O zmianach w prawie dyskutowano 15 listopada w Krakowie podczas V Konferencji "Pełno(s)prawny student" zorganizowanej przez Fundację Instytut Rozwoju Regionalnego w Międzynarodowym Centrum Kultury na Rynku Głównym. Praktyczne konsekwencje zmian w obowiązującej od października ustawie o szkolnictwie wyższym mają sprawić, że uczelnie będą bardziej otwarte na potrzeby studentów z niepełnosprawnością.
Lata starań
Na konferencji nowelizację ustawy zaprezentowali Andrzej Kurkiewicz z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Aleksander Waszkielewicz z Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego. Od wielu lat jednym z głównych celów Fundacji jest zwiększanie dostępu do szkolnictwa wyższego dla osób niepełnosprawnych. Dzięki aktywności środowiska, także poprzez dorobek poprzednich, czterech konferencji zorganizowanych przez FIRR, zebrana została dostateczna ilość istotnych informacji na temat problemów, z jakimi boryka się ta grupa studentów. Zmiany w ustawie są ukoronowaniem wieloletnich starań i pracy najbardziej konsekwentnych i zdesperowanych reprezentantów niemałego środowiska; liczbę studentów z niepełnosprawnością szacuje się około 20 tysięcy.
Dobre wzory...
...zza oceanu przedstawił na konferencji Jeffrey Vick, konsul Stanów Zjednoczonych. Jego prelekcja dotyczyła praktycznego zastosowania zapisów o wyrównywaniu szans osób niepełnosprawnych w USA. Swoim doświadczeniem podzieliła się również Molly Sirois z Uniwersytetu w Oregonie, która od 20.lat zajmuje się niepełnosprawnością i edukacją w szkolnictwie wyższym. Kinga Damnicka z Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego zaprezentowała wyniki badań na temat dobrych praktyk w dziedzinie wykorzystania dotacji na kształcenie studentów niepełnosprawnych. Odbył się również panel dyskusyjny
przedstawicieli uczelni wyższych o alternatywnych źródłach finansowania działalności na rzecz zwiększania dostępności uczelni dla osób niepełnosprawnych oraz prezentacja dobrych praktyk w umocowaniu pełnomocników ds. osób niepełnosprawnych w strukturach uczelni.
Zmiany
Do obowiązków uczelni wpisane zostało stwarzanie niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych. Student niepełnosprawny musi mieć taki sam statut i równy dostęp do kształcenia, jak pozostali studenci, a sale wykładowe i laboratoria mają być dostosowane do ich potrzeb. Uporządkowano także kwestie finansowania kształcenia i rehabilitacji leczniczej niepełnosprawnych studentów, dotacje będą mogły otrzymać także uczelnie niepubliczne i obejmą również doktorantów.
Uczestniczący w spotkaniu Tomasz Jakubiec, student z niepełnosprawnością europeistyki w Śląskiej Wyższej Szkole Zarządzania im. Gen. Jerzego Ziętka w Katowicach, przewodniczący i rzecznik studenckiego koła na rzecz osób z niepełnosprawnością, tak skomentował zmiany: - Ustawa powinna pomóc w wielu kwestiach. Najważniejsza, to większe pieniądze dla studentów niepełnosprawnych - nie tylko na stypendia, ale także na wyjazdy naukowe czy zajęcia dodatkowe. Druga kwestia to opiekun - jeśli student niepełnosprawny będzie tego wymagał, to uczelnia powinna go zapewnić.
Koniec życia pod kloszem?
Na istotną regulację zwrócił uwagę jeden z gości konferencji - poseł Marek Plura. - Do tej pory studenci studiujący na kilku kierunkach mogli korzystać z kilku stypendiów, na każdym kierunku osobno. Od roku akademickiego 2011/2012, mimo protestów części środowiska, osoba taka może otrzymywać stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych tylko na jednym, wskazanym przez siebie kierunku studiów. Kończy się życie pod kloszem studentów z niepełnosprawnością na uczelni. Myślę, że potrzebne są takie rozwiązania, które pozwolą im na przejście z aktywności studenckiej, na aktywność zawodową, do życia zależnego od efektów ich własnych działań i umiejętności.
Patronat honorowy nad konferencją sprawowała Barbara Kudrycka, minister nauki i szkolnictwa wyższego. Odczytany został także list do uczestników, który skierowała do nich małżonka prezydenta RP, Anna Komorowska.
Marek Ciszak
Data publikacji: 25.11.2011 r.
