Białystok: ponad 180 dzieł sztuki dostępnych dla osób niewidomych
Obrazy Caravaggia, architektura Pałacu Krasińskich czy rzeźby Berniniego - zostały opisane za pomocą audiodeskrypcji, dzięki czemu będą dostępne dla osób niedowidzących i niewidomych. Dzieła sztuki do końca roku zostaną udostępnione w internecie, będzie ich w sumie ponad 180.
Audiodeskrypcja to technika umożliwiająca odbiór kultury osobom niewidomym i niedowidzącym. Jest to przekład treści na słowa. Powstają w ten sposób opisy – w formie skryptów tekstowych i nagrań dźwiękowych – filmów, spektakli teatralnych, spektakli operowych, dzieł sztuki. Dzięki temu mogą je poznawać także osoby niewidome i niedowidzące oraz niesłyszące i niedosłyszące.
Portal iSztuka.edu.pl, który udostępnia sztukę osobom niedowidzącym i niewidzącym – to pionierskie przedsięwzięcie białostockiej Fundacji Audiodeskrypcja.
Do tej pory na portalu dostępnych było 120 dzieł sztuki od prehistorii do manieryzmu. Teraz fundacja zakończyła pracę nad 64 kolejnymi dziełami z okresu baroku, rokoko, klasycyzmu i romantyzmu – poinformował 10 grudnia na konferencji prasowej prezes Fundacji Audiodeskrypcja Tomasz Strzymiński.
Na portalu już można znaleźć ponad 20 nowych opisów, kolejne trafią do końca roku. W ramach projektu powstały opisy m.in. obrazu Caravaggia „Złożenie do grobu”, Petera Paula Rubensa „Podniesienie krzyża”, Eugenea Delacroixa „Wolność wiodącą lud na barykady”. Na portalu będzie można też zapoznać się z architekturą Pałacu Krasińskich czy Teatru Wielkiego w Warszawie oraz z rzeźbami m.in. Bertela Thorvaldsena czy Lorenza Berniniego.
Strzymiński powiedział, że przy projekcie pracują historycy sztuki i audiodeskryptorzy. Mówił, że praca przy tworzeniu opisu, który miałby „uwidocznić” dla osób niewidomych sztukę, różnią się od tych, które można znaleźć w podręcznikach. Dodał, że często potrzebne są bardzo konkretne dane np. wysokość czy głębokość danego obiektu, co pozwoliłoby go zwizualizować, a czego w dostępnych materiałach nie ma.
Na portalu iSztuka, oprócz fotografii i kontekstu historycznego, użytkownicy mają do dyspozycji opisy dzieł w formie audiodeskrypcji – zarówno skryptów tekstowych, jak i nagrań dźwiękowych. Dzięki temu sztukę mogą poznawać także osoby niepełnosprawne – niewidome i niedowidzące oraz niesłyszące i niedosłyszące. Strona dostosowana jest także do ich potrzeb.
Obecne opisy dzieł sztuki powstały w ramach trzeciego etapu projektu „iSztuka”. Został on dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, budżetu Białegostoku oraz województwa podlaskiego. Oprócz Fundacji Audiodeskrypcja, projekt współtworzy Fundacja Promocji Sztuki „Niezła Sztuka” oraz Spółdzielnia Socjalna Akces Lab.
Strzymiński powiedział PAP, że fundacja planuje kontynuację przedsięwzięcia i liczy, że uda się pozyskać środki na audiodeskrypcję kolejnych dzieł. W sumie na portalu ma ich być ponad 360.
Fundacja Audiodeskrypcja to organizacja pozarządowa, założona przez niewidomych białostoczan – Barbarę Szymańską i Tomasza Strzymińskiego, którzy popularyzują audiodeskrypcję i pokazują jej znaczenie dla niepełnosprawnych. W wielu krajach Europy oraz w Stanach Zjednoczonych, skąd wywodzi się audiodeskrypcja, ten sposób udostępniania sztuki jest już standardem.
W ciągu kilku lat fundacja nauczyła tworzenia audiodeskrypcji do dzieł filmowych, scenicznych i plastycznych ponad tysiąc osób. Przygotowała audiodeskrypcję m.in. do kilkudziesięciu filmów. Wykonała również audio-przewodniki dla muzeów i miast, audycje radiowe o sztuce; zainicjowała też akcję społeczną pod hasłem „Sztuka, której nikt nie widział” .(PAP)
Sylwia Wieczeryńska
Data publikacji: 11.12.2017 r.
