Renta socjalna będzie podlegała zmniejszaniu lub  zawieszeniu jak emerytury i renty z FUS

Do rzecznika praw obywatelskich wpływają skargi osób pobierających rentę socjalną, od których ZUS żąda zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, ponieważ przekroczyli dopuszczalną kwotę przychodu.

Zgodnie z  art. 10 ust. 1 i 6 ustawy o rencie socjalnej prawo do renty socjalnej zawiesza się w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego za miesiąc, w którym osiągnięto przychody w łącznej kwocie wyższej niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Zdaniem skarżących  konsekwencją jest tzw. „pułapka rentowa”, która jest istotną barierą w aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami. Postulują oni potrzebę zmiany zasad rozliczania przychodów uzyskiwanych z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego na przewidziane dla świadczeń emerytalno-rentowych określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zastępca RPO Stanisław Trociuk poprosił o stanowisko w tej sprawie Pawła Wdówika, pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych. W odpowiedzi Stanisław Szwed, wiceminister rodziny i polityki społecznej poinformował, że Rada Ministrów postanowiła wnieść do Sejmu RP projekt zawierający między innymi zmianę zasad zawieszania prawa do renty socjalnej.

W dniu 24 czerwca 2021 r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (przekazaną do podpisu prezydenta RP), w której dokonuje się zmiany ustawy  z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej w zakresie zasad zawieszania prawa do tego świadczenia.

Ustawa przyjmuje, że renta socjalna będzie podlegała takim samym zasadom zawieszenia lub zmniejszenia, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, co emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy, przyznane na mocy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

W przypadku osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, rencista socjalny będzie mógł, bez konsekwencji w wysokości renty, osiągnąć przychód wynoszący do 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia, natomiast renta socjalna ulegnie zawieszeniu w przypadku osiągania tego przychodu w wysokości przekraczającej 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia (od 1 czerwca 2021 r. 7386,10 zł). Przychody w wysokości od 70 proc. do 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia będą powodować zmniejszenie wysokości renty socjalnej, ale nie więcej niż o maksymalną kwotę zmniejszenia.

Osoba pobierająca rentę socjalną lub jej przedstawiciel ustawowy będą zobowiązani, tak jak obecnie, niezwłocznie powiadomić organ wypłacający rentę socjalną o okolicznościach powodujących zawieszenie prawa do świadczenia albo zmniejszenie jego wysokości. Ustawa w części dotyczącej zasad zawieszania renty socjalnej wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.

Iwona Kucharska, fot. freepik.com

Data publikacji: 23.08.2021 r.