Większy zakres kompetencji pielęgniarek to zwiększenie dostępności usług medycznych
- 22.04.2025

Jednym z priorytetów polskiej prezydencji w UE jest inicjatywa European Nursing Action, która zakłada m.in. poszerzanie kompetencji zawodowych personelu pielęgniarskiego. Profesjonalizacja zawodu mogłaby zachęcić do niego więcej młodych ludzi, ponieważ drastycznie spada zainteresowanie pracą w tym zawodzie i liczba absolwentów kierunków pielęgniarskich. Niestety ponad jedna czwarta pielęgniarek ma powyżej 55 lat, a według szacunków OECD w Unii Europejskiej brakuje 1,2 mln lekarzy, pielęgniarek i położnych.
W latach 2012–2022 średni wskaźnik wzrostu liczby nowych absolwentów pielęgniarstwa w UE wynosił zaledwie 0,5 proc. Zapotrzebowania na specjalistyczną opiekę medyczną ciągle rośnie i koniecznym staje się rozszerzenie kompetencji zawodowych personelu pielęgniarskiego.
– Minister Izabela Leszczyna potwierdziła, że w Polsce jest już czas na wprowadzenie zaawansowanej praktyki pielęgniarskiej, w związku z czym to jest dla nas kolejne wyzwanie, w jakim kierunku powinniśmy podążać jako Polska w tworzeniu zaawansowanej praktyki, w ramach jakiego poszerzania kompetencji powinniśmy ją realizować, czy mają to być studia podyplomowe, czy moduły w ramach Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, które będą potrzebne w uzupełnieniu wiedzy – powiedziała mgr Mariola Łodzińska prezeska Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych. – Na pewno musimy uwzględniać w kształceniu podyplomowym to, czego oczekuje pacjent, ale też środowisko. Już z perspektywy trwania kształcenia podyplomowego widzimy, że wiele rzeczy należałoby zmienić, ale też wprowadzić nowe elementy.
Według dr. Macieja Latosa, prezesa Polskiego Towarzystwa Pielęgniarstwa Infuzyjnego, rozszerzenie kompetencji personelu pielęgniarskiego w zakresie wprowadzania różnych typów dostępu naczyniowego i zarządzania tym procesem jest doskonałym sposobem na optymalizację opieki zdrowotnej, zwiększenie dostępności procedur i obniżenie kosztów opieki. Ze względu natomiast na rosnące dynamicznie zapotrzebowanie na usługi medyczne niezbędne staje się krzyżowanie kompetencji w zawodach medycznych i okołomedycznych oraz interdyscyplinarne podejście do procedur medycznych.
– W portfolio kompetencji pielęgniarskich stawiamy przede wszystkim na zwiększenie kompetencji, czyli na większą samodzielność. Mowa zarówno o lecznictwie zamkniętym, jak i lecznictwie otwartym, bo właściwie w każdym obszarze jest potrzebne, żeby personel pielęgniarski miał większy zakres kompetencji i był bardziej samodzielny – tłumaczy dr n. med. i n. o zdr. Paweł Witt, przewodniczący Rady Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali.
Dzięki wdrożeniu zaawansowanej praktyki pielęgniarskiej system ochrony zdrowia będzie lepiej przygotowany na zachodzące w nim zmiany.
– Na nowych kompetencjach przede wszystkim zyskuje pacjent, bo zwiększa się dostępność do danego świadczenia, jeżeli może ona być wykonywana przez inny zawód medyczny niż do tej pory. Tym samym oznacza to też krótkie kolejki na wykonanie procedury, pewnie też mniejsze finansowanie, bo część z tych kompetencji, które są wykonywane przez inne zawody medyczne, wycenione są trochę niżej, więc jest to też zysk finansowy – przekonuje dr Paweł Witt.
Podkreślił również, że wdrażanie koncepcji zespołów infuzyjnych pozwala na prowadzenie zaplanowanego leczenia w efektywny sposób, z mniejszą liczbą powikłań, co przekłada się także na wzrost bezpieczeństwa procedur.
– Bardzo ważnym aspektem jest właściwy proces edukacji, nabywania realnych kompetencji do wykonywania tych czynności – wszystko możemy zapisać, wszystko możemy pokazać, natomiast bardzo restrykcyjny i przemyślany proces kształcenia w tym zakresie, aby nabyć tę praktyczną umiejętność, jak np. wykorzystywanie USG, pozwoli, aby te wyniki były adekwatne do potrzeb pacjentów i na światowym poziomie – ocenia dr Maciej Latos.
Jak wskazuje prezeska Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, środowisko pielęgniarek bardzo aktywnie popiera ideę zdobywania nowych kompetencji i poszerzania swojej wiedzy, aktualizowania jej i uczestniczenia w różnego rodzaju formach kształcenia podyplomowego, ale też zdobywania tej wiedzy na różnego rodzaju konferencjach.
Od lat zabiega też o nowe kompetencje, których celem jest usprawnienie funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej i ułatwienie pacjentom, w tym osobom starszym, niepełnosprawnym, dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej.
Info: Newseria, oprac. IKa, fot. pixabay.com
Data publikacji: 22.04.2025 r.
