30 lat działalności artystycznej Zespołu „Mazowiacy"
Już trzydzieści lat temu dostrzeżono, że osoby z niepełnosprawnością intelektualną, problemami zdrowia psychicznego, osoby z zespołem Aspergera z trudem realizują stawiane im przez życie wymagania. Bez odpowiedniego wsparcia ze strony otocze-nia jednostki te doświadczają wielu niepowodzeń zarówno w sferze edukacyjnej, jak i samodzielnego funkcjonowania w środowisku.
Jedną z propozycji umożliwiającej rozwiązanie problemu w 1985 roku była inicjatywa powołania do życia folklorystycz-nego zespołu, w skład którego przyjęto właśnie uzdolnione artystycznie osoby z nie-pełnosprawnością. Okazało się, że ówczesny eksperyment i jego wyniki przerosły oczekiwania wszystkich – rodziców, pedagogów, a także szerokiego środowiska spo-łecznego. Do grupy zgłaszały się osoby z różnych miast i miasteczek naszego kraju. Wśród tych osób byli uczniowie szkół specjalnych, placówek oświatowo-wychowawczych, spółdzielni inwalidów, obecnie także warsztatów terapii zajęciowej.
12 października 2015 roku o godz. 10.00 w Sali Kolumnowej Sejmu RP w Warszawie odbyła się uroczystość obchodów XXX-lecia działalności artystycznej Integracyjnego Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowiacy”. Organizatorem jubileuszu była Fundacja Krze-wienia Kultury Artystycznej Osób Niepełnosprawnych w Warszawie, która od wielu lat sprawuje bezpośrednią opiekę nad tą jedyną w Europie grupą folklorystyczną. Do współorganizacji uroczystości dołączył się Parlamentarny Zespół ds. Osób Niepełno-sprawnych reprezentowany przez senatora Jana Filipa Libickiego oraz Fundacja No-we Teraz. Patronat honorowy nad jubileuszem objęła minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Małgorzata Omilanowska.
Podczas uroczystości obchodów jubileuszu w Sejmie Zespół zaprezentował miniatu-rową wiązankę tańców i pieśni ludowych oraz uhonorował specjalnych gości i sympa-tyków okolicznościowym medalem pamiątkowym XXX-lecia.
Integracyjny Zespół Pieśni i Tańca „Mazowiacy” to grupa ponad 70-osobowa, która nieprzerwanie krzewi i promuje rodzimy folklor ludowy w kraju i poza granicami. Przez okres 30 lat cała grupa dokonywała niezwykłych czynów artystycznych, po-dejmowała niestrudzenie wysiłek budowania własnego wizerunku artystycznego, do-konywła zmian w obszarze własnej aranżacji kultury scenicznej, rozwoju indywidual-ności artysty z niepełnosprawnością, w jednolitej ciągłości utrwalania rodzimego folk-loru ludowego. Członkowie tej grupy mieli okazję ujawniania wyjątkowego w swoim rodzaju związku emocjonalnego z kulturą ludową w jej bliskości, dostrzegania wartości estetycznych, moralnych, artystycznych i duchowych, stanowiących znaczącą cząstkę wspólnie budowanej tożsamości, cegiełka po cegiełce, budowania dobrostanu kultury narodowej, utrwalania własnego wkładu jako cząstki do kulturalnego dziedzictwa narodowego.
Z okazji Jubileuszu została przygotowana monografia pt. „Inspirowani folklorem -XXX-lecie Integracyjnego Zespołu Pieśni i Tańca Mazowiacy (1985 – 2015)” autor-stwa twórcy i założyciela tej grypy artystycznej prof. Leszka Plocha. Książka w wyda-niu polsko-angielskim wraz z wkładką zbioru fotografii dokumentujących dzieje, de-dykowana została szerokiemu środowisku osób, począwszy od gości uczestniczą-cych w uroczystości jubileuszowej w Sejmie, a kończąc na przedstawicielach organi-zacji społecznych, rządowych i pozarządowych.
W treści pond 370-stronicowej monografii czytamy miedzy innymi: Ogrom włożonej pracy w poznanie osobistej, artystycznej wizji świata, towarzyszącej członkom Zespołu, a która w znacznym stopniu kreowała ich dotychczasową egzystencję, jest zdumiewający. Z początkiem pierwszych publicznych pokazów scenicznych, a tym samym doniesień prasowych i medialnych można było zaprezentować szerokiej pu-bliczności zaledwie kilka wybranych tańców ludowych. Z biegiem lat zaczęło poja-wiać się ich coraz więcej, coraz obszerniejszych i bogatszych w swoim wyrazie arty-stycznym. Zaczęto rejestrować przypływ nowych kostiumów ludowych, rekwizytów, ludowych instrumentów muzycznych, doniesień prasowych. Systematyczna analiza wszechstronnych dokonań promocyjnych, organizacyjno-szkoleniowych i estradowo-twórczych uczestników zapoczątkowała potrzebę prowadzenia i gromadzenia kronik, pedantycznego segregowania faktów z życia i osiągnięć scenicznych, układania chronologii działań, zbierania dokumentacji niezbędnej w tworzeniu własnej historii, dokumentacji fotograficznej, DVD, płytowej, internetowej.
Realizowana nieustannie promocja kultury artystycznej Zespołu miała za zadanie złagodzenia bezwzględnie ferowanych przez niektóre warstwy środowiska stereoty-pów, aktów segregacji, marginalizacji i wykluczenia społecznego. Jak się okazało, trud ten bardzo się opłacił.
Zespół „Mazowiacy” nadal chce być kuźnią popularyzacji folkloru ludowego, jako formy aktywizacji, rozwoju talentów i umiejętności, a także terapii przez działania artystyczne osób dotkniętych niepełnosprawnością. Podkreślić warto, że w założe-niach funkcjonowania grupy folklorystycznej tkwi przekonanie o potrzebie przestrze-gania zasady w strategii dochodzenia do mistrzostwa, tj. na początku nieustannego kształcenia i terapii sztuką, a następnie w jej konsekwencji wprowadzania uczestnika do publicznych prezentacji osiągnięć własnych. Nie odwrotnie. W takim podejściu dostrzegać jedynie można fenomen stałego rozwoju tej grupy i mieć zarazem nadzie-ję, że zawsze będzie to forma atrakcyjna i dostępna indywidualnie dla wszystkich zainteresowanych grup osób z niepełnosprawnością, bez względu na ich rodzaj skut-ków z tytułu ograniczeń.
Podkreślić trzeba, że w naszym kraju nie ma placówki, która czynnie kształciłaby ar-tystów z niepełnosprawnością i wykazywała zainteresowanie prowadzeniem tego rodzaju działalności nieodpłatnie. Fundacja Krzewienia Kultury Artystycznej Osób z Niepełnosprawnością w Warszawie nie tylko jest zainteresowana, ale od wielu lat taką edukację prowadzi (non profit).
Więcej informacji o działaniach Zespołu „Mazowiacy”, jak też Fundacji Krzewienia Kultury Artystycznej Osób Niepełnosprawnych w Warszawie dostępnych jest na stro-nie internetowej www.mazowiacy.com.
Info i fot. „Mazowiacy”
Oprac. sza
Data publikacji: 10.11.2015 r.
