł Wernicki, fot. pixabay.com
Data publikacji: 15.02.2021 r.
