Propozycje rozwiązań dla pracodawców osób niepełnosprawnych w związku z sytuacją zagrożenia epidemicznego

POPON przedstawia postulaty pracodawców osób niepełnosprawnych w związku z sytuacją gospodarczą związaną z szerzeniem się koronawirusa SARS-CoV-2. Wystąpienie zostało skierowane do Prezesa Rady Ministrów Pana Mateusza Morawieckiego, Minister Rozwoju Pani Jadwigi Emilewicz oraz Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Pani Marleny Maląg, z prośbą o włączenie ich w pracę nad rozwiązaniami przygotowywanymi przez Radę Ministrów służącymi ochronie i wsparciu polskiej gospodarki.

Szanowny Panie Premierze, Szanowne Panie Minister,

Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych to istniejący od 1995 r. największy związek pracodawców osób niepełnosprawnych. Zrzeszamy kilkaset podmiotów, głównie małych i średnich pracodawców, w większości z polskim kapitałem, którzy stanęli przed olbrzymim wyzwaniem związanym z prowadzeniem swojej działalności w związku obecnym stanem epidemicznym i sytuacją rozprzestrzeniania się koronawirusa SARS-CoV-2.Ta ekstraordynaryjna sytuacja wymaga pilnej interwencji na poziomie legislacyjnym i nowych instrumentów wspierających, łagodzących jej skutki dla gospodarki, ochrony miejsc pracy. Doceniamy podjęte działania, cieszy nas uwzględnienie w planach sytuacji administracyjnej osób niepełnosprawnych, o której mówiła Pani Minister Marlena Maląg w związku z koniecznością ubiegania się o kolejne dokumenty potwierdzające status osoby niepełnosprawnej. Niemniej zwracamy uwagę na szczególną sytuację osób niepełnosprawnych, które są w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy i ich pracodawców. Istotne jest to w kontekście zapowiadanych konkretnych działań, wypracowywanych przez Radę Ministrów ukierunkowanych na wsparcie pracowników i pracodawców. Zwracamy się o uzupełnienie proponowanych działań o instrumenty wprost kierowane do tej grupy.

Proponujemy maksymalne wykorzystanie istniejących zasobów oraz uproszczenie, przyspieszenie i zintensyfikowanie instrumentów wsparcia poprzez uzupełnienie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 426) i rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie o:

• zmianę sposobu rozliczania czasu pracy osoby niepełnosprawnej z tygodniowego na przyjęty u danego pracodawcy okres rozliczeniowy czasu pracy (art. 15 ww. ustawy);
• uzupełnienie katalogu wydatków możliwych do finansowania ze środków Zakładowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych albo Zakładowego Funduszu Aktywności o wydatki, w ramach obowiązujących przepisów o pomocy publicznej oraz z uwzględnieniem powiązania z przepisami o dofinansowaniach do wynagrodzeń, związane z kosztami płacy, wynagrodzeniem postojowym oraz kosztami ponoszonymi przez osobę niepełnosprawną, w ramach pomocy indywidualnej, związanymi z przebywaniem na kwarantannie lub inne wskazane przez nich cele związane z obecną sytuacją;
• zmianę na obligatoryjne a nie fakultatywne stosowanie instrumentu dofinansowania oprocentowania zaciągniętych kredytów bankowych oraz zwrotu kosztów transportowych i administracyjnych, o których mowa w art. 32 ww. ustawy;
• zmianę terminu na złożenie przez pracodawcę wniosku o wypłatę dofinansowania do wynagrodzeń za dany miesiąc umożliwiającą składanie wniosków bez ograniczeń czasowych;
• zmianę procedury związanej z wypłatą dofinansowań na literalną formę dofinansowania – usunięcie warunku wcześniejszego pokrycia części kosztów płacy (art. 26a ust. 1a1 pkt 2 ww. ustawy);
• wydłużenie dopuszczalnego terminu uchybienia terminów, które nie będzie skutkowało utratą prawa do otrzymania dofinansowania do 30 dni (art. 26a ust. 1a1 pkt 3 ww. ustawy);
• zmianę terminu wypłaty dofinansowań do wynagrodzeń na najwyżej 7 dni od daty złożenia wniosku;
• zawieszenie stosowania przepisów w zakresie postępowań sprawdzających i kontrolnych przeprowadzanych przed wypłatą dofinansowania oraz stosowania mechanizmu uniemożliwiającego otrzymanie otrzymania dofinansowania w związku z posiadaniem zaległości wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, co ma szczególne znaczenie w kontekście obowiązujących przepisów w zakresie postępowań administracyjnych toczących się przed Prezesem Zarządu PFRON (art. 26a ust. 8 i nast., ust. 9c-9e ww. ustawy);
• wprowadzenie obligatoryjnego zawieszania wykonania decyzji administracyjnych wydawanych przez Prezesa Zarzadu PFRON do czasu ich uprawomocnienia lub uprawomocnienia wyroku w ich zakresie;
• wprowadzenie analogicznych, jak wyżej proponowane rozwiązania w zakresie dofinansowań do wynagrodzeń w stosunku do instrumentu refundacji składek dla osób niepełnosprawnych, o którym mowa w art. 25a ww. ustawy.

Powyższe zmiany nie mają, bądź mają znikomy wpływ na środki publiczne (budżet PFRON) – oparte są głównie na wykorzystaniu będących już dziś w wyłącznej dyspozycji pracodawców środków publicznych lub przyspieszeniu procedur związanych z wypłatą środków należnych pracodawcy. W związku z powyższym nie będą stanowiły dodatkowego obciążenia finansów publicznych.

Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne po raz kolejny zgłaszają również postulat związany z podniesieniem wysokości otrzymywanego wsparcia na zatrudnianie pracowników niepełnosprawnych. Obecny, zamrożony od 2014 r., poziom wsparcia znacząco wpływa na rynek pracy osób niepełnosprawnych. Od lat pracodawcy, jak i związki zawodowe postulują podniesienie wysokości dofinansowań do wynagrodzeń, w szczególności z tytułu zatrudniania osób niepełnosprawnych w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy – ze znacznym stopniem niepełnosprawności, ze schorzeniami szczególnymi, specjalnymi. Obecne wydarzenia, bez odpowiednich działań osłonowych mogą dodatkowo wpłynąć na tą sytuację.

Zwracamy również uwagę na konieczność korelowania proponowanych rozwiązań z istniejącymi instrumentami wsparcia – przykładem niezbędnej integracji może być powiązanie instrumentów związanych z kosztami ubezpieczeń społecznych i mechanizmami dofinansowań dla pracodawców czy refundacji dla osób niepełnosprawnych prowadzących działalność gospodarczą.

Przedstawiając powyższe, deklarujemy pełną gotowość do prezentacji konkretnych propozycji legislacyjnych wskazanych rozwiązań.

Z wyrazami szacunku

Jan Zając Prezes Zarządu POPON
Krzysztof Kosiński Wiceprezes Zarządu POPON

Data publikacji: 17.03.2020 r.