W lutym w Sejmie odbyło się posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny poświęcone finansowaniu zakładów aktywności zawodowej (ZAZ) prowadzonych przez samorządy, które nie mogą korzystać z dofinanowania do zatrudnienia pracowników z niepełnosprawnością ze środków PFRON, na takich zasadach jak inni pracodawcy, czy ZAZ-y prowadzone przez organizacje pozarządowe.
Z analiz finansowych PFRON wynika, że Fundusz posiada środki na ten cel w wysokości ok. 20-25 mln zł. Problem jest jednak systemowy. Należy zbadać, czy można ZAZ samorządowe – ze względu na charakter ich zadań – traktować inaczej niż pozostałe podmioty finansów publicznych.
Poseł Plura uważa, że propozycja zmiany w tym zakresie zostanie wniesiona do projektu poselskiego zmiany ustawy o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Niżej przedstawiamy obowiązujące stanowisko Ministra Finansów.
R.S.
Niepełnosprawni pracownicy SPZOZ i samorządowych ZAZ bez dofinansowania z SODiR
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych poniżej przedstawia stanowisko Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2011 r. znak: FS10/063/14/565/SAA/11/8246.
„(…) Na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych pracodawcy spełniającemu warunki określone w art. 26a-26c ustawy przysługuje ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego w wysokości określonej w ustawie. Zgodnie z art. 26b ust. 7 ww. ustawy miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenia pracownika w części finansowanej ze środków publicznych.
Zgodnie z postanowieniami ustawy o finansach publicznych środkami publicznymi są m.in. dochody publiczne i przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł (art. 5 ust. 1 pkt 1 i 5). Dochodami publicznymi są m.in. wpływy ze sprzedaży wyrobów i usług świadczonych przez jednostki sektora finansów publicznych (art. 5 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy).
Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych posługuje się pojęciem „środki publiczne”, natomiast nie została równocześnie wprowadzona w tej ustawie definicja tego pojęcia (terminu). Zatem występujący w ww. ustawie termin „środki publiczne” należy rozumieć w znaczeniu zdefiniowanym w art. 5 ustawy o finansach publicznych.
Z postanowień ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r., Nr 164, poz. 1027 z poźn. zm.) wynika, że środki finansowe Narodowego Funduszu Zdrowia (pochodzące przede wszystkim ze składek na ubezpieczenie zdrowotne), przekazywane samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej (SPZOZ) w ramach odpłatności za świadczone przez SPZOZ usługi – są środkami publicznymi. Z takiego ich charakteru wynika szereg regulacji i obowiązków wiążących się z ich wydatkowaniem i wykorzystaniem, w tym wynikające z ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej (…) ciążące m.in. na świadczeniodawcach obowiązki sprawozdawcze.
Z uzyskiwanych przez jednostki sektora finansów publicznych dochodów i przychodów, stanowiących środki publiczne, finansowana jest działalność tych jednostek, w tym wydatki na wynagrodzenia pracowników.
(…) Wobec powyższego należy uznać, że wypłacane ze środków PFRON miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (stanowiące refundację wynagrodzeń wypłaconych pracownikom niepełnosprawnym przez pracodawcę) nie przysługuje SPZOZ oraz zakładom aktywności zawodowej funkcjonującym w formie samorządowych zakładów budżetowych, które są jednostkami sektora finansów publicznych finansującymi swoją działalność (w tym wynagrodzenia pracowników) ze środków publicznych.
