Problem tzw. „więźniów czwartego piętra” był głównym tematem Forum „Mieszkanie Seniora – bez ograniczeń”, które odbyło się 31 lipca w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Sekretarz Stanu Marzena Okła-Drewnowicz zaprezentowała projekt ustawy, który jest szansą dla tysięcy starszych osób w Polsce uwięzionych w mieszkaniach bez wind, bez szansy na normalne życie.
Kwestia bezpieczeństwa, autonomii i godności
Forum „Mieszkanie Seniora – bez ograniczeń”, które odbyło się w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, stanowiło kolejny krok w kierunku wypracowania kompleksowych rozwiązań mieszkalnictwa senioralnego w Polsce. Podczas wydarzenia przedstawiono projekt ustawy, która wprowadzi nową formę wsparcia – najem senioralny.
– Warunki mieszkaniowe to coś znacznie więcej niż metraż – to kwestia bezpieczeństwa, autonomii i godności– podkreśliła Marzena Okła-Drewnowicz, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Coraz więcej seniorów staje się dziś tzw. „więźniami czwartego piętra” – ze względu na problemy zdrowotne i brak wind ich jedynym światem staje się położone na wyższych kondygnacjach mieszkanie
.- To nie tylko kwestia pieniędzy, ale brak woli konserwatora zabytków, by coś zmienić. Pamiętajmy: prawa człowieka są ważniejsze niż prawa zabytków
– przypomniała profesor Joanna Senyszyn.
Uczestnicy forum rozmawiali o potrzebie tworzenia dostępnych, bezpiecznych i przyjaznych mieszkań dla osób starszych – takich, które sprzyjają samodzielności, aktywności i integracji społecznej.
Kluczowe założenia najmu senioralnego
Zaprezentowany projekt ustawy stanowi odpowiedź na realne problemy starzejącego się społeczeństwa i jednocześnie wychodzi naprzeciw zmieniającym się potrzebom osób starszych.
– Dziś dzielimy ludzi na młodych i starszych, a tak naprawdę rozwija się nowy nurt postdemograficzny, który mówi, że nas – jako ludzi – tak naprawdę łączą style życia, potrzeby i motywacje, na przykład do przeprowadzki. 68 proc. osób starszych nie chce być nazywanych starymi, a 62 proc. osób po 65. roku życia nie czuje się staro – powiedziała dr Agnieszka Labus, architektka, urbanistka i prezeska Fundacji LAB60+.
Projekt ustawy o najmie senioralnym wprowadzi rozwiązanie, które ułatwi mobilność mieszkaniową, poprawi dostępność i zmniejszy ryzyko izolacji.
Najważniejsze założenia to:
• prawo wyboru – seniorzy będą mogli złożyć wniosek do gminy o najem mieszkania dostosowanego do ich potrzeb,
• zachowanie własności – osoby starsze nie stracą prawa własności do dotychczasowego mieszkania,
• gwarancja bezpieczeństwa – umowa najmu zawierana wyłącznie z gminą.
Gwarantem praw osób starszych – zarówno w zakresie własności, jak i bezpieczeństwa – będzie gmina – to z nią senior będzie zawierał umowę najmu. Dziś gminy mogą wynajmować mieszkania komunalne jedynie osobom starszym, które nie posiadają prawa własności. Te osoby już teraz otrzymują mieszkania bez barier z zasobów komunalnych. Takiej możliwości nie mają jednak właściciele własnych mieszkań, przez co często zostają więźniami swoich czterech ścian.
Z korzyścią dla seniorów i całego społeczeństwa
Integracja międzypokoleniowa i aktywizacja osób starszych nie mogą pozostać pustymi hasłami – do ich realizacji konieczne jest zniesienie tych najbardziej podstawowych barier.
– Bardzo duże znaczenie ma to, by każda osoba mogła funkcjonować w warunkach odpowiednich do swoich potrzeb. Seniorzy są coraz bardziej aktywni, ale aby mogli uczestniczyć w życiu społecznym, potrzebują mieszkań i przestrzeni dostosowanych do swoich potrzeb – zauważyła Bożena Borowiec z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Poprawa warunków życia i większa samodzielność seniorów powinny zmniejszyć zapotrzebowanie na domy pomocy społecznej.
– Nie zdajemy sobie sprawy, ile będzie kosztować to, że staniemy się opiekunami. Myślimy, że wszystkim zajmie się państwo, a potem zaskoczenie – musimy dopłacać do DPS-ów czy szpitali. Potrzebna jest kampania, która uświadomi, że wszyscy będziemy zarówno seniorami, jak i opiekunami – przekonywał Grzegorz Okoński (MSM Energetyka).
Inną z korzyści wdrożenia najmu senioralnego będzie większa elastyczność w gospodarowaniu zasobem mieszkaniowym gmin.
Eksperci i przedstawiciele instytucji o mieszkalnictwie przyjaznym seniorom
W forum wzięli udział przedstawiciele administracji rządowej, instytucji publicznych, samorządów, organizacji pozarządowych oraz eksperci zajmujący się projektowaniem przestrzeni i polityką senioralną.
Info i fot. gov.pl/web/premier
Data publikacji: 31.07.2025 r.
