Komisja proponuje zwiększenie dostępności produktów i usług dla osób niepełnosprawnych

Przedmiotowe produkty i usługi zostały starannie wyselekcjonowane po konsultacji z obywatelami i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego oraz przedsiębiorstwami. Obejmują one usługi bankowe i bankomaty, komputery, telefony i urządzenia telewizyjne, telefonię oraz usługi audiowizualne, transport, książki elektroniczne i handel elektroniczny.
Przedmiotowy wniosek w sprawie dyrektywy ma na celu poprawę funkcjonowania rynku wewnętrznego, ułatwiając przedsiębiorstwom oferowanie dostępnych produktów i usług za granicą. Wspólne wymogi dostępności będą również obowiązywać w przypadku unijnych przepisów dotyczących zamówień publicznych i korzystania z funduszy unijnych. Inicjatywa ta ożywi innowacyjność i poszerzy ofertę dostępnych produktów i usług dla około 80 mln osób niepełnosprawnych w Unii Europejskiej.
Zwrócono uwagę na zapewnienie proporcjonalności wymogów, zwłaszcza w odniesieniu do małych przedsiębiorstw i mikroprzedsiębiorstw. Dzięki klauzuli zapewniającej zdroworozsądkowe podejście uniknięto sytuacji, w której wymogi dostępności nakładałby nieproporcjonalne obciążenia, a w przypadku mikroprzedsiębiorstw przewidziano łagodniejsze środki zmierzające do zapewnienia zgodności. Doświadczenie pokazuje, że w większości przypadków zapewnianie dostępnych produktów jest opłacalne z biznesowego punktu widzenia, w szczególności jeżeli dostępność jest przewidziana w fazie projektowania.
Marianne Thyssen, komisarz do spraw zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników, stwierdziła: „Niepełnosprawność nie powinna stanowić bariery dla pełnej aktywności społecznej, a brak wspólnych unijnych przepisów nie powinien być przeszkodą dla transgranicznego handlu dostępnymi produktami i usługami. Za pomocą tego aktu chcemy pogłębić rynek wewnętrzny i wykorzystać jego potencjał z korzyścią zarówno dla przedsiębiorstw, jak i osób niepełnosprawnych. W rzeczywistości wszyscy możemy na tym skorzystać.”.
Europejski akt w sprawie dostępności ułatwi producentom i usługodawcom eksport produktów i usług zgodnych z wymogami UE, ponieważ nie będą musieli oni dostosowywać tych produktów i usług do różnych przepisów krajowych. Akt ten umożliwi zwłaszcza małym przedsiębiorstwom pełne korzystanie z rynku unijnego.
W rezultacie osoby niepełnosprawne będą mogły czerpać korzyści z większej podaży dostępnych produktów i usług po bardziej konkurencyjnych cenach. Z tej ulepszonej oferty korzystać mogą również osoby starsze o podobnych potrzebach w zakresie dostępności, a także pozostałe osoby, które stają w obliczu wyzwań związanych z wypadkiem, tymczasową chorobą lub trudnymi warunkami, takimi jak słabe oświetlenie lub duży hałas. Pomoże to zwiększyć aktywność społeczną, w tym uczestnictwo w kształceniu i w zatrudnieniu, a także pozwoli na większą niezależność i lepsze możliwości w zakresie mobilności.

Kontekst
Około 80 mln osób w UE jest w pewnym stopniu dotkniętych niepełnosprawnością. Ze względu na starzenie się społeczeństwa oczekuje się, iż do roku 2020 liczba ta wzrośnie do 120 mln . Dostępność jest warunkiem wstępnym równego i aktywnego uczestnictwa tych osób w społeczeństwie. Ponadto może przyczynić się do zapewnienia inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu.
Konwencja NZ o prawach osób niepełnosprawnych zawiera wymogi dostępności. Strony konwencji, np. UE i państwa członkowskie, zostały w niej zobowiązane do podejmowania niezbędnych środków, w tym środków prawnych, by zagwarantować dostępność. Bez działań ze strony UE każde państwo UE nadal będzie opracowywać różne przepisy podczas realizacji swoich zobowiązań, co doprowadzi do jeszcze znaczniejszego rozdrobnienia rynku UE.
Działanie na szczeblu UE może zapobiec takiemu rozdrobnieniu i zaoferować przedsiębiorstwom więcej możliwości. A to z kolei może zmniejszyć koszt dostępnych produktów i usług i wpłynąć pozytywnie na finanse publiczne w perspektywie długoterminowej przez zwiększenie autonomii osób starszych i osób niepełnosprawnych.
UE ratyfikowała Konwencję NZ o prawach osób niepełnosprawnych (UNCRPD) w 2011 r. W konwencji tej do niepełnosprawności podchodzi się jako do kwestii związanej z prawami człowieka, a nie traktuje się jej z perspektywy medycyny czy działalności charytatywnej. Obejmuje ona prawa obywatelskie, polityczne, gospodarcze, społeczne i kulturalne, a także wiele obszarów polityki: od sprawiedliwości po transport, od zatrudnienia po technologie informacyjne itd. W art. 9 konwencji zawarto zobowiązania stron w zakresie dostępności, które polegają na zapewnieniu osobom niepełnosprawnym dostępu na zasadach równych z zasadami dostępu dla innych osób.
Wszystkie państwa członkowskie podpisały konwencję, a 25 państw ją ratyfikowało. Finlandia, Holandia i Irlandia przygotowują się do ratyfikacji. Oznacza to, że UE, a także państwa członkowskie, które są stronami konwencji, zobowiązały się do tego, by w ramach swoich kompetencji przestrzegać praw osób niepełnosprawnych zapisanych w konwencji NZ i je chronić.

Info: Komisja Europejska

Data publikacji: 03.12.2015 r.