Za niezależnym życiem do samorządów

Jeden z etapów działań objął Kraków, gdzie założenia wręczono urzędowi miasta. Uroczystość odbyła się 1 grudnia w Gmachu Głównym Akademii Górniczo–Hutniczej. 28 września w tym samym miejscu został zorganizowany Małopolski Konwent Regionalny Osób z Niepełnosprawnościami (https://naszesprawy.eu/rehabilitacja-zdrowie-i-nauka/13310-strategia-przed-kongresem.html). Było to jedno z czternastu wydarzeń poprzedzających III Kongres Osób z Niepełnosprawnościami (https://naszesprawy.eu/aktualnosci/13461-iii-kongres-osob-z-niepelnosprawnosciami-system-wsparcia-wymaga-pilnych-zmian.html).

Do ogólnopolskiego spotkania doszło 25 października w Warszawie, a towarzyszyło mu hasło „Za niezależnym życiem”. Wówczas dokonano prezentacji pozarządowych priorytetów do Strategii na Rzecz Osób z Niepełnosprawnościami oraz założeń ustaw dla Nowego Systemu Wsparcia. Intensywne prace nad nimi trwały jeszcze w ostatnich tygodniach. W działania zaangażowanych było ponad 90 organizacji pozarządowych.

– Główne założenia to jest godne i niezależne życie, a nie tylko podtrzymanie egzystencji, tak jak to często dzisiaj niestety bywa. To państwo powinno wziąć pełną odpowiedzialność za wsparcie osób z niepełnosprawnościami, żeby to nie był problem indywidualny rodzin – powiedział Aleksander Waszkielewicz, prezes zarządu Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego (FIRR) i przewodniczący Rady Programowej III Kongresu Osób z Niepełnosprawnościami.

Rola samorządu
W imieniu władz Krakowa wytyczne odebrał Bogdan Dąsal. Zapewnił, że skieruje je do prezydenta miasta Jacka Majchrowskiego. Wydziały i jednostki miejskie, realizujące wskazane zadania, precyzyjnie odniosą się do tego, naniosą uwagi i zajmą stanowisko. Efekty prac urzędu miasta zostaną przedstawione nie tylko przedstawicielom organizacji pozarządowych.

– Ten zbiór wytycznych będzie przekazany rządowi, aby w jak największym zakresie zostały wykorzystane. W świetle tego, co tutaj jest napisane, samorząd jest przewidziany jako główny realizator zadań w ramach systemu wsparcia osób niepełnosprawnych – powiedział pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. osób niepełnosprawnych. Dodał, że główna ustawa, czyli o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, powstała w innej rzeczywistości i trzeba stworzyć nowy dokument. Samorząd powinien mieć jak największą autonomię w decydowaniu o wydatkowaniu środków, a skupiony jest przede wszystkim na zadaniach z obszaru pomocy społecznej.

Bogdan Dąsal otrzymał też deklarację będącą podsumowaniem III Kongresu Osób z Niepełnosprawnościami (treść poniżej). Chwilę wcześniej odczytał ją prezes OM PZG w Krakowie Adam Stromidło, a uczestnicy spotkania podpisali się pod nią.

Przepis na niezależność
W trakcie spotkania zostały przedstawione aspekty niezależnego życia i usług społecznych, które są wdrażane przez samorząd. Joanna Piwowońska zwróciła uwagę na funkcjonowanie rodziców dzieci z niepełnosprawnościami oraz opiekunów dorosłych osób zależnych. Ponad 58 proc. z nich rezygnuje z pracy zawodowej, żeby zagwarantować godziwą opiekę. Często jest ona sprawowana 24 godziny na dobę, bez prawa do odpoczynku, urlopu czy zwolnienia lekarskiego. Podstawowe potrzeby rodziny i opiekunów w tym zakresie powinna zapewnić opieka wytchnieniowa. Może być ona świadczona w formie wsparcia kilkugodzinnego, całodziennego czy kilkudniowego, zarówno w domu, jak i w placówkach. – Postulujemy, żeby sprawowanie tej opieki było realizowane w sposób ciągły. Żeby nie odbywało się tak jak jest w tym momencie, w sposób doraźny, jeśli jakaś organizacja wygra konkurs i przez kilka godzin będzie zapewniać opiekę – powiedziała dyrektor ds. projektów strategicznych FIRR.

Reprezentanci Fundacji For Heroes przedstawili zagadnienia związane z transportem oraz zintegrowanymi usługami osobistymi. Tomasz Koźmiński poruszył wątek m.in. sygnalizacji dźwiękowej dla osób niewidomych i niedowidzących. Dla niego to istotny temat, wzrok stracił jako szesnastolatek. – Trzeba stworzyć system ogólnopolski, żeby na każdym skrzyżowaniu sprawa była rozwiązana tak samo. Niestety, w poszczególnych miastach różnie to wygląda, a powinno identycznie – stwierdził prezes zarządu Fundacji For Heroes. Przyznał, że samodzielnie mieszka, ale w pewnych sytuacjach stale potrzebuje wsparcia, np. przy sprawdzaniu pism.

Sławomir Charmaj podkreślił, że trzeba udostępnić szeroki pakiet usług asystenckich. Ofertę należy dostosować do potrzeb konkretnej osoby, m.in. z uwzględnieniem jej wieku czy rodzaju niepełnosprawności. – Wsparcie powinno być bardziej skupione na rynku lokalnym, czyli w obrębie danego miasta, gminy czy województwa – podkreślił członek zarządu Fundacji For Heroes.

Agnieszka Lewonowska-Banach skupiła się na mieszkalnictwie wspomaganym. Jednym z założeń jest minimalizowanie tworzenia kolejnych dużych ośrodków wsparcia stacjonarnego, typu zakłady opiekuńcze czy domy pomocy społecznej. Co w zamian? Małe formy oparte na indywidualnych potrzebach. – Jeżeli już domy pomocy społecznej, to kameralne, rodzinnie prowadzone. I jak najwięcej form z mieszkaniem wspomaganym. Gmina Kraków prowadzi 14 mieszkań chronionych, natomiast to jest ogromne miasto – powiedziała dyrektor Zakładu Aktywności Zawodowej „U Pana Cogito” Pensjonat i Restauracja. Dodała, że maksymalna liczba osób mieszkających w mieszkaniu wspomaganym powinna wynosić 6-7.

Deklaracja będącą podsumowaniem III Kongresu Osób z Niepełnosprawnościami
My, uczestniczki i uczestnicy III Kongresu Osób z Niepełnosprawnościami żądamy realizacji prawa do samodzielnego i niezależnego życia dla wszystkich Polek i Polaków z niepełnosprawnościami. Drogą do tego celu jest pełne wdrożenie postanowień Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami oraz podpisanie i ratyfikacja Protokołu Fakultatywnego do Konwencji. Żądamy poszanowania godności i realizacji wszystkich praw osób z niepełnosprawnościami.

Założenia dla Nowego Systemu Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami:
http://konwencja.org/konsultacja/zalozenia-dla-projektow-ustaw-dla-nowego-systemu-wsparcia-osob-z-niepelnosprawnosciami/

Zobacz galerię…
Tekst i fot. Marcin Gazda
Data publikacji: 07.12.2017 r.