To zadanie szczególnie trudne dla osób powyżej 50. roku życia, które często są sceptycznie nastawione do zdobywania nowych umiejętności. Jednak doszkalanie się przez całe życie, szczególnie w wieku dojrzałym, jest kluczową kwestią dla pozostania aktywnym zawodowo.
Koncepcja Life Long Learning jest wiodącym elementem strategii lizbońskiej, ogłoszonej w 2000 roku przez Unię Europejską. Zgodnie z jej treścią edukacja jest jedną z najważniejszych składowych prowadzących do tego, aby gospodarka UE stała się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gospodarką na świecie. Ludność natomiast ma się stać społeczeństwem wiedzy. Do priorytetowych działań zaliczono:
· Nadanie wysokiej rangi uczeniu się.
· Zwiększenie powszechnego dostępu do informacji i doradztwa dotyczącego możliwości edukacyjnych.
· Zwiększenie inwestowania w uczenie się.
· Przybliżanie uczącym się możliwości edukacyjnych.
· Upowszechnianie umiejętności podstawowych.
· Rozwój innowacyjnych koncepcji uczenia się/nauczania.
Idea edukacji przez całe życie pojawiła się już na początku XX wieku. Jednakże jako uniwersalna i humanistyczna koncepcja ukształtowana została w latach 70. przy udziale UNESCO. Zakładała, że „każdy człowiek ma prawo i powinien uczyć się przez całe swoje życie”. Jednakże nastały czasy kryzysu gospodarczego i idea doczekała się odrodzenia dopiero w latach 90. (publikacja UNESCO). Następnie ogłoszono strategię lizbońską, w której podano dokładną definicję Life Long Learning: „wszelkie działania związane z uczeniem się przez całe życie, zmierzające do poprawy poziomu wiedzy, umiejętności i kompetencji w pespektywie osobistej, obywatelskiej, społecznej i/lub związanej z zatrudnieniem.”
Idea Life Long Learning dotyczy zarówno rozwoju indywidualnego jak i rozwoju cech społecznych we wszystkich formach i kontekstach, w systemie formalnym i nieformalnym. Nacisk kładziony jest na zachęcanie do nauki przez całe życie, już od wczesnego dzieciństwa. Opisywana koncepcja jest praktycznie tożsama z kształceniem ustawicznym, które jest rozumiane jako kompleks procesów oświatowych: formalnych, nieformalnych i incydentalnych, które umożliwiają uzupełnienie wykształcenia.
Koncepcja uczenia się przez całe życie nabiera szczególnego znaczenia w przypadku osób w wieku 50 +, które wielokrotnie doświadczają marginalizacji zawodowej właśnie z powodu braku bądź dezaktywujących się kompetencji zawodowych. Edukacja jest ważna w każdym wieku – czy z tym stwierdzeniem zgodzi się każdy? Wyniki badań jednoznacznie wskazują na fakt, że wraz z wiekiem spada nasza motywacja do kształcenia. Zgodnie z raportem PARP „Bilansu Kapitału Ludzkiego” z 2012 r. jedynie 20 proc, Polaków w wieku 18-64 lata dokształcało się w jakiejkolwiek formie w roku poprzedzającym badanie. Najbardziej bierną grupą wśród tych osób byli ludzie starsi – w grupie bezrobotnych 50-64 lata 88 proc. nie dokształcało się w żaden sposób, natomiast wśród pracujących było to 78 proc. Optymistycznie nie nastraja fakt, że w dalszym ciągu chęć uczestnictwa w kursach i szkoleniach spada wraz z wiekiem – w grupie 50-59/64 lata deklaruje ją jedynie 9 proc. Dlatego tak ważne jest, aby propagować wśród osób w tym wieku koncepcję uczenia się przez całe życie.
88 proc. bezrobotnych osób w wieku 50-64 lata nie podnosiło swoich kwalifikacji w roku poprzedzającym badanie.
Tylko 9 proc. osób w wieku 50-64 lata wyraża chęć uczestniczenia w kursach i szkoleniach: Dlaczego tak mało? Bo zdaniem reszty respondentów w tym wieku, nie ma to już sensu…
Źródło: Bilans Kapitału Ludzkiego, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, 2012.
W grupie wiekowej 50+ najczęściej wskazywanym powodem utrudniającym wzrost aktywności szkoleniowej było przekonanie, że w tym wieku nie ma sensu się dokształcać. Znaczenie miały również ograniczenia związane ze stanem zdrowia.
W przedstawioną koncepcję Life Long Learning dobrze wpisuje się projekt „Aktywny emeryt”, realizowany jest na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), a współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Działanie ma na celu utrzymanie aktywności zawodowej pracowników powyżej 50. roku życia poprzez podniesienie świadomości i wiedzy w zakresie korzyści płynących z pozostawania aktywnym zawodowo na rynku pracy. W ramach usługi przeszkolonych zostanie 1250 pracowników małych, średnich i dużych przedsiębiorstw w wieku okołoemerytalnym, którzy ukończyli co najmniej 50 lat. Projekt realizowany będzie w trzech województwach: małopolskim, śląskim oraz podkarpackim i potrwa do grudnia 2013 roku.
W jego ramach zostaną zrealizowane szkolenia z zakresu kompetencji miękkich, obejmujące m.in. następujące zagadnienia:
· praca zespołowa,
· planowanie i organizacja,
· umiejętność przystosowania się do zmieniających się warunków zewnętrznych,
· umiejętność rozwiązywania problemów,
· networking,
· zakładanie działalności gospodarczej (podstawy prawne działalności gospodarczej i możliwe formy jej prowadzenia, rejestrowanie firmy, podatki i ubezpieczenia w ramach własnej działalności gospodarczej, rozpoznawanie rynku, źródła informacji o możliwościach uzyskania wsparcia na prowadzenie i rozwój firmy itp.).
Szczegóły dotyczące projektu znajdują się na stronie www.50plus.parp.gov.pl. Daj sobie szansę!
Usługa doradczo-szkoleniowa w ramach projektu systemowego PARP pt. „Aktywny Emeryt”
Usługa szkoleniowo-doradcza w ramach projektu systemowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości pt. „Aktywny Emeryt” została zlecona podmiotowi wybranemu zgodnie
z ustawą PZP – FIRMIE 2000 Sp. z o.o. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Obserwowany w ostatnich latach narastający problem przedwczesnego wycofywania się i „wypychania” z rynku pracy osób w wieku okołoemerytalnym skutkuje marnowaniem potencjału firm i ograniczaniem kapitału społecznego Polaków. Wśród wielu przyczyn tego zjawiska zwraca uwagę niski poziom kompetencji miękkich – niska samoocena, brak wiary we własne możliwości, niedostateczne umiejętności w zakresie pracy zespołowej (w tym w ramach zespołów międzypokoleniowych), komunikacji, asertywności, wysoki poziom lęku przed zmianą czy brak zdolności adaptacyjnych. Usługa szkoleniowa ma na celu utrzymanie aktywności zawodowej pracowników w wieku okołoemerytalnym poprzez podniesienie świadomości i wiedzy w zakresie korzyści płynących z pozostawania aktywnym zawodowo na rynku pracy.
Info: Firma 2000
