Aż połowa pacjentów nie przestrzega zaleceń lekarzy

Konferencję zorganizowano w ramach kampanii edukacyjnej „Ciśnienie na życie”, która ma przekonać Polaków do regularnej kontroli ciśnienia tętniczego krwi i profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych. Aż 10,9 mln Polaków powyżej 18. roku życia ma nadciśnienie, spośród których skutecznie leczy się 2,7 mln osób – wynika z badań NATPOL.
Jeszcze gorzej jest w przypadku podwyższonego poziomu całkowitego cholesterolu (przekraczającego 190 mg/dl). Z tych samych badań wynika, że jest on za wysoki u 61 proc. naszej populacji, czyli 18 mln osób. Spośród nich aż u 65 proc. osób nie został jeszcze wykryty, a skutecznie leczonych jest zaledwie 8 proc. Polaków z hipercholesterolemią.

– Wiele osób nie wie lub nie chce wiedzieć, że powinny one zmienić styl życia, a gdy nie jest to wystarczające muszą stosować również leki obniżające ciśnienie tętnicze krwi oraz stężenie cholesterolu. Inni z kolei podejmują leczenie, ale nie przestrzegają zaleceń terapeutycznych – powiedział kierownik zakładu nadciśnienia tętniczego katedry nadciśnienia tętniczego i diabetologii GUM, prof. Krzysztof Narkiewicz.
Specjalista przytoczył dane, z których wynika, że 40 proc. pacjentów często nie stosuje się do wskazań lekarzy, a 11 proc. od czasu do czasu. Oznacza to, że aż 51 proc. pacjentów nie przestrzega zaleceń terapeutycznych. – Jeszcze trudniej jest zmienić styl życia. Po pewnym okresie zaledwie 3 proc. badanych jest aktywna fizycznie i przestrzega odpowiedniej diety – powiedział specjalista.

Spośród chorych cierpiących na nadciśnienie tętnicze do nieprzestrzegania zaleceń przyznaje się średnio 44 proc. pacjentów – wynika z badań w krajach europejskich opublikowanych w skierowanym do lekarzy opracowaniu „Nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych”, które dziennikarzom przedstawiono na konferencji. W Polsce nie stosuje się do nich ponad 50 proc. chorych na nadciśnienie, podczas gdy w Holandii – jedynie 30 proc.
– Nie stosowanie się do zaleceń lekarzy sprawia, że mimo zmiany leków u niektórych pacjentów z nadciśnieniem nie można uzyskać odpowiedniego efektu terapeutycznego. Nie ma ono jednak nic wspólnego z opornością na leczenie, lecz z „opornością” chorego na stosowanie się do zaleceń terapeutycznych – podkreślił prof. Narkiewicz.

W 2014 r. opublikowano przeprowadzone w naszym kraju badania Resist-Pol z udziałem 36 pacjentów ze szczególnie opornym na leczenie nadciśnieniem. Tym razem nie pytano ich czy stosują się do zaleceń lekarzy, lecz mierzono w ich organizmie stężenie zaleconych im leków. Ujawniono wtedy, że aż u 86 proc. pacjentów stężenie przynajmniej jednego leku jest za niskie, co świadczy, że nie zażywali ich w odpowiednich dawkach lub z zaleconą częstotliwością.
Podczas konferencji przypomniano słowa Hipokratesa, który już w starożytności ostrzegał, żeby uważać na pacjentów, którzy często kłamią, że przyjmują przepisane im leki.

Socjolog Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi dr Krzysztof Puchalski powiedział, że jednym z największych wyzwań współczesnej medycy jest zwiększenie skuteczności leczenia chorób przewlekłych przy właściwym wykorzystaniu tego, czym medycyna już dysponuje. Chodzi głównie o nadciśnienie tętnicze i choroby sercowo-naczyniowe oraz cukrzycę.
– W stosowaniu się do zaleceń lekarzy wiele zależy od motywacji chorego, a nie tylko od jego wiedzy o chorobie – przekonywał łódzki specjalista. Dodał, że lekarz powinien starać się rozpoznać sposób myślenia chorego oraz inne uwarunkowania jego zachowania, by odpowiednio przekazać mu zalecenia medyczne.

W kontrolowaniu ciśnienia pomocne mogą być tzw. dzienniczki pomiarów, które pacjenci otrzymują w ramach kampanii „Ciśnienie na życie”. W dzienniczku chorzy mogą zapisać zlecone leki razem z dawkami oraz regularnie notować wyniki pomiarów ciśnienia.
Podczas tegorocznej kampanii bus pełniący rolę mobilnego centrum badań odwiedzi 50 miast, w których będzie można skorzystać z bezpłatnych badań profilaktycznych, takich jak pomiar ciśnienie tętniczego i cholesterolu. O miejscach postoju mobilnego centrum informuje oficjalna strona internetowa kampanii www.cisnienienazycie.pl. (PAP)

Zbigniew Wojtasiński

Data publikacji: 24.06.2015 r.