Katowice gospodarzem unijnej dyskusji o profilaktyce i zdrowiu publicznym

W Katowicach rozpoczęła się w poniedziałek konferencja podsumowująca dotychczasowe działania w ramach unijnego projektu JA PreventNCD, którego celem jest walka z chorobami niezakaźnymi w Europie. Do stolicy Górnego Śląska przybyło ponad 400 decydentów, ekspertów i naukowców z 25 państw Unii Europejskiej.

Konferencja organizowana w dniach 16–18 czerwca w Międzynarodowym Centrum Kongresowym połączy dwa wydarzenia: spotkanie całego Konsorcjum Joint Action Prevent Non-Communicable Diseases (JA PreventNCD), tj. przedstawicieli wszystkich państw członkowskich UE oraz spotkanie Konsorcjum UE ds. Prewencji Raka i Innych Chorób Niezakaźnych (EU-CNCD). Celem jest wymiana wiedzy i wdrażanie skutecznych rozwiązań zdrowotnych na poziomie europejskim.

„Ten projekt pomoże nam wszystkim w zapobieganiu chorobom niezakaźnym i w ustaleniu wspólnych czynników ryzyka” – oceniła podczas konferencji prasowej koordynatorka projektu JA PreventNCD dr. Linda Granlund. Podkreśliła, że działania koncentrują się na czterech głównych czynnikach – niezdrowej diecie, paleniu tytoniu, spożywaniu alkoholu i braku aktywności fizycznej.

Profesor Mojca Gabrijelcic Blenkusz z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w Słowenii zapowiedziała powołanie europejskiego konsorcjum ds. profilaktyki chorób niezakaźnych i onkologicznych.

„Komisja Europejska poprosiła nas o utworzenie takiego ciała. Naszym celem będzie wypracowanie trwałej platformy odniesienia i zwiększanie świadomości społecznej” – powiedziała. „Przez wiele lat promowaliśmy przede wszystkim wzrost gospodarczy. Teraz chcemy przesunąć akcent w stronę gospodarki dobrostanu” – dodała profesor.

Jak podkreśliła, zdrowe społeczeństwo to warunek konkurencyjnej Europy. „Będziemy formułować argumenty za finansowaniem inicjatyw, które zmniejszają obciążenie chorobami niezakaźnymi” – wyjaśniła.

Zdaniem dr. Kremlina Wickramasinghe z Biura Regionalnego Światowej Organizacji Zdrowia dla Europy, problemem jest brak politycznej odwagi do wdrażania rozwiązań profilaktycznych. „Wiemy, co działa, ale te działania nie znajdują odzwierciedlenia w politykach. Politycy obawiają się długiego procesu wdrażania i krytyki ze strony sektora prywatnego” – powiedział. „Musimy pokazać im szybkie zyski – takie, które można osiągnąć w ciągu jednej do pięciu lat, czyli w trakcie jednej kadencji. Wtedy będą bardziej skłonni działać” – wyjaśnił doktor.

Rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach prof. Tomasz Szczepański, wskazał także na potrzebę większego zaangażowania uczelni w proces wdrażania profilaktyki. „Musimy inwestować w ludzi – takich jak nasz zespół – ale też szybko implementować dobre praktyki europejskie w Polsce” – mówił. „Marzy nam się renesans zdrowia publicznego. Kształcimy świetnych specjalistów, ale chcemy, by trafiali do POZ, do urzędów gmin, gdzie mogą realnie wpływać na politykę zdrowotną” – dodał.

Joint Action Prevent Non-Communicable Diseases (JA PreventNCD) to jeden z największych europejskich projektów zdrowotnych, mający na celu przeciwdziałanie chorobom niezakaźnym, takim jak nowotwory, cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia czy przewlekłe choroby oddechowe. Projekt jest współfinansowany przez Komisję Europejską, a jego budżet wynosi 95,5 mln euro – to aż 20 proc. całkowitego budżetu UE przeznaczonego na zdrowie.

Projekt koordynowany jest przez Norwegię i obejmuje 25 państw oraz ponad 100 partnerów. Koncentruje się na opracowywaniu i wdrażaniu polityk zdrowotnych opartych na dowodach naukowych. W centrum działań znajduje się profilaktyka oraz zmniejszanie nierówności zdrowotnych i społecznych w dostępie do opieki.

Gospodarzami konferencji są: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Norweski Instytut Zdrowia Publicznego oraz Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Słowenii. Patronat nad wydarzeniem objęli: Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Przemysłu oraz Minister ds. UE Adam Szłapka, który przyznał mu oficjalny patronat polskiej prezydencji w Radzie UE. (PAP)

jms/ agz/, fot. materiały prasowe

Data publikacji: 16.06.2025 r.