Konkurs „Świat Nikiforów 2014″ rozstrzygnięty

19.12.2014

Konkurs „Świat Nikiforów 2014" rozstrzygnięty

Teatr Kamienica w Warszawie, 17 grudnia, po raz ósmy gościł na uroczystej Gali uzdolnionych twórców z niepełnosprawnością intelektualną, których prace zostały wyróżnione w ogólnopolskim konkursie plastycznym "Świat Nikiforów", organizowanym przez Fundację „Wspólna Droga" United Way Polska.

Teatr Kamienica jest szczególnym miejscem, nie tylko z racji położenia, wystawiania znakomitych spektakli teatralnych, ale także dlatego, że wspiera wiele działań o charakterze społecznym, w tym dotyczącym osób niepełnosprawnych. Duża w tym zasługa znanego aktora Emiliana Kamińskiego, założyciela i dyrektora teatru, który od lat wspiera teatralną twórczość osób niepełnosprawnych.
– Bardzo nam miło gościć w naszym teatrze laureatów konkursu „Świat Nikiforów” – powiedział Emilian Kamiński otwierając Galę. – Kamienica jest czymś więcej niż teatr, chciałem stworzyć miejsce, które służyć będzie ludziom, teatr przecież powstał dzięki wielu wspaniałym ludziom, więc jest dla ludzi. Kiedyś moja koleżanka znalazła w parku kawkę ze złamanym skrzydłem. Zabrała ją do domu, kupiła klatkę, wystawiła ją na taras, a w środku umieściła specjalne kuleczki z karmą. I ta kawka zaczęła krzyczeć tym swoim głosem, więc z parku przyleciały do niej inne kawki. A ona brała w dziób te kulki z jedzeniem i wyrzucała innym kawkom, aby się nimi pożywiały. Jeżeli kawka potrafi pomagać obcym kawkom, to co powinien robić człowiek? Wierzę, że ten konkurs pomoże innym ludziom zrozumieć jakie artystyczne talenty posiadają osoby niepełnosprawne.

W 2006 roku Fundacja „Wspólna Droga” United Way Polska, postanowiła stworzyć program Nikifory, który będzie promował sztukę artystów z niepełnosprawnością intelektualną i chorych psychicznie, który pomoże odkrywać i rozwijać ich talenty, pomagać im w twórczy sposób uczestniczyć w życiu społecznym, pokonywać izolację, a jednocześnie zwróci społeczną uwagę na arteterapię jako formę rehabilitacji oraz sytuację tej grupy osób niepełnosprawnych. Partnerami programu są Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie oraz z Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, a jego ambasadorami twórcy filmu „Mój Nikifor” – Państwo Joanna Kos-Krauze i Krzysztof Krauze. W ramach programu Fundacja przeprowadziła dwie duże konferencje, zaczęła organizować wystawy prac uzdolnionych artystów przebywających w warsztatach terapii zajęciowej, środowiskowych domach samopomocy, oraz domach pomocy społecznej, aukcje ich obrazów oraz wydawać kolekcje kart świąteczno-noworocznych. Wydała także album z pracami nagrodzonych artystów, 7 kolekcji kart świąteczno-noworocznych oraz trzy publikacje książkowe. Częścią tego projektu jest także konkurs plastyczny „Świat Nikiforów”, którego patronem jest Nikifor Krynicki – nieżyjący artysta z niepełnosprawnością bezgranicznie oddany sztuce. Dotąd wzięło w nim udział blisko 1000 osób.

– W projekcie nie chodzi jedynie o zdolności plastyczne i obrazy, dużo ważniejsza jest chęć do przezwyciężania trudności życia codziennego, z którym tak często osoby niepełnosprawne się zmagają – mówi Maja Surowicz, prezes Zarządu Fundacji „Wspólna Droga”. – Dzięki wytrwałości i pomocy instruktorów, nasi artyści otrzymują szansę na własny rozwój artystyczny, a także – w pewnym stopniu – na usamodzielnienie się, szansę na lepsze jutro, czy możliwość podjęcia pracy, gdy już będą na to gotowi. Pragniemy, aby osoby dotknięte niepełnosprawnością stały się równoprawnymi członkami społeczności, w której żyją, aby przede wszystkim znały swoje prawa i potrafiły z nich korzystać. Naszym zadaniem jest zachęcanie ich do tego, pokazanie, że także oni mogą innym dużo dać. Pięknym tego przykładem jest akcja „Nikifory dla Centrum Onkologii”, w którym zawieszonych jest ponad 200 obrazów naszych podopiecznych.

W każdej edycji laureaci konkursu wraz z opiekunami uczestniczą w profesjonalnych warsztatach twórczych w Dworku Plenerowym warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w Dłużewie, w tym roku warsztaty prowadzili – Magdalena Ostolska z Akademii Pedagogiki Specjalnej, Maria Kiesner z Instytutu Edukacji Artystycznej, Dorota Labryszewska i Lucyna Kraśkiewicz absolwentki Akademii Pedagogiki Specjalnej ze specjalizacją arteterapia. Z tegorocznej edycji, spośród 245 zgłoszeń, jury złożone z przedstawicieli Akademii Sztuk Pięknych, Akademii Pedagogiki Specjalnej, Państwowego Muzeum Etnograficznego, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Centrum Sztuki Współczesnej i Arkadia Film, wybrało w maju najlepsze prace dwudziestu twórców w dwóch kategoriach tematycznych: „W moich snach” i „Święta Bożego Narodzenia”. Przewodniczącym jury był Wojciech Zubala, prorektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Podczas Gali nagrody otrzymali artyści, ich instruktorzy oraz warsztaty terapii zajęciowej do których uczęszczają. Nagrodami były profesjonalne materiały plastyczne, które pozwolą artystom na dalsze rozwijanie talentów, oraz udział w profesjonalnych warsztatach artystycznych odbywających się w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Warsztaty te są szczególnie lubiane przez uzdolnionych artystów. W tym roku brała w nich udział Agnieszka Wojtasik, która mówi o sobie, że jest samoukiem, a pomysły przychodzą do niej same. Maluje od pięciu lat, zwłaszcza zachody słońca i drzewa.
– Najważniejsze jest to co czuję, w życiu trzeba robić wszystko tak jak mówi serce. To co czuję przenoszę na papier, a jestem uparta, spod znaku Bliźniaka – mówi Agnieszka.
Agnieszka lubi również wyszywać – wygrała kilka konkursów, jeden z wyszytych przez nią obrazków został sprzedany na aukcji za 850 zł. Codziennie dojeżdża na zajęcia, poza weekendami, jej mama mówi, że tworzenie jest dla Agnieszki praca.

Z warsztatów była także zadowolona Wiktoria Kuszaj, która również jest uzdolnioną osobą – poza malowaniem lubi czytać, pisze opowiadania, których ma już pokaźny zbiór oraz rzeźbić. Jej prace doceniono w kilku konkursach. Maluje najczęściej sceny z życia, które opowiadają jakieś historie. Od niedawna są to także abstrakcyjne formy. Maluje w błyskawicznym tempie, potrafi namalować kilkoma kreskami postać w ruchu. Jak mówi jej opiekunka „Wiktoria maluje jak kserokopiarka. To jest jej styl”. – Bardzo lubię także muzykę, której słucham na swoim komputerze – dodaje Wiktoria.

Zupełnie inny sposób malowania prezentuje Klaudiusz Grabisna, który jest niezwykle drobiazgowy i dopracowuje każdy szczegół w swoich obrazach. Przed przystąpieniem do malowania wykonuje ćwiczenia skupiające uwagę – ma to związek kung fu, które ćwiczy od lat, a które to opiera się w dużym stopniu na koncentracji i uwolnieniu własnej energii. Jego prace można często oglądać w Domu Kultury i miejskim Ratuszu w Sochaczewie gdzie mieszka. Ulubionym tematem jego obrazów jest natura, kwiaty i zwierzęta.
– Przed zakończeniem pracy Klaudiusz zwykle ją podpisuje, a na koniec uzupełnia w charakterystyczne dla jego prac kropki, co jest jego znakiem rozpoznawczym. Niektóre z jego prac są złożone wyłącznie z kropek, do tego używa bardzo żywych kolorów – mówi jego opiekunka, pani Basia.

Po wręczeniu nagród, goście wypełnionej sali Teatru Kamienica mieli okazję wziąć udział w licytacji pieciu obrazów, którą poprowadził Andrzej Jonas, redaktor naczelny „The Warsaw Voice” oraz przewodniczący Rady Fundacji, a na koniec obejrzeć fragment znakomitego przedstawienia teatralnego w sztuce Antoniego Czechowa „Oświadczyny i…” oraz monolog „Na temat szkodliwości palenia tytoniu”. Dla publiczności zagrali aktorzy niepełnosprawni z Teatru ON, najbardziej chyba w Polsce popularnej grupy teatralnej, w której grają aktorzy z niepełnosprawnością intelektualną. „Oświadczyny” uwodzą humorem i lekkością, i ten humor i lekkość we wspaniały sposób zachowali w dialogach i grze aktorzy, malując obraz rodziny rosyjskiej mieszkającej na prowincji w końcu XIX wieku. Naprawdę fantastyczna gra aktorów Teatru ON, łamie stereotypy, że aktorstwo osób z niepełnosprawnością intelektualną nie może osiągnąć poziomu profesjonalnego, oraz że teatr zarezerwowany jest wyłącznie dla twórczości osób w pełni sprawnych. Ogromne brawa dla aktorów po przedstawieniu były także tego wyrazem.

Zobacz galerię…
Tekst i fot. Piotr Stanisławski

Tegoroczni laureaci

Anna Dudzińska
Warsztat Terapii Zajęciowej w Dobroszycach

Mateusz Rosak
Warsztat Terapii Zajęciowej w Dobroszycach

Iwona Radziwoniuk
Warsztat Terapii Zajęciowej w Kętrzynie

Małgorzata Krupińska
Warsztat Terapii Zajęciowej w Ozorkowie

Jarosław Barciak
Warsztat Terapii Zajęciowej w Krośnie

Anna Smolarek
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci OM w Świętochłowicach

Tomasz Zator
Warsztat Terapii Zajęciowej przy Stowarzyszeniu „Razem” w Sulęcinie

Ewa Głoskowska
Warsztat Terapii Zajęciowej w Nowym Miszewie

Włodzimierz Piórkowski
Warsztat Terapii Zajęciowej w Nowym Miszewie

Adam Niedzielski
Warsztat Terapii Zajęciowej w Gdańsku Fundacja ,,Sprawni Inaczej”