Po dwóch latach rosyjskiej agresji w społeczeństwie ukraińskim narasta zmęczenie wojną, dlatego najważniejsze jest utrzymanie obecnego poziomu wsparcia, dostosowanego do zmieniających się potrzeb. Eksperci rekomendują m.in. pomoc zaniedbanym dotąd grupom, wypełnienie luk w przepisach dotyczących opieki zdrowotnej oraz współpracę międzysektorową w celu przeciwdziałania rosyjskiej dezinformacji – wynika z raportu Fundacji W4UA.
15 lutego w Centrum Prasowym PAP miała miejsce prezentacja raportu Fundacji World for Ukraine (W4UA). Zawiera on rekomendacje dla rządów, organizacji pozarządowych, biznesu, uczelni oraz mediów, wypracowane podczas ponad 35 debat eksperckich, prezentacji i warsztatów, które odbyły się 28-29 września 2023 r. w trakcie drugiej edycji szczytu World for Ukraine w Rzeszowie.
„Raport, bardzo kompleksowy, jest wynikiem ciężkiej pracy i poświęcenia tych, którzy nie zapomnieli. Stanowi świadectwo rozwoju i stabilizacji organizacji humanitarnych. Zawiera wnioski, jakie wyciągnęli eksperci i tworzy rekomendacje, ale też mówi o wyzwaniach, które stoją przed Ukrainą” – zaznaczyła Klaudia Klonowska, członek zarządu Fundacji W4UA, współautorka raportu.
Raport składa się z siedmiu rozdziałów. Pierwszy zawiera rekomendacje dotyczące pomocy dla grup szczególnie wrażliwych: osób starszych, niepełnosprawnych, powracających z wojny żołnierzy. W drugim są wskazówki odnoszące się do etyki w organizowaniu pomocy – takich jak zasada transparentności. Trzeci dotyczy zdrowia psychicznego dzieci, osób starszych i weteranów z wojenną traumą. Czwarty mówi o zbrodniach wojennych na Ukrainie. Piąty wskazuje na możliwości dla zagranicznych inwestorów. W szóstym ukazane są wyzwania związane z powojenną odbudową i modernizacją infrastruktury. Natomiast siódmy rozdział to wskazówki dla mediów obejmujące walkę z rosyjską dezinformacją.
„Efektem trwającej blisko dwa lata pełnoskalowej rosyjskiej agresji jest zmęczenie społeczeństwa, zmęczenie medialne. Jednak pomimo wyzwań współpraca gospodarcza pomiędzy Polską i Ukrainą zacieśnia się, a potencjał, który tkwi w tym, że W4UA jest hubem dla organizacji pozarządowych, przedstawicieli biznesu i rządu sprawia, że finalny efekt tego co robimy, niesie pozytywne skutki” – podkreślił Bartosz Staniszewski, członek zarządu Fundacji World for Ukraine.
Podczas konferencji prasowej prof. Paweł Kowal z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Pełnomocnik Rządu RP ds. odbudowy Ukrainy wskazał, że najważniejszym obecnie zadaniem jest dostarczenie Ukrainie amunicji i broni – w tym >>wunderwaffe<<, czyli rakiet dalekiego zasięgu, które dosięgną celów o strategicznym znaczeniu dla wroga.
„Tu konieczne jest wsparcie UE i USA. Ale ważne jest też powiązanie w głowach wyborców tego, co dzieje się na froncie z korzyściami gospodarczymi – jak rosnąca wymiana handlowa z Ukrainą czy nowe miejsca pracy” – zaznaczył Paweł Kowal.
Ekspert dodał, że w ostatnim czasie w Polsce kwestia wymiany handlowej z Ukrainą toczy się w cieniu lokalnych konfliktów. Dlatego opowieść o relacjach polsko-ukraińskich wymaga dzisiaj pokazania realnych problemów, ale na tle danych z globalnej gospodarki układających się w dość pozytywną całość.
„Czyli np. mamy problem z pszenicą czy kukurydzą, ale za to rozwijamy przetwórstwo. Punktowe napięcia są naturalnym efektem w procesie zbliżenia Ukrainy do UE, szczególnie w Polsce – kraju tranzytowym. Będziemy bronić rolników, transportowców – bo każde państwo by to robiło. Ale potrzebujemy także zrozumienia po drugiej stronie. Ukraina nie powinna z każdego napięcia robić sprawy >>federalnej<<, odpowiadać >>wy nam nie pomagacie na froncie<<” – powiedział przedstawiciel resortu Spraw Zagranicznych.
Oleh Kuts, Konsul Generalny Ukrainy w Lublinie, podkreślił, że w niesieniu pomocy humanitarnej kluczowe znaczenie ma region przygraniczny.
„Region przygraniczny jest hubem – edukacyjnym, współpracy samorządowej, tu możemy zaprosić przedstawicieli innych państw. Podczas wrześniowego szczytu W4UA została m.in. podpisana umowa o współpracy pomiędzy Rzeszowem i Chersoniem. Mogliśmy tam ogarnąć bardzo wiele tematów – jak chociażby rehabilitacji psychologicznej czy walki z rosyjską dezinformacją. Nasze forum jest platformą współpracy dla społeczeństwa obywatelskiego, bo wszyscy walczymy o lepszy świat dla naszych dzieci” – podkreślił Oleh Kuts.
Prof. Iryna Degtyarova, przedstawicielka Rektora Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie ds. współpracy z ukraińskimi uniwersytetami, wskazała, że uczelnie wyższe miały ogromny wkład w kluczowe rekomendacje zawarte w raporcie i wysoko ocenia wartość raportu jako źródła wiarygodnej wiedzy.
„Uczelnie mogą skupiać wokół siebie rozmaite środowiska, są centrum rozwoju społecznego. Przykładowo, na SGH istnieje dział studenckie Koło Odbudowy Ukrainy, które przygotowuje przyszłe wizje odbudowy. Należą do niego studenci z Polski, Ukrainy i Białorusi” – wyjaśniła ekspertka.
O sile lokalnego społeczeństwa obywatelskiego i dobrych relacjach z ukraińskimi samorządami mówił także Kamil Czyż, kierownik Wydziału Marki Miasta, Współpracy Gospodarczej i Turystyki w Urzędzie Miasta Rzeszów – stolicy innowacji.
„Od dwóch lat Rzeszów jest na czołówkach gazet światowych, mamy tu wszystkie media, żołnierzy natowskich, mnóstwo organizacji pomocowych, przez miasto przeszło ponad 1,5 mln uchodźców i przejechało ponad 200 transportów z pomocą humanitarną, które były przeładowywane w naszej hali sportowej. Poradzenie sobie z tą sytuacją nie byłoby możliwe, gdyby nie to, że społeczeństwo obywatelskie pokazało swoją siłę. Mieliśmy ponad tysiąc wolontariuszy, którzy na trzy zmiany pracowali we wszystkich punktach pomocowych” – powiedział Kamil Czyż.
Dodał, że wsparcie dla Ukrainy to nie jest tylko pomoc humanitarna, ale też np. współpraca ampfutbolistow (piłkarzy z amputowanymi kończynami) z Ukrainy i z Polski, dzięki czemu zawodnicy ukraińscy grają w polskiej lidze.
Miasto wspiera także współpracę biznesową. „Sztandarową inicjatywą, którą realizujemy od kilku miesięcy jest >>All for Ukraine<<. Została ona wymyślona przez naszych przedsiębiorców w radzie gospodarczej przy prezydencie miasta i jest realizowana przy wsparciu strony ukraińskiej, m.in. planujemy misję gospodarczą do Ukrainy w maju tego roku” – zaznaczył ekspert.
Uzupełnił, że szczyt World for Ukraine w tym roku odbędzie się w dniach 18-19 września w G2A Arena w Rzeszowie-Jasionce.
„Dla nas to bardzo ważne, bo w tym miejscu spotykają się wszyscy, których dotyczy sprawa ukraińska: organizacje humanitarne, wolontariusze, biznes, administracja, uczelnie. Nie wyobrażamy sobie innego miejsca, żeby to robić, bo w Rzeszowie ci wszyscy ludzie już są” – powiedział Kamil Czyż.
Najnowszy raport Fundacji World for Ukraine można ściągnąć ze strony https://w4ua.com/report-2023/ w trzech wersjach językowych: angielskiej, polskiej i ukraińskiej.
PAP MediaRoom, fot. S. Leszczyński / PAP
Data publikacji: 21.02,2024 r.
