Kolejne dzieła sztuki opisane audiodeskrypcją dostępne w internecie

Do blisko czterystu dzieł sztuki – przykładów malarstwa, rzeźby czy architektury opisanych za pomocą audiodeskrypcji – zwiększy się do końca roku ich kolekcja na portalu „iSztuka”. Od ponad pięciu lat projekt ich udostępniania realizuje białostocka Fundacja Audiodeskrypcja.

Opisy dzieł umieszczane są na portalu pod internetowym adresem http://www.isztuka.edu.pl/. Ich audiodeskrypcja polega na opisywaniu przez lektora (bez własnej interpretacji i komentarza) wizualnej warstwy dzieła, np. obrazu, rzeźby czy zabytku. W ten sposób przekazywane są takie informacje, jak język ciała i wyraz twarzy postaci, kolorystyka i sceneria danego miejsca, kształty obiektów.

Na portalu tym przy każdym z dzieł umieszczony został odtwarzacz, za pomocą którego można odsłuchać opis wybranego dzieła. Jest też opis do przeczytania, z którego mogą skorzystać np. osoby mające problemy ze słuchem. Uzupełnieniem do fotografii i audiodeskrypcji dzieł są analizy przybliżające np. kontekst kulturowy czy technikę wykonania i przedstawiony temat.

Materiały są tworzone przez osoby niewidome i widzące, historyków sztuki, artystów, audiodeskryptorów i edukatorów z Białegostoku, Wrocławia, Krakowa i Warszawy.

Podczas pięciu dotychczasowych etapów projektu „iSztuka – Edukacja Kulturalna dla Wszystkich”, udostępniono na portalu 324 dzieła, od prehistorii do XIX wieku. 19 grudnia Fundacja Audiodeskrypcja podsumowała szósty etap tego projektu, w ramach którego opisano 60 kolejnych dzieł sztuki; do końca roku mają być już w pełni dostępne na portalu.

Przedsięwzięcie zostało dofinansowane przede wszystkim z resortu kultury w ramach programu „Kultura dostępna”; pozostałe pieniądze, to wsparcie ze strony miasta Białystok i własne środki fundacji.

Najnowsze opisane dzieła pochodzą z XX wieku (do końca lat 60.) i rozpoczynają cykl prezentacji sztuki współczesnej. Audiodeskrypcja powstała m.in. do takich prac, jak „Panny z Awinionu” Pabla Picassa, „Trwałość pamięci” Salvadora Dali, „Kompozycja IV” Wassilija Kandinsky’ego czy „Puszki zupy Campbell’a” autorstwa Andy Warhola. Pojawi się też np. opis instalacji „Merzbau” Kurta Schwittersa – to pierwsza artystyczna instalacja opisana na portalu.

Jeśli uda się pozyskać dofinansowanie (np. od osób prywatnych), to w tym roku powstałyby opisy jeszcze dwóch przykładów architektury, które specjaliści przygotowujący wykaz dzieł charakterystycznych dla okresu objętego projektem, również umieścili w kanonie. Chodzi o Willę Tugendhatów w Brnie (projekt Ludwiga Mies van der Rohe) oraz Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku (projektu Franka Lloyd Wrighta).

W przyszłym roku pomysłodawcy projektu chcieliby opisać polską sztukę współczesną z tego samego okresu. Prezes Fundacji Audiodeskrypcja Tomasz Strzymiński podkreślał na konferencji prasowej online, że w ciągu pięciu lat działalności portal – tworzony z myślą głównie o osobach z niepełnosprawnością wzroku czy słuchu, ale również o seniorach i tych, którzy na co dzień mają utrudniony dostęp do muzeów czy galerii – odnotował ponad 815 tys. odwiedzin osób z całego świata.

Podał przykład e-maila, którego dostał niedawno z Turcji, z prośbą o zmianę informacji w opisie świątyni Hagia Sophia w Konstantynopolu (Stambule), iż nie jest to już obiekt muzealny, a znowu meczet. – Wygląda więc na to, że też osoby z innych krajów, posługujące się innym językiem, potrafią – np. poprzez translatory – odczytywać informacje z „iSztuki”. Co nas bardzo cieszy i widzimy sens kontynuacji tego projektu – mówił Strzymiński.

Wyraził nadzieję, że w przyszłości uda się funkcjonalność portalu rozszerzyć o film, spektakle teatralne czy fotografię. (PAP)

Robert Fiłończuk

Data publikacji: 19.12.2020 r.