Emerytury pomostowe nie przysługują opiekunom osób niepełnosprawnych

Posłanka na Sejm RP Urszula Nowogórska skierowała interpelację w sprawie możliwości przyznania emerytury pomostowej dla opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy utracili bliską osobę, nad którą sprawowali opiekę. Odpowiedzi udzielił sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed.

„Postawione w interpelacji pytania odnośnie do wsparcia finansowego opiekunów, którzy stracili osobę bliską, na którą pobierali świadczenie pielęgnacyjne, w tym ewentualnej możliwości wprowadzenia emerytur pomostowych dla osób, które sprawują opiekę nad osobami niepełnosprawnymi i osiągnęły co najmniej 20 letni okres składkowy dotyczą zapewnienia bezpieczeństwa socjalnego tych osób w ramach zabezpieczenia społecznego” – tłumaczył minister Szwed w odpowiedzi pisemnej.

Przytaczamy poniżej znaczące fragmenty tej odpowiedzi:

Konstytucja RP, w art. 67, stanowi, że „obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa”. Ponadto „obywatel pozostający bez pracy nie z własnej woli i niemający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego, którego zakres i formy określa ustawa”. Konstytucyjne odesłanie nie powoduje jednak, że ustawodawca zyskał zupełną swobodę w zakresie doboru rozwiązań określających treść tego prawa. Swoboda ta podlega bowiem ograniczeniom wynikającym z innych norm ustrojowych. W szczególności ramy regulacji wyznacza art. 2 Konstytucji nakazujący uwzględnianie zasad sprawiedliwości społecznej oraz art. 32, nakazujący stworzenie takiego systemu zabezpieczenia społecznego, w którym znajdzie odzwierciedlenie zasada równości. System zabezpieczenia społecznego jako całość ma umożliwić osobie pozostającej bez pracy nie z własnej woli i nie mającej innych środków utrzymania, realizację prawa do zabezpieczenia społecznego. Zabezpieczenie społeczne obejmuje całokształt świadczeń, jakie ze środków publicznych są przyznawane osobom znajdującym się w potrzebie a realizacja tego prawa następuje głownie przez ubezpieczenie społeczne i pomoc społeczną /…/.

Za osoby pobierające świadczenia opiekuńcze wójt, burmistrz lub prezydent miasta opłaca składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy odpowiadającej wysokości danego świadczenia, przez okres niezbędny do spełnienia przez te osoby warunków do uzyskania najniższej emerytury, tj. 20 lat składkowych i nieskładkowych w przypadku kobiet oraz 25 lat w przypadku mężczyzn. Powyższe rozwiązanie dotyczące okresu opłacania składki zapewnia osobie, pobierającej ww. świadczenia opiekuńcze, ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez okres, który jest skorelowany z minimalnymi okresami uprawniającymi do najniższej emerytury. Emerytura przysługuje ubezpieczonemu po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat w przypadku mężczyzn. Po spełnieniu tego warunku osoba pobierająca ww. świadczenia opiekuńcze, która nigdy nie była aktywna zawodowo nabędzie prawo do emerytury w wysokości najniższej, gwarantowanej przez państwo /…/.

Odnosząc się do propozycji zapewnienia emerytury pomostowej dla osoby sprawującej opiekę nad osobą z niepełnosprawnością, jeśli osiągnęła co najmniej 20 letni okres składkowy – minister podkreślił, że: – emerytury pomostowe nie są świadczeniami, które mogłyby przysługiwać osobom pobierającym świadczenie pielęgnacyjne, a ewentualnego wsparcia osoby te powinny poszukiwać na gruncie rozwiązań właściwych dla instytucji rynku pracy.

Podsumowując wyjaśnił i uściślił: „Odnosząc się natomiast do pytania o wsparcie zapewniane przez samorząd na rzecz opiekunów, którzy stracili osobę bliską i pozostali bez wsparcia finansowego, informuję, że ww. osoby mogą skorzystać ze świadczeń pieniężnych  i niepieniężnych z pomocy społecznej na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1876 i 2369 oraz z 2021 r. poz. 794 i 803). Zgodnie z przepisami zawartymi w powyższej ustawie, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, której celem jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Do jej zadań należy wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych. Natomiast rodzaj, forma i rozmiar udzielanego osobom świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, ale także mieszczące się w możliwościach pomocy społecznej”.

Poza wymienionymi powyższej przykładowymi świadczeniami pieniężnymi warto podkreślić, że w katalogu świadczeń pomocy społecznej znajdują się również świadczenia niepieniężne (m. in. praca socjalna, pomoc rzeczowa, poradnictwo specjalistyczne, interwencja kryzysowa) – podkreślił S. Szwed.

Na zakończenie minister wskazał, że „szczegółowe informacje w zakresie możliwości wsparcia w ramach świadczeń pieniężnych i niepieniężnych z pomocy społecznej można uzyskać poprzez kontakt z ośrodkiem pomocy społecznej właściwym miejscowo ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o takie wsparcie. Listę jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, do których należą ośrodki pomocy społecznej, wraz z danymi teleadresowymi można znaleźć na stronie internetowej prowadzonej przez ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego – Rejestr Jednostek Pomocy Społecznej: https://rjps.mrips.gov.pl”.

Oprac. IKa, fot. pexels.com

Data publikacji: 03.09.2021 r.

Udostępnij

Zachęcamy do zapisania się do Newslettera

Przeczytaj również