Dialog po krakowsku

28 lipca 2014 r. została powołana Komisja Dialogu Obywatelskiego ds. Zdrowia, a 3 września 2014 r. – Komisja Dialogu Obywatelskiego ds. Osób Niepełnosprawnych. Przedstawicielom organizacji pozarządowych nie udało się utworzyć KDO ds. Zdrowia i Niepełnosprawności, ale obrady obydwu komisji odbywają się w te same dni.

Paweł Wójtowicz jest dumny, że doszło do konsolidacji dwóch grup. – Biuro ds. Ochrony Zdrowia oraz pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. osób niepełnosprawnych mają swoje siedziby w różnych dzielnicach. Jeżeli rozmawiamy o jakichkolwiek działaniach, to rozdzielamy budżet zdrowia i budżet osób niepełnosprawnych, tudzież osób objętych pomocą socjalną. Jeśli natomiast odwołujemy się do dokumentów wiążących, czyli np. strategii, to wszędzie razem występuje zdrowie i niepełnosprawność, więc jest niekonsekwencja – mówi prezes Fundacji Pomocy Rodzinom i Chorym na Mukowiscydozę MATIO, który pełni rolę przewodniczącego KDO ds. Zdrowia i wiceprzewodniczącego KDO ds. Osób Niepełnosprawnych.

W szerszym gronie
Komisje mają charakter inicjatywno-doradczy. Do tej pory odbyło się po 6 posiedzeń, a w ostatnim z dotychczasowych wziął też udział reprezentant „Naszych Spraw”.

– Staramy się wsłuchać w to, czego oczekuje od nas urzędnik, który nie zawsze ma możliwość zmodyfikowania pewnych przepisów. Jeśli propozycja zmian jest inicjowana przez organizacje pozarządowe czy przez nas, to wtedy istnieją realne szanse na poprawienie sytuacji – tłumaczy Paweł Wójtowicz.

Poszukiwaniu optymalnych rozwiązań sprzyja obecność gości na posiedzeniach KDO ds. Osób Niepełnosprawnych. Pierwsze z nich otworzył dyrektor Wydziału Spraw Społecznych UMK Jan Żądło. We wszystkich spotkaniach uczestniczył pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. osób niepełnosprawnych Bogdan Dąsal. Z zaproszeń skorzystali też pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. rodziny Marzena Paszkot i pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. polityki społecznej Andrzej Kulig. Atmosferę debaty poznali przedstawiciele Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu – inspektor Zespołu Zarządzania Ruchem Andrzej Chuchro i Jerzy Franczak. Ostatnio na liczne pytania musiał odpowiedzieć przewodniczący Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności Rafał Wardęga.

Co z tym parkowaniem?
– Ciągle przybliżamy się do rozwiązania problemów związanych z parkowaniem osób niepełnosprawnych, mimo że w tym gronie nie jesteśmy w stanie zmienić prawodawstwa. Jednak odbyliśmy już sporo rozmów m.in. z przedstawicielami ZIKiT-u – opisuje Aleksandra Włodarczyk, prezes Fundacji Hipoterapia – Na Rzecz Rehabilitacji Dzieci Niepełnosprawnych, a zarazem przewodnicząca KDO ds. Osób Niepełnosprawnych.

Komisja wspólnie z urzędem miasta wystąpi z wnioskiem do Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju o powiększenie wyznaczonych miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych. W 2003 r. ustawodawca uregulował minimalne wymiary stanowisk postojowych. Wzdłuż osi jezdni powinno mieć 6 metrów (tabela 5.1). Mowa jest też o pięciu metrach i możliwości powiększenia w przypadku potrzeb (tabela 5.2). Konieczność zmiany do sześciu metrów odczuwają zwłaszcza osoby, które samochodami kombi przewożą wózki inwalidzkie.

Komisja zajmuje się też kartami parkingowymi umożliwiającymi parkowanie na tzw. kopertach. Uprawnienia wydawane są tylko osobom z wybranymi schorzeniami (numery statystyczne: 04-O, 05-R, 10-N). Jednak niekiedy większe problemy z poruszaniem się mają inni chorzy, u których nie występuje dysfunkcja wzroku czy ruchu.

– Podczas obrad poruszyłem kwestię niepełnosprawności oddechowej, która nie jest zauważana przez orzeczników. Jeśli np. chory na mukowiscydozę zaparkuje na wyznaczonym miejscu, to podlega cichemu linczowi ze strony pozostałych, bo przecież nie wygląda na niepełnosprawnego. A dla niego zrobienie dziesięciu kroków stanowi czasem większy wysiłek niż pokonanie maratonu na wózku – mówi Paweł Wójtowicz.

Gra o kartę
Jednym z celów KDO ds. Osób Niepełnosprawnych jest rozszerzenie Krakowskiej Karty Rodzinnej (system zniżek, ulg, preferencji i uprawnień) o rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością i przewlekle chorym. Pierwszym krokiem będzie uruchomienie projektu pilotażowego, co pozwoli na dokładniejszą analizę kosztów. Już został powołany zespół zadaniowy ds. rozpoznania potrzeb w zakresie wsparcia rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym na terenie Gminy Miejskiej Kraków. W jego skład wchodzą m.in. przedstawiciele miasta oraz KDO ds. Osób Niepełnosprawnych. Inauguracyjne spotkanie odbyło się 7 maja.

– Na razie rozpoznajemy najważniejsze potrzeby, które można zrealizować bez specjalnie wydzielonych środków, bo przecież mamy połowę roku budżetowego. Liczymy, że choć 2015 r. jest pilotażowym okresem, to uda nam się usunąć jedną lub dwie bardzo konkretne bolączki rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi – informuje Aleksandra Włodarczyk.
Wnioskodawcy chcą nie tylko ułatwić dostęp do miejskiej infrastruktury sportowej, kulturalnej oraz służby zdrowia. Rozpoznawana jest możliwość np. dofinansowania dojazdów dla najmłodszych przedszkolaków z orzeczoną niepełnosprawnością oraz rozszerzenie usług asystenckich.

Korzystny dialog
KDO ds. Osób Niepełnosprawnych próbuje zdobyć aktualne dane statystyczne dotyczące osób niepełnosprawnych. – Obiecano nam takie opracowanie z urzędu miasta jeszcze przed wakacjami. Tego typu informacje są punktem wyjścia do wszystkich rozmów, które prowadzimy na zewnątrz, np. z radnymi. Zawsze pojawiają się pytania o skalę problemu, a my nie możemy bazować na danych sprzed dziesięciu lat czy z ostatniego spisu powszechnego – mówi Aleksandra Włodarczyk.

Zdaniem Pawła Wójtowicza pierwsze miesiące działalności KDO ds. Osób Niepełnosprawnych należy ocenić pozytywnie. Stopniowo przestaje zanikać granica między organizacjami pozarządowymi a urzędnikami. – Czasami atmosfera jest gorąca, ale zaczynamy rozmawiać czysto partnersko jak rozwiązać konkretne problemy. Nie piętnujemy kogoś, że zrobił tak czy inaczej, bo z tego nic nie wynika. Przepisy nie są spójne, ale dzięki dialogowi możemy znaleźć lepsze rozwiązania – twierdzi prezes Fundacji MATIO.

Działalność KDO ds. Osób Niepełnosprawnych zostanie zaprezentowana w trakcie XVI Tygodnia Osób Niepełnosprawnych „Kocham Kraków z Wzajemnością”. Zainteresowani powinni 29 maja (piątek) odwiedzić namiot na Rynku Głównym. Być może będą tam już do odebrania ulotki informacyjne przygotowywane wspólnie z urzędnikami. Mają one rozwiać wiele wątpliwości związanych z zasadami orzekania o niepełnosprawności oraz kartami parkingowymi.

Tekst i fot. Marcin Gazda

Data publikacji: 12.05.2015 r.