Bałtycki Kampus UG w Gdańsku Oliwie
Od 19 października obowiązuje ograniczenie zajęć na uczelniach. W strefie czerwonej kształcenie prowadzone jest zdalnie, choć dopuszczone są wyjątki. Szkoły wyższe musiały już wiosną szybko zareagować na zmieniającą się rzeczywistość. Z myślą o studentach z niepełnosprawnościami wdrożyły różne rozwiązania, zapewniając m.in. wsparcie psychologiczne.
Uniwersytet Gdański
W poprzednim roku akademickim na UG studiowało blisko 500 osób z orzeczoną niepełnosprawnością. W obecnym, według szacunków uczelni, ich liczba będzie podobna. Mając na uwadze sytuację epidemiczną, wiosną wprowadzono kształcenie zdalne. W takiej formie będzie przeprowadzona większość zajęć w trwającym semestrze. Rozwiązanie to dotyczy wszystkich typów studiów.
– W przypadku kształcenia zdalnego, trudności, na które mogą napotykać studenci z niepełnosprawnościami są bardzo różnorodne. Zależą głównie od stopnia i rodzaju dysfunkcji. Zmiana formy kształcenia nie wpłynęła znacząco na wyniki czy oceny uzyskiwane przez studentów UG. Do BON nie wpłynęły zgłoszenia dotyczące szczególnych problemów związanych z niniejszą zmianą – mówi Justyna Rogowska, kierownik Biura ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Gdańskiego.
Wszyscy studenci, którzy wcześniej objęci byli dodatkowym wsparciem ze strony BON, korzystali z przygotowanych rozwiązań. Wśród nich są m.in. usługa asystenta dydaktycznego czy specjalistyczny lektorat językowy.
Ponadto w ramach realizacji czteroletniego projektu „Dostępny UG – kompleksowy program likwidacji barier w dostępie do kształcenia dla osób z niepełnosprawnościami” w biurze funkcjonuje konsultant dydaktyczny. Jego zadaniem jest m.in. opracowywanie indywidualnej ścieżki wsparcia dla studentów z niepełnosprawnościami na uczelni.
– Na rok akademicki 2020/2021 zaproponowaliśmy rozwiązania, które sukcesywnie były wdrażane w minionych latach. Dodatkowo jesteśmy przygotowani do realizacji szkoleń technologicznych dla studentów z niepełnosprawnościami. Mamy też specjalistyczny sprzęt i oprogramowanie, które udostępniamy osobom nieposiadającym takich rozwiązań – informuje Justyna Rogowska.
UKW w Bydgoszczy
13 października Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy zainaugurował rok akademicki 2020/2021. W nim przewidziane było kształcenie w trybie hybrydowym. Jednak obecnie zajęcia odbywają się zdalnie.
– Wiosną musieliśmy ekspresowo przejść z nauki tradycyjnej na zdalną. Pomocne okazały się nowoczesne technologie czy platformy internetowe, ale potrzebujemy rozwiązań systemowych. Nie jesteśmy w stanie zaproponować zajęć, podczas których wykładowca ma np. 10 osób na sali i kolejnych 10 online – opisuje Radosław Cichański, pełnomocnik rektora UKW ds. osób niepełnosprawnych.
W poprzednim roku akademickim kształcenie na tej uczelni wybrało ponad 200 studentów z niepełnosprawnościami. Wśród nich znalazły się m.in. osoby z zespołem Aspergera, chorujące psychicznie i z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. To właśnie one miały największe problemy po wprowadzeniu nauki zdalnej, zwłaszcza w pierwszych dniach.
– Jako Dział ds. Osób z Niepełnosprawnościami nie byliśmy w stanie ruszyć od razu z pomocą do wszystkich. Wspólnie z pełnomocnikiem ds. pomocy psychologicznej określiliśmy grupy priorytetowe. Zapewniliśmy przede wszystkim wsparcie psychologiczne, żeby poszczególne osoby przestawiły się do funkcjonowania w izolacji i w zamknięciu. To wymagało indywidualnego podejścia – mówi Radosław Cichański.
W trakcie minionego semestru wprowadzono ułatwienia dot. obiegu dokumentów. Nowość stanowiły szachy online. Plany zakładają, że zostaną one wprowadzone jako przedmiot w ramach alternatywnych zajęć wychowania fizycznego. Wcześniej można było wybrać szachy w formie stacjonarnej. To rozwiązanie przygotowano dla studentów, którzy ze względu na problemy zdrowotne muszą korzystać z długotrwałej rehabilitacji lub przebywać w szpitalu.
W domach studenckich została ograniczona liczba miejsc. Ze względu na reżim sanitarny postanowiono kwaterować po jednej osobie w pokoju. Natomiast studenci z niepełnosprawnościami, zwłaszcza w stopniu znacznym, są traktowani priorytetowo.
– Żeby nauczanie zdalne było efektywne, musi być spełnionych kilka przesłanek. Studenci zazwyczaj mówią, że wszystko jest OK. Nam zajęło trochę czasu, żeby dowiedzieć się, czy oni są w stanie uczestniczyć w poszczególnych zajęciach. To była żmudna praca, wymagająca informacji od wykładowców. Zebrane doświadczenie powinno więc pomóc w tym roku akademickim – podkreśla Radosław Cichański.
Politechnika Białostocka
Zgodnie z zaleceniami MNiSW, uczelnia realizuje stacjonarnie tylko zajęcia praktyczne. O tym, które odbywają się w murach Politechniki Białostockiej, decydują dziekani wydziałów lub odpowiednio dyrektor szkoły doktorskiej. W formie zdalnej prowadzone są wykłady, lektoraty, seminaria i ćwiczenia audytoryjne, a także pracownie projektowe i niektóre laboratoria, w zależności od specyfiki przedmiotu czy stosowanych metod dydaktycznych.
– Specyfika kierunków technicznych przewiduje znaczną liczbę zajęć laboratoryjnych. Ważne jest jednak efektywne nauczanie w bezpieczny sposób, dlatego decyzje dla każdego przedmiotu podejmowane są indywidualnie – informuje Tomasz Jastrzębski, pełnomocnik rektora Politechniki Białostockiej ds. osób z niepełnosprawnościami. Dodaje, że model kształcenia jest modyfikowany z uwzględnieniem aktualnej sytuacji epidemicznej.
Na koniec lutego br. uczelnia miała 73 studentów z aktualnymi orzeczeniami o niepełnosprawności. Grupa podobnej liczebności spodziewana jest w roku akademickim 2020/2021.
Na wydziałach i w wybranych jednostkach: Bibliotece, Studium Języków Obcych, Studium Wychowania Fizycznego i Sportu działają opiekunowie osób z niepełnosprawnościami.
Uczelnia dysponuje także oprogramowaniem, które umożliwia niewidomym i słabowidzącym korzystanie z komputera.
W ostatnich miesiącach utworzono Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami (BON). W jego ramach zostanie uruchomiony punkt dostosowywania materiałów dydaktycznych oraz działa już Punkt Wsparcia. W tym ostatnim można skorzystać z bezpłatnej pomocy doradcy zawodowego oraz psychologicznego konsultanta procesu studiowania.
– Każdą niepełnosprawność i potrzeby konkretnych osób traktujemy indywidualnie. Trudno więc wskazać największy problem związany z kształceniem zdalnym. Dla studentów ze spektrum autyzmu, każda nagła zmiana, na przykład trybu prowadzenia zajęć, może być sytuacją stresującą, trudną – zaznacza Tomasz Jastrzębski.
W minionym semestrze zapewniono dostęp do Akademickiej Biblioteki Cyfrowej, księgozbioru cyfrowego przeznaczonego dla osób z niepełnosprawnościami. Od kilku lat pracownicy i studenci mogą korzystać z bezpłatnej pomocy psychologa w ramach Psychologicznego Punktu Konsultacyjnego Politechniki Białostockiej. Dyżury stacjonarne zostały zastąpione telefonicznymi.
Marcin Gazda, fot. archiwa uczelni
Data publikacji: 22.10.2020 r.
