Akademicy integrują się w Krakowie

3-8 kwietnia odbywają się X Krakowskie Dni Integracji. Ich organizatorami są biura i działy ds. osób niepełnosprawnych siedmiu krakowskich uczelni: Uniwersytetu Ekonomicznego, Uniwersytetu Pedagogicznego, Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Jana Pawła II, Uniwersytetu Rolniczego, Politechniki Krakowskiej oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego.

– Pierwsze Dni Integracji odbyły się w 2008 r. Najważniejszym celem było zintegrowanie środowiska, ale też to, co dzisiaj jest dla nas szalenie ważne. To jest zwiększenie wiedzy, świadomości na temat potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami, ale przede wszystkim studentów. Uświadomienie, że nowy sposób myślenia jest potrzebny – powiedziała prof. dr hab. Barbara Gąciarz, pełnomocnik rektora AGH ds. osób niepełnosprawnych. Dodała, że w ramach KDI podejmowane są różne działania, w tym konferencje, debaty, spotkania oraz zawody sportowe.

Ustawa na horyzoncie
Inauguracja X Krakowskich Dni Integracji została zorganizowana w auli Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Początek spotkania zdominowały wątki dotyczące powstawania nowej ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Z założenia ma ona odpowiadać na potrzeby innowacyjnej nauki i nowoczesnych uczelni.

– Dzisiejsza ustawa jest szczegółową instrukcją działania. Uczelnie są wzięte przez państwo za rękę i prowadzone krok po kroku. Ja bym chciał, żeby nowa ustawa miała charakter ramowy, żeby poszerzała autonomię uczelni. W związku z tym, kiedy stykam się z takimi postulatami, żeby standaryzować np. rozwiązania dotyczące studentów z niepełnosprawnością, to mam zastrzeżenie, mam wątpliwości bardzo ogólnej natury. Chyba jest już pora, żeby państwo zaufało obywatelom, środowisku akademickiemu – powiedział wicepremier Jarosław Gowin.

Dodał, że nowa ustawa będzie do końca powstawać w dialogu ze środowiskiem akademickim oraz środowiskiem studentów z niepełnosprawnością. Wicepremier podkreślił otwartość na postulaty, ale gorąco zaapelował o wzajemne zaufanie. Zapewnił, że utrzymane zostaną wszystkie rozwiązania, które środowisko ocenia pozytywnie.

Porozumienie z Fryczem
W trakcie konferencji odbyły się dwie ważne uroczystości. Pierwszą z nich było podpisanie aneksu do międzyuczelnianego Porozumienia o działalności na rzecz studentów z niepełnosprawnością. Dołączyła do niego ósma, a zarazem pierwsza niepubliczna uczelnia, tj. Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Jej rektor prof. dr hab. Jerzy Malec nie ukrywał radości z tego faktu, poprzedzonego kilkumiesięcznymi przygotowaniami.

– Jest oczywiście biuro, które zajmuje się problemami osób z niepełnosprawnością, ale jestem głęboko przekonany, że dzięki temu porozumieniu będziemy mogli uzyskać wiele informacji i nauczyć się wiele jeszcze w tym zakresie. Ponadto będziemy mogli tę naszą pomoc rozszerzyć, podzielić się naszymi doświadczeniami z uczelniami, które wcześniej do tego porozumienia przystąpiły – powiedział prof. dr hab. Jerzy Malec. W swoim wystąpieniu poruszył wątek przystosowania kolejnych budynków kampusudo potrzeb studentów i pracowników z niepełnosprawnością. Zostały zastosowane różne ułatwienia, w tym oznaczenia w alfabecie Braille’a.

Katedra na medal
W auli odbyło się też wręczenie nagród INTEGRALIA. Są one przyznawane osobom oraz instytucjom przyjaznym studentom z niepełnosprawnościami. O rozstrzygnięciach decyduje kapituła, składająca się z przedstawicieli uczelni należących do Porozumienia. W poprzednich latach uhonorowani zostali m.in. pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. osób niepełnosprawnych Bogdan Dąsal, Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego oraz prorektor UJ ds. dydaktyki prof. dr hab. Andrzej Mania.

W tym roku nagrodę główną otrzymała Katedra Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Wspiera ona od siedmiu lat BON UEK w inicjatywach na rzecz osób z niepełnosprawnościami. – Są to najczęściej działania o charakterze edukacyjnym, mające na celu poprawę jakości studiowania osób z niepełnosprawnością, włączanie ich w nurt życia akademickiego oraz propagowanie problematyki edukacji osób z niepełnosprawnością. Działania katedry obejmują swoim zasięgiem głównie studentów z niepełnosprawnością UEK, ale część wydarzeń organizowanych przez katedrę ma charakter otwarty, mogą z nich skorzystać też studenci z innych uczelni – powiedziała prof. dr hab. Janina Filek, prorektor ds. komunikacji i współpracy UEK.

Każda z uczelni przyznała też wewnętrzne nagrody INTEGRALIA dla pracowników bądź jednostek zasłużonych na forum uczelnianym.

Pokonać strach
Jednym z gości wydarzenia był prof. dr Geert Van Hove, reprezentujący Katedrę Pedagogiki Specjalnej Uniwersytetu w Gandawie oraz Katedrę Fundacyjną Studiów nad Niepełnosprawnością na Wolnym Uniwersytecie w Amsterdamie. Podczas konferencji wygłosił wykład „In the footsteps of John Dewey: Organizing support for students with special needs as a democratic duty”.(„Śladami Johna Deweya: organizowanie wsparcia dla studentów o specjalnych potrzebach jako demokratyczny obowiązek”). Podzielił go na pięć części, w których nie zabrakło filozofii, cytatów oraz dobrych praktyk. Wśród tych ostatnich wskazał m.in. Krakowskie Dni Integracji.

Uczestnicy konferencji usłyszeli też o znaczeniu instytucji edukacyjnych. To są miejsca nie tylko zdobywania wiedzy teoretycznej, ale też nauki życia. Nauczyciele powinni być pasjonatami swoich przedmiotów i chcieć dzielić się wiedzą z innymi.

Część wykładu dotyczyła wykorzystania potencjału studentów z niepełnosprawnością oraz zaangażowania się w dialog. – Osoby niepełnosprawne mówią: „Nic o nas bez nas”. Bez studentów niepełnosprawnych nie można zorganizować biura obsługi osób niepełnosprawnych. Potrzebne są ich doświadczenia, żeby zbudować taką jednostkę – stwierdził prof. dr Geert Van Hove. Zwrócił uwagę, że studenci boją się ujawniać swoją niepełnosprawność. Nie zawsze jest ona widoczna. Ważne, aby wśród dobrych praktyk mieć sposób na otwarcie się tej grupy.

Emocje na Rynku
Imprezą towarzyszącą X Krakowskim Dniom Integracji był 41. Uliczny Bieg Sztafetowy Szlakiem Pomników Pamięci Tadeusza Kościuszki. Został on zorganizowany 24 marca, czyli w 223. rocznicę przysięgi Tadeusza Kościuszki na Rynku Głównym w Krakowie. W sportowym święcie wzięły też udział sztafety osób z niepełnosprawnościami.

– Jest to przedsięwzięcie godne pochwalenia. Inicjatorką tego, żeby studenci niepełnosprawni uczestniczyli w tym biegu, była pani profesor Filek. Potem ja byłem wykonawcą, żeby zorganizować to na miejscu. To są studenci i studentki z niepełnosprawnościami, więc biegają wokół Rynku. Żałuję, że tylko cztery uczelnie przystąpiły, ale zawsze dobre i to – powiedział Jan Ortyl, pełnomocnik rektora PK ds. osób niepełnosprawnych.

Najszybsza okazała się reprezentacja Politechniki Krakowskiej, która wyprzedziła ekipy Uniwersytetu Rolniczego, AGH oraz Uniwersytetu Ekonomicznego.
Program X Krakowskich Dni Integracji obejmuje wydarzenia o różnym charakterze. Szczegółowy harmonogram można znaleźć na stronach uczelni.

Prof. dr hab. Janina Filek, prorektor ds. komunikacji i współpracy UEK
– Co roku wybieramy temat wiodący konferencji. Pierwotnie zakładaliśmy koncentrację na problemie wsparcia studentów z niepełnosprawnością psychiczną. Jednak w związku z tym, że jesteśmy w przededniu stworzenia nowej ustawy, uznaliśmy, że ważniejsze będzie zaprezentowanie dorobku środowiska polskiego poprzez dosyć bogaty dorobek uczelni krakowskich. Służy to wywarciu silnej presji na tych, którzy będą podejmowali decyzję, co znajdzie się w nowej ustawie. Chcemy, aby zachowali wszystkie zapisy dotyczące wsparcia studentów z niepełnosprawnością. Łącznie z utrzymaniem zapisu o dotacjach, które szkoły otrzymują adekwatnie do liczby studentów i adekwatnie do rodzajów niepełnosprawności tych studentów.
W tym roku do Porozumienia przystępowała ósma uczelnia. Chcieliśmy nadać temu bardzo uroczysty charakter, żeby wzmocnić siłę naszego środowiska, ale też, żeby pokazać rektorom, pracownikom uczelni, jak ważne są to problemy.

Zobacz galerię…

Tekst i fot. Marcin Gazda

Data publikacji: 07.04.2017 r.