Radioterapia protonowa nie jest lepsza od fotonowej
Nie ma twardych dowodów na to, że terapia protonowa jest lepsze od powszechnie stosowanej tradycyjnej radioterapii fotonowej - powiedział PAP dr Krzysztof Konopa z Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
W Polsce terapia protonowa stosowana jest w Centrum Cyklotronowym Bronowice pod Krakowem, który należy do Instytutu Fizyki Jądrowej PAN. Do niedawna była ona wykorzystywana u chorych z czerniakiem gałki ocznej.
Od lipca 2016 stosuje się ją także w leczeniu nowotworów zlokalizowanych poza narządem wzroku, takich jak nowotwory czaszki i okolicy okołordzeniowej wieku dorosłego, nowotwory zatok obocznych nosa, nowotwory wieku dziecięcego wymagające napromieniowania osi mózgowo-rdzeniowej oraz wysoko zróżnicowane glejaki.
Dr Krzysztof Konopa z GUM zwraca uwagę, że z terapią protonową nie należy – przynajmniej na razie – wiązać zbyt dużych nadziei, ponieważ w wielu nowotworach wciąż brakuje dowodów, że jest ona bardziej skuteczna i korzystna od promieniowania rentgenowskiego, czyli tradycyjnej terapii fotonowej.
– Promieniowanie protonowe jest wchłaniane do pewnej głębokości, co pozwala uniknąć napromieniowania sąsiednich tkanek zdrowych. Mniejsze może być również ryzyko wtórnych nowotworów, co ma szczególne znaczenie u dzieci leczonych z powodu nowotworów. Jednak skuteczność biologiczna terapii protonowej jest zbliżona do radioterapii tradycyjnej – twierdzi specjalista.
Jako przykład podaje leczenie raka płuca. Jeśli chodzi o wyniki leczenia, to nie ma większej różnicy między terapią protonową i fotonową. Lepsze efekty daje jedynie radioterapia stereotaktyczna, która jest bardziej precyzyjna i nazywana jest radioterapeutyczną chirurgią.
– W przypadku raka prostaty terapia protonowa okazała się nawet bardziej toksyczna aniżeli terapia fotonowa – podkreśla dr Konopa.
Dr Konopa zwraca uwagę, że terapia protonowa jest co najmniej trzy razy droższa od tradycyjnej radioterapii. Z powodu wysokich kosztów leczenia zamknięto niektóre ośrodki, w których stosowana była ta metody leczenia.
Czy warto zatem tworzyć kolejne ośrodki radioterapii protonowej w Polsce?
Prof. Jacek Jassem z Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego ma wątpliwości. – Moim zdaniem mamy już jeden taki ośrodek i to chyba powinno nam wystarczyć – podkreślił w wypowiedzi dla PAP.
Kierownik Kliniki Onkologii i Radioterapii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach prof. Sergiusz Nawrocki zwraca uwagę, że na 1 mln mieszkańców przypadają w Polsce 4 przyspieszacze liniowe, podczas gdy średnia w Unii Europejskiej to 5,5 takich aparatów na 1 mln ludności.
Akceleratory wykorzystywane są w radioterapii i są źródłem promieniowania jonizującego (fotonów lub elektronów). Zastąpiły one używane wcześniej lampy rentgenowskie i bomby kobaltowe.
Zbigniew Wojtasiński (PAP)
Data publikacji: 17.09.2016 r.
