Kongres Zdrowia Psychicznego przygotował rekomendacje w sprawie reformy psychiatrii środowiskowej

Eksperci z Kongresu Zdrowia Psychicznego zaprezentowali 28 stycznia rekomendacje w sprawie reformy psychiatrii środowiskowej po zakończeniu pilotażu centrów zdrowia psychicznego. Chcą m.in. utrzymania dotychczasowej formuły finansowania CZP w ramach ryczałtu na populację.

Autorami rekomendacji są doświadczeni psychiatrzy, m.in. były minister zdrowia dr Marek Balicki, prof. Andrzej Cechnicki, prof. Jacek Wciórka, dr Tomasz Szafrański i Joanna Krzyżanowska-Zbucka. Razem od lat zabiegają, m.in. w ramach Kongresu Zdrowia Psychicznego, o kompleksową reformę polskiej psychiatrii.

Przygotowana przez nich 40-punktowa lista dotyczy najistotniejszych elementów modelu psychiatrii środowiskowej, który ma zostać wdrożony po 30 czerwca br., kiedy zakończy się pilotaż centrów zdrowia psychicznego, pełniących kluczową rolę w psychiatrii środowiskowej.

„Spisaliśmy punkty kontrolne, które będą służyć ocenie zmian, jakie przygotuje zespół Ministerstwa Zdrowia, ale są to rekomendacje, co powinno się w tych przygotowanych propozycjach znaleźć” – wyjaśnił podczas konferencji prasowej dr Marek Balicki, członek rady ds. Zdrowia Psychicznego przy ministrze zdrowia.

Chodzi o zespół, który w grudniu 2024 r. powołała szefowa resortu zdrowia Izabela Leszczyna. Ma on wypracować sposób finansowania centrów zdrowia psychicznego po zakończeniu pilotażu.

Pilotaż rozpoczął się w 2018 r. Oparty jest na koncepcji psychiatrii środowiskowej, czyli odejściu od leczenia szpitalnego (to przeznaczone ma być dla pacjentów w stanach ostrych) na rzecz opieki zorganizowanej blisko pacjenta w mniejszych ośrodkach pomocy medycznej, zapobieganiu kryzysom psychicznym, a gdy do nich dojdzie – szybkim przywróceniem do równowagi.

Centra są finansowane ryczałtem – to kwota przekazywana przez NFZ w przeliczeniu na mieszkańca, zwykle jednego powiatu. Obok CZP działa także stary model finansowania – według formuły płatność za usługę (fee for service), czyli NFZ płaci np. za pojedynczą poradę u psychiatry.

Psychiatrzy z grupy roboczej zaproponowali, by taka forma finansowania pozostała po zakończeniu pilotażu. Miałby to być ryczałt na populację osób zamieszkałych na jego obszarze działania, a jednocześnie uwzględnienie możliwości płatności za wykonane świadczenia opieki zdrowotnej udzielone osobom niezamieszkałym na obszarze działania CZP. To znaczy, że finansowane byłoby leczenie osoby spoza danego obszaru zamieszkania, która zdecydowała się na inne niż to w jej okolicy centrum zdrowia psychicznego.

„Ważne przy tym, by placówka miała samodzielność finansową, to znaczy własne księgi rachunkowe i własne sprawozdanie finansowe” – podkreślił dr Balicki.

W rekomendacjach znalazło się też m.in. zagadnienie całościowego finansowania opieki psychiatrycznej. Według ekspertów powinno ono stopniowo dojść w roku 2031 r. do 7 proc. ogólnych nakładów na świadczenia zdrowotne.

Obecnie na psychiatrię przeznacza się w Polsce ok. 4,5 proc. ogólnych bieżących wydatków na ochronę zdrowia, podczas gdy średnia unijna to 6-7 proc. (PAP)

akar/ agz/, fot. CZP Wrocław

Data publikacji: 28.01.2025 r.