W piątek 8 czerwca rozpoczęła się oczekiwana od ładnych kilku lat, największa z dotychczasowych międzynarodowych imprez sportowych organizowanych w Polsce. Przypomnijmy z tej okazji, że po początkowej fali euforii do głosu doszli liczni malkontenci, a z upływem czasu informacje na temat budowy stadionów, infrastruktury hotelowej, komunikacyjnej, porządkowej czy dystrybucji biletów na kolejne mecze potęgowały dezinformację wśród kibiców, w tym także niepełnosprawnych. Przysłowiowej „oliwy do ognia" dolała skandaliczna afera z anulowaniem biletów już zakupionych przez część niepełnosprawnych kibiców, których UEFA niepoinformowała o konieczności złożenia oświadczenia o swoim statusie osoby niepełnosprawnej.
Lecz to nie jedyne wpadki dotyczące tego środowiska – okazuje się niestety, że do dziś niepełnosprawni kibice nie mają w Internecie możliwości znalezienia kompleksowych informacji na temat dostosowania dla nich naszych czterech nowych stadionów turniejowych. Jest to tym bardziej kuriozalne, że już w styczniu polska Fundacja TUS podjęła się tego zadania w ramach projektu UEFA C „Respect Inclusion – Football with No Limits”, o czym wcześniej informowaliśmy na naszych łamach. Projekt realizowany jest przez Centre for Access to Football in Europe (CAFE, www.cafefootball.eu). Tymczasem 5 czerwca na specjalnej konferencji prasowej przedstawiciele fundacji nie omieszkali pochwalić się przygotowaniem kampanii radiowej i telewizyjnej „Turniej uszyty na miarę potrzeb niepełnosprawnych kibiców”, promującej miejsca i instytucje dostępne dla kibiców z niepełnosprawnością oraz telewizyjnym spotem z udziałem Huberta Urbańskiego, lecz – wbrew pisemnej zapowiedzi na oficjalnym zaproszeniu – nie zaprezentowali pełnych wyników audytów! Co więcej – na stronie http://www.polandnolimits.eu/, sygnowany datą 8 maja, można było znaleźć jedynie wpis na temat wynik audytu stadionu we Wrocławiu z informacją, że kontrolę przeprowadzono 2 maja. Następna informacja na interesujący nas temat ma datę dopiero 28 maja i informuje, że oprócz Poznania, wszystkie pozostałe stadiony zostały zweryfikowane a wyniki będą dostępne „wkrótce”. Znamienna ta ezopowa nuta, jeśli zważyć, że w dniu wspomnianej konferencji nadal można było obejrzeć jedynie dane dotyczące stadionu we Wrocławiu i dopiero kolejnego dnia pojawiła się strona z wpisem dotyczącym Gdańska. Tymczasem, jeszcze w przeddzień konferencji otrzymaliśmy zapewnienie, że dwa pozostałe audyty pojawią się najpóźniej 6 czerwca… w tym dniu uzyskaliśmy kolejne zapewnienia, że brakujące dane będą dostępne na pewno przed pierwszym meczem. Abstrahując od drobnostki, że taki termin na pewno nie mógł satysfakcjonować zainteresowanych, bo trudno oczekiwać aktualnych komunikatów do ostatniej chwili, to i tak była to kolejna obietnica bez pokrycia! Farsy ciąg dalszy? Proszę bardzo: kilka godzin przed meczem otwarcia na stronie TUS pojawił się komunikat, w jaki sposób należy rezerwować on line miejsca w Strefie Kibica w Warszawie dla osób niepełnosprawnych ruchowo – rychło w czas. Po południu tego samego dnia pojawił się zaległy opis Strefy Kibica we Wrocławiu – znów musztarda po obiedzie, bo do tego czasu zainteresowani niepełnosprawni mieszkańcy i przyjezdni już zdobyli potrzebne informacje z innych źródeł.
Nie sposób przejść obojętnie nad tym ewenementem: nie wiadomo czy opóźnienie rozpoczęcia audytów jest rezultatem braku koordynacji z zarządami obiektów lub z niedoszacowaniem czasochłonności zadania, czy też po prostu zwykłego lekceważenia priorytetów. A przecież cała idea tego projektu polegała na jak najszybszym i wyczerpującym poinformowaniu kibiców z niepełnosprawnoscią o interesujących ich, istotnych detalach logistycznych, skumulowanych w jednym miejscu, by oszczędzić czas i mieć pewność poruszania się zarówno na stadionach, jak i w Strefach Kibiców. W rzeczywistości priorytetowe i trwalsze informacje dotyczące stadionów, a więc aktualne również po zakończeniu turnieju, zostały potraktowane po macoszemu i zamiast stać się wizytówką fundacji stanowią jak dotąd wyrzut sumienia. Tak czy inaczej – fuszerka, która znów rykoszetem odbija się na słabszych.
Paradoksalnie – w mniejszym zakresie element niedociągnięć dotyczy Stref Kibica w miastach rozgrywek, które są przecież- co by nie mówić – „łątką jednodniówką”, lecz i tu oczywiście pojawiają się niedopatrzenia. Przykładowo – strefa w Gdańsku do tej pory nie podała informacji na temat możliwości skorzystania z wolontariuszy – asystentów osób niepełnosprawnych, a we Wrocławiu jak dotąd nierozstrzygnięta jest kwestia obecności tłumacza języka migowego. Ogólnie jednak, jak się zdaje, ten segment jest przygotowany na przyjęcie niepełnosprawnych. Biorąc pod uwagę, że przez kilkanaście dni Strefy Kibica będą jeszcze czynne, przedstawiamy aktualne dane dla niepełnosprawnych kibiców w miastach turniejowych.
Strefa Kibica pod Pałacem Kultury w Warszawie może przyjąć do 100 tys. kibiców, wszystkie 7 wejść do niej jest dostosowanych do wjazdu na wózkach inwalidzkich. Dwa wejścia (na ul. E.Plater od strony al. Jerozolimskich oraz na Marszałkowskiej po lewej stronie) są dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, nie tylko poprzez przygotowanie szerszych rękawów wpustowych, ale również dzięki wolontariuszom przeszkolonym do asystowania osobom z niepełnosprawnością (dni meczowe – 2 os. przy wejściu, dzień niemeczowy – 1 os. przy wejściu). Wejścia z rękawami wpustowymi są oznaczone piktogramami. Miejsca postojowe (na czas wysiadania i wsiadania osób niepełnosprawnych) dla zorganizowanego transportu miejskiego oraz transportu prywatnego mieszczą się na ul. Złotej. Przed obiema trybunami umieszczono platformy dla osób niepełnosprawnych. Istnieje możliwość rezerwacji miejsc na platformach za pośrednictwem formularza na poniższej stronie internetowej http://niepelnosprawni.uefaeuro2012.um.warszawa.pl/. 60 toalet, stanowiących 10 proc. wszystkich toalet w Strefie Kibica, jest dostosowanych dla osób niepełnosprawnych. 7 punktów gastronomicznych jest dostosowanych do osób niepełnosprawnych. W 2 punktach informacyjnych (usytuowanych w pobliżu 2 wejść z rękawami wpustowymi) są wolontariusze posługujący się językiem migowym (międzynarodowym i polskim). Punkty są również dostosowane dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich i oznaczone są piktogramami. M. st. Warszawa oferuje osobom niepełnosprawnym możliwość zamówienia transportu specjalistycznego. Numer telefonu pod którym można zamówić transport jest udostępniony na stronie internetowej EURO 2012, w zakładce z informacjami dla osób niepełnosprawnych. Osoby niedosłyszące mogą natomiast skorzystać z pętli indukcyjnych.
W Gdańsku zorganizowano dwie strefy o pojemności po 30 tys. osób na Placu Zebrań Ludowych, wstęp wolny oprócz dni, w których zaplanowano koncerty. W Strefie Kibica znajdują się dwa wejścia poszerzone, dostosowane do osób niepełnosprawnych. Jedno wejście bez schodów, drugie wyposażone w podjazd, dostępne z asystą. Nawierzchnia w Strefie Kibica to kostka betonowa. Miejsca postojowe dla osób niepełnosprawnych są dostępne od ul. Giełguda. W Strefie Kibica znajduje się platforma dla osób niepełnosprawnych o pojemności do 50 osób wraz z opiekunami. Na jej terenie 10-15 proc. wszystkich toalet dostosowane jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Punkty gastronomiczne dostępne dla osób niepełnosprawnych znajdują się w pobliżu platformy.
W Poznaniu Strefa Kibica zlokalizowana jest na Pl. Wolności. Osoby niepełnosprawne oraz ich opiekunowie mogą wejść od ul. 3 Maja, wejście dla nich jest oznaczone piktogramem. Osoby niepełnosprawne dojeżdżające do Strefy Kibica samochodem mogą skorzystać z miejsc postojowych przy ul. Ratajczaka. Wcześniej należy uzyskać przepustkę. Przy wejściu dla osób niepełnosprawnych stoją przeszkoleni wolontariusze (2 osoby), którzy w razie potrzeby będą służyli pomocą/asystą. Przy każdym wejściu do Strefy Kibica są przygotowane poszerzone rękawy wpustowe, łącznie jest ich 4: 3 rękawy na al. Marcinkowskiego oraz 1 rękaw przy wejściu od ul. 23 lutego. Pracownicy ochrony oraz wolontariusze (1 os. przy każdym wejściu) w razie potrzeby służą pomocą w dostaniu się do Strefy. Wszystkie ww. wejścia są oznaczone piktogramami. Przy ul. Ratajczaka wyznaczono miejsca postojowe dla taksówek i pełniących rolę taksówek – pojazdów transportu specjalistycznego dla osób niepełnosprawnych. Aby uzyskać dostęp do wyznaczonego miejsca, należy zgłosić się do biura organizatora po przepustkę wjazdową. Na terenie Strefy Kibica zaplanowano specjalny podest dla osób niepełnosprawnych oraz ich opiekunów. Podest o powierzchni 185 m kw. zlokalizowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie sceny, obok strefy VIP – na Pl. Wolności. Podest dostosowany jest do potrzeb osób niepełnosprawnych i oświetlony, tak aby zapewnić osobom niepełnosprawnym możliwość komfortowego oglądania meczów. Jest on w pełni zadaszony i wyraźnie oznakowany oraz wyposażony w pochylnię. Opiekunom osób niepełnosprawnych są zapewnione miejsca siedzące. 15 toalet, stanowiących 10 proc. wszystkich toalet, jest dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Punkt gastronomiczny na Pl. Wolności (obok Strefy VIP) jest wyposażony w podjazdy. Łącznie na terenie Strefy Kibica jest 6 punktów gastronomicznych. Dla potrzeb osób głuchych została zabezpieczona pętla indukcyjna wraz z techniczną obsługą i niezbędnym sprzętem. Jest również zapewniona obecność tłumacza języka migowego podczas wszystkich rozgrywanych meczów wraz z ew. dogrywkami i powtórkami. Dodatkowo przygotowano toaletę dla psów przewodników asystujących osobom niepełnosprawnym. Z myślą o czworonogach zapewnione są również jednorazowe rękawice i woreczki na nieczystości, oraz miski i woda.
W spóźnionym Wrocławiu do Strefy prowadzi sześć bram wejściowych/wyjściowych, będących również wejściami dla osób niepełnosprawnych, w tym jedna usytuowana na placu Gołębim, służąca jako wyjście ewakuacyjne oraz najdogodniejsze wejście dla takowych. Wszystkie bramy są opatrzone w piktogramy. Na każdej bramie zainstalowany jest system informacji wizualnej w postaci wyświetlaczy diodowych przekazujących komunikaty związane z bezpieczeństwem. Na terenie strefy zostały umieszczone w trzech miejscach słupy nawigacyjne. Osoby niepełnosprawne są upoważnione do wjazdu do strefy na podstawie orzeczenia (legitymacji) o niepełnosprawności ruchowej, bez możliwości parkowania w pasie drogowym. Możliwość parkowania istnieje tylko i wyłącznie na parkingach wewnętrznych, czy też podziemnych. W dni meczowe (8, 12, 16 czerwca 2012 r.) obowiązuje zakaz ruchu i parkowania w okolicy Rynku, w strefie ograniczonej ulicami Kazimierza Wielkiego, Grodzką i Piaskową, z wyłączeniem dojazdu do parkingu podziemnego przy ul. Rzeźniczej, parkingu wielopoziomowego przy ul. Szewskiej oraz parkingów przy ul. św. Wita i ul. Krawieckiej. Są one również opatrzone w piktogramy. Platforma dla osób niepełnosprawnych usytuowana jest przy scenie głównej, ok. 40 metrów od wejścia dla osób niepełnosprawnych przy pl. Gołębim. Jej powierzchnia to ok. 30 m kw. pomieści od 10 do 15 osób na wózkach inwalidzkich wraz z osobami towarzyszącymi. Platforma jest wyposażona w rampę o długości 2 metrów. Nie jest zadaszona. 100 proc. nawierzchni w Strefie Kibica oraz dróg dojścia do bram strefy to kostka brukowa. 7 toalet, stanowiących blisko10 proc. wszystkich toalet w Strefie Kibica, będzie dostosowanych dla osób niepełnosprawnych. 5 z nich zostało umieszczonych tuż przy platformie, pozostałe 2 w Przejściu Garncarskim. Na terenie Strefy znajduje się kilkadziesiąt punktów gastronomicznych, z których 8 serwuje posiłki ciepłe. Pozostałe dystrybuują słone i słodkie przekąski oraz napoje bezalkoholowe. 5 punktów gastronomicznych zadeklarowało obniżenie banerów reklamowych ze 100 cm do 80 cm, tak aby umożliwić osobom niepełnosprawnym na wózkach swobodny dostęp do lad oznaczonych piktogramami. Punkty te znajdują się 280 metrów od platformy dla osób niepełnosprawnych, w pobliżu wejścia od Kurzego Targu. Pozostałe punkty gastronomiczne oraz liczne punkty sprzedaży piwa posiadają wysokie barowe lady. Przy każdej bramie funkcjonuje mobilny punkt informacyjny obsługiwany przez wolontariuszy miejskich. Punkty są również dostosowane dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich oraz oznaczone piktogramami. Do Strefy Kibica można wejść w psem asystującym jednak nie ma wydzielonego miejsca toalety dla zwierząt. W strefie znajdują się 2 ujęcia wody: na Pl. Solnym oraz przy wejściu od ulicy Oławskiej. Nie ma danych dotyczących obecności tłumacza języka migowego.
Mniejsze Strefy Kibica to m.in. w Białymstoku, Bydgoszczy, Częstochowie, Gnieźnie, Krakowie, Katowicach, Miliczu, Pile, Rybniku, Wyszkowie. Dużą ich część przygotowała spółka Prowokator. Natomiast pięć ciężarówek firmy z telebimami odwiedzi ok. 85 miast.
Ponieważ Fundacja TUS nadal nie wywiązała się ze swoich obietnic postanowiliśmy nie publikować połowicznych danych dotyczących stadionów EURO 2012. Zainteresowani tym tematem mogą skorzystać ze strony, której adres zaprezentowaliśmy w początkowych akapitach tego artykułu.
