Nowy spektakl TR Warszawa i Teatru 21 wraca do mitu Filokteta, by opowiedzieć o współczesnej kruchości i o tym, jak z doświadczeń słabości rodzą się więzi, solidarność i siła.
Jednym z eksponatów w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku jest grecki wazon, przedstawiający opuszczonego przez towarzyszy Filokteta podtrzymującego zabandażowaną piętę. Jeszcze niedawno prowadził statki do Troi, teraz ukąszony przez węża traci sprawność i status społeczny.
Doświadczenie antycznego bohatera jest punktem wyjścia spektaklu, będącego efektem współpracy TR Warszawa, Teatru 21 i Polskiej Akademii Nauk (w ramach międzynarodowego projektu CHANSE). Na scenie nie zobaczymy jednak tragedii wojownika spod Troi, lecz współczesne historie – “symulacje” jego doświadczeń.
– Punktem wyjścia są dla nas dwa utwory: “ Filoktet” Sofoklesa i “Odyseja Kosmiczna” Arthura C. Clarke’a oraz film Stanleya Kubricka. W naszym spektaklu zderzamy myślenie o przyszłości, i o tym jacy bohaterowie mogą ją zasilać, z ważnym w perspektywie osób w różnych kondycjach tekstem kultury, jakim jest “Filoktet”. Interesuje nas takie budowanie narracji, by wydobyć to, że dziś bardziej futurystyczne może wydawać się „wylądowanie na ziemi” i zmierzenie się z realnością niż zaludnianie kosmosu. Podbój zastępujemy refleksją o powrocie. Statek to nasze łóżko – mówi Justyna Lipko-Konieczna dramaturżka i autorka scenariusza do spektaklu.
Na scenie zobaczymy kilka współczesnych historii, które na różne sposoby nawiązują do doświadczeń Filokteta. Trafimy do baru w Sydney, gdzie młody mężczyzna zostanie przytulony przez nieznaną mu kobietę, a moment ten zapoczątkuje “usługi czysto platoniczne”, rozsiane dziś po całym świecie. Wylądujemy w mieszkaniu Laury Winham, która zmarła w nim z głodu, czy w starzejącym się mercedesie w chwili, gdy jadąca w nim dziewczyna zapada na nieznaną chorobę, która staje się punktem zwrotnym w jej życiu.
– Moja bohaterka to pisarka cierpiąca na rzadki i słabo zdiagnozowany syndrom chronicznego zmęczenia, który daje objawy podobne do choroby kosmicznej. Ciało odmawia jej posłuszeństwa i jest zmuszona żyć w izolacji. W związku z tym zyskuje bogate życie wewnętrzne. Nawiązuje relację z Louisem – innym bohaterem spektaklu i zaczyna pisać książkę o jego burzliwym i niezwykle aktywnym życiu. Pisanie jest jej strategią przetrwania. – opowiada Justyna Wasilewska, aktorka grająca w spektaklu.
Jak odnaleźć się w sytuacji utraty prestiżu, jak poradzić sobie z samotnością i słabością nie traktując ich w kategoriach kary czy winy, lecz jako część ludzkiego doświadczenia? Twórczynie i twórcy spektaklu, który będzie miał premierę 30 listopada zachęcają do przewrotnego myślenia o „sukcesie” i do mówienia na głos o tym, co kruche, a co może stać się źródłem siły i budować relacje oparte na empatii, trosce, solidarności i odwadze, które są naszym najważniejszym kapitałem w czasach niepewności.
„Filokteja. Powrót” będzie kolejnym – po „Rodzinie” – spotkaniem TR Warszawa z zespołem aktorskim Teatru 21 oraz podróżą przez wyobrażenia zranionego herosa_zranionej heroski, różne odcienie samotności i relacje między sprawczością i sprawnością.
__________________________________________________________________________
„Fliokteja. Powrót”
PREMIERA: 30 listopada, 19:00
TR Warszawa, ul. Marszałkowska 8
obsada: Łukasz Gawroński, Maja Kowalczyk, Daniel Krajewski, Aleksander Orliński, Sebastian Pawlak, Agnieszka Podsiadlik, Aleksandra Skotarek, Kamil Studnicki, Justyna Wasilewska
koncepcja: Justyna Lipko-Konieczna, Justyna Wielgus
reżyseria i choreografia: Justyna Wielgus
scenariusz i dramaturgia: Justyna Lipko-Konieczna
kostiumy i scenografia: Wisła Nicieja
wideo: Wojciech Kaniewski
muzyka: Zoi Michailova
reżyseria światła: Sebastian Klim
Autor obrazu, który jest bazą do plakatu – Patryk Różycki
Opracowanie graficzne plakatu Grzegorz Laszuk
Bilety i więcej informacji: https://trwarszawa.pl/program/filokteja-powrot/
https://bilety.trwarszawa.pl/termin.html?idw=309
Info: Fundacja Teatr 21, fot. Adrian Lach
Data publikacji: 21.11.2025 r.
