Środki na psychiatrię są systematycznie zwiększane, będą także w 2026 r. – zapewnia resort zdrowia

Psychiatria pozostaje jednym z priorytetów Ministerstwa Zdrowia, a środki finansowe przeznaczane na nią nie tylko się nie zmniejszają, lecz są systematycznie zwiększane. W 2026 r. zaplanowano o 1,75 mld zł więcej niż w br. – poinformował 17 września resort zdrowia.

Ministerstwo Zdrowia wydało komunikat ws. finansowania psychiatrii. To reakcja na konferencję prasową Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Centrów Zdrowia Psychicznego, które podało 16 września, że nakłady na psychiatrię będą w 2026 r. o 1,2 mld zł niższe niż obecnie.

Informację o zmniejszeniu finansowania psychiatrii w 2026 r. szefowa OSCZP Izabela Ciuńczyk oparła na dwóch pismach, które wyszły z Ministerstwa Zdrowia – odpowiedź z 5 sierpnia na interpelację poselską udzieloną przez wiceministra zdrowia Wojciecha Koniecznego (odwołanego w ub. tygodniu) oraz informację udzieloną OSCZP przez Departament Zdrowia Publicznego w MZ z 5 września br. – Wynika z nich, że finansowanie to w 2026 r. przewidziane jest na poziomie 7,971 mld zł, czyli o 1,2 mld zł mniej niż obecnie. To olbrzymia kwota, która spowoduje redukcję personelu i wydłuży kolejki do specjalistów – powiedziała.
Ministerstwo Zdrowia zapewniło w, że psychiatria pozostaje jednym z priorytetów resortu, a środki finansowe przeznaczane na nią nie tylko się nie zmniejszają, lecz są systematycznie zwiększane.

„Podkreślamy, że środki finansowe w planie na 2026 r. w zakresie opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień są wyższe niż w planie na 2025 r. o ponad 1,75 mld zł” – brzmi fragment informacji MZ. Resort wyjaśnił również, że na obecnym etapie ze względów formalnych nie ma w przyszłorocznym planie finansowym NFZ środków na działanie centrów zdrowia psychicznego. Zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem pilotaż trwa do końca 2025 r.” – zaznaczył.

Tak samo różnice w planie finansowym tłumaczy NFZ, który 16 września przekazał PAP, że planowanie budżetu NFZ na kolejny rok odbywa się w ścisłych ramach prawnych i w konkretnie wskazanym, maksymalnym terminie do 15 lipca. – Ponieważ na ten moment pilotaż CZP jest zaplanowany do końca tego roku, to pierwotny plan finansowy NFZ na przyszły rok nie mógł go już uwzględnić. Jeżeli sytuacja się zmieni i CZP będą nadal funkcjonowały w oparciu o finansowanie z NFZ, to budżet NFZ je obejmie. Dokładnie tak było w 2025 r., kiedy pierwotnie pilotaż miał obowiązywać do połowy roku, a ostatecznie trwa do końca br. i płacimy za jego realizację – powiedział Paweł Florek, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji NFZ.

Centra zdrowia psychicznego w formule pilotażu mają działać do końca 2025 r. Pilotaż ten rozpoczął się w 2018 r. Oparty jest na koncepcji psychiatrii środowiskowej, czyli odejściu od leczenia szpitalnego, które ma być przeznaczone dla pacjentów w stanach ostrych. CZP skupiają się na opiece zorganizowanej blisko pacjenta w mniejszych ośrodkach pomocy medycznej, zapobieganiu kryzysom psychicznym, a gdy do nich dojdzie – szybkim przywróceniu do równowagi.

MZ poinformowało, że swoje prace finalizuje Zespół ds. zmian systemowych w Centrach Zdrowia Psychicznego, który przedstawi ministrowi zdrowia rekomendacje dotyczące sposobu i kierunków wdrożenia Centrów do całości systemu. „W skład Zespołu wchodzi szeroka reprezentacja środowiska, w tym osoba wskazana przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie CZP, którego prezesem Zarządu jest dr Izabela Ciuńczyk” – zaznaczył resort.

Zapowiada, że po zakończeniu tych prac zostaną podjęte decyzje dotyczące sposobu, kierunku oraz harmonogramu wdrażania zaproponowanych zmian. „Naszym celem jest jak najszybsze objęcie odpowiednią opieką całej populacji Polski” – dodano.

Ministerstwo przypomniało też, że dodatkowe środki przeznaczyło na wsparcie podmiotów leczniczych. „W ramach Funduszu Medycznego rozstrzygnięto konkurs, w którym do 53 ośrodków w całej Polsce trafi 3 166 733 867 zł – jest to rekordowa w historii polskiej psychiatrii inwestycja w infrastrukturę. Wsparcie przewidziano na 44 inwestycje do 50 mln zł oraz 9 inwestycji o wartości powyżej 50 mln zł” – wyliczył resort.
Dodatkowo przygotowywane jest ogłoszenie naboru na projekt realizowany w ramach Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027 (FEnIKS): „Wsparcie infrastrukturalne centrów zdrowia psychicznego dla dorosłych oraz ośrodków/zespołów środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej (I poziom referencyjny)”. Data zakończenia realizacji projektu to 30 września 2027 r., a jego planowany całkowity koszt wynosi prawie 238 mln zł.

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Centrów Zdrowia Psychicznego zapowiada, że 9 października br. zorganizuje Nadzwyczajny Kongres Zdrowia Psychicznego. Podobny odbył się pod koniec ub. roku. Celem inicjatywy była obrona modelu opieki realizowanego w pilotażu centrów zdrowia psychicznego. Wcześniej Ministerstwo Zdrowia i NFZ m.in. podczas posiedzeń rady ds. zdrowia psychicznego przy ministrze zdrowia zapowiadały zmiany modelu finansowania CZP, który opiera się na ryczałcie przekazywanym przez NFZ na mieszkańca. Natomiast protestujące środowiska, m.in. psychiatrów, psychoterapeutów, asystentów zdrowienia i pacjentów, obawiały się nowych zasad finansowania CZP. (PAP)

akar/ jann/, fot. CZP w Przemyślu

Data publikacji: 19.09.2025 r.