Lektury polecane

Seks i niepełnosprawność – doświadczenia seksualne osób z niepełnosprawnością intelektualną

Autor: Remigiusz J. Kijak

Omawiana w niniejszej pracy problematyka dotyczy ważnej sfery ludzkiego życia – seksu. Seks nie oznacza tylko reprodukcji i zaspokojenia popędu biologicznego. Związany jest integralnie z całą osobowością, wzbogaca rozwój człowieka, rozwija więzi międzyludzkie. Seks jest tym czymś, co każdy z nas ma, niezależnie od stopnia społecznej czy życiowej niesprawności. Wyniki badań umożliwiły głębsze poznanie seksualności osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu umiarkowanym. Być może badania te przyczynią się do ukształtowania nowego spojrzenia na tę zaniedbywaną przez lata kwestię.
ISBN: 978-83-7587-207-1
Dane techniczne:
Wydanie I, Kraków 2010,
Format B5,
Objętość 312 stron,
Oprawa miękka, klejona, folia matowa

Autor: Remigiusz J. Kijak
Doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. Zatrudniony jest na stanowisku adiunkta w Instytucie Pedagogiki na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Opublikowany dorobek naukowy obejmuje łącznie 26 pozycji. Problematyka publikacji dotyczy przede wszystkim pedagogiki specjalnej. Część opracowań podejmuje zagadnienia z jej szczegółowych działów: pedagogiki osób niepełnosprawnych intelektualnie, resocjalizacji, także pracy socjalnej. Jest współredaktorem książki „Dialog o wybranych problemach społecznego świata”. Naukowo zajmuje się wybranymi obszarami społecznego funkcjonowania dorosłych i starszych osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, szczególnie zaś aspektami rozwoju psychoseksualnego. Jego zainteresowania badawcze skupiają się na edukacji i poradnictwie seksualnym dla osób niepełnosprawnych. Prowadzi badania dotyczące rodzinnych, psychologicznych i społecznych uwarunkowań rozwoju seksualnego człowieka niepełnosprawnego. Współdziała z trzema towarzystwami naukowymi.

Niepełnosprawność intelektualna w publicznym i prywatnym dyskursie

Autor: Agnieszka Woynarowska

Rozważania podjęte w tej publikacji zmierzają do odpowiedzi na pytanie jak we współczesnym społeczeństwie polskim „mówiona” jest niepełnosprawność intelektualna w dyskursach uruchamianych w sytuacjach publicznych i prywatnych oraz ukazują konfrontację indywidualnej i społecznej wizji niepełnosprawności. W swoich rozważaniach autorka kwestionuje istniejącą w społecznych konstrukcjach „oczywistość” niepełnosprawności intelektualnej i pewną „naturalność” sytuacji egzystencjalnej w jakiej są owe osoby i ich rodziny społecznie lokowane. Ta „oczywistość” niepełnosprawności intelektualnej i „naturalność” miejsc świata życia tych osób jest ukazana w książce jako efekt dyskursywnej konstrukcji. Postawiona w publikacji teza, że rzeczywistość społeczna jest konstruowana przez dyskurs (rozumiany jako użycie języka i działanie społeczne), który jest kluczowym czynnikiem w społecznej konstrukcji życia społecznego i ważnym elementem relacji władzy, pozwala autorce spojrzeć na język i jego zniewalającą moc, jako na narzędzie dominacji i wykluczania lub emancypacji. W części teoretycznej niepełnosprawność intelektualna została osadzona w kontekście szeroko rozumianej inności, ukazane zostały również mechanizmy wykluczania Obcego (m.in. koncepcje Z. Baumana, M. Foucaulta, E. Goffmana). Pojęcie dyskursu autorka umiejscowiła w perspektywie poststrukturalnych teorii (m.in. M. Foucaulta, P. Bourdieu, E. Laclau). Zaprezentowany w książce projekt badawczy osadzono w jakościowej strategii badań, zastosowana została krytyczna analiza dyskursu i metoda biograficzna. Krytycznej analizie dyskursu autorka poddała m. in. treści wypowiedzi osób publicznych, zawartość popularnych periodyków, które potraktowała jako nośniki i jednocześnie narzędzia konstruowania dyskursu publicznego. Analizom poddane zostały także narracje rodziców, terapeutów i dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Poruszane w książce problemy, dotyczące konfrontacji osobistej i społecznej wizji niepełnosprawności intelektualnej są niezwykle ważne w pedagogice specjalnej, zwłaszcza gdy odnosi się je do aktualnego kontekstu społecznego, aktualnej sytuacji zmiany ponowoczesnej, globalizacyjnej, systemowej. Ważnymi elementami książki są także: ukazanie interdyscyplinarnego spojrzenia na problematykę ról społecznych osoby z niepełnosprawnością intelektualną, wyszczególnienie nurtów dyskursu niepełnosprawności intelektualnej, przyjęte metody badawcze (krytyczna analiza dyskursu i metoda biograficzna) i zwrócenie uwagi na społeczno-kulturową konstrukcję niepełnosprawności, na fakt konstruowania niepełnosprawności intelektualnej przez dyskurs publiczny.
ISBN: 978-83-7587-208-8
Dane techniczne: Wydanie I, Kraków 2010, Format B5, Objętość 320 strony, Oprawa miękka, klejona, folia matowa

Recenzja:
Recenzja wydawnicza publikacji Agnieszki Woynarowskiej: „Niepełnosprawność intelektualna w publicznym i prywatnym dyskursie”

Publikacja „Niepełnosprawność intelektualna w publicznym i prywatnym dyskursie” dr Agnieszki Woynarowskiej porusza problem w pedagogice specjalnej niezwykle ważny i aktualny, chodzi mianowicie o skonfrontowanie indywidualnej i społecznej wizji niepełnosprawności intelektualnej, zarówno w perspektywie doświadczanej osobiście, jak i w postrzeganiu tego doświadczania przez osoby trzecie. […]
[…] Zaprezentowane przez autorkę w części teoretycznej koncepcje współczesnej myśli socjologicznej bardzo dobrze korespondują z poruszanymi zagadnieniami. Przykładem jest syntetyczna analiza mechanizmów społecznego wykluczania w świetle koncepcji M. Foucalta, E. Goffmana, Z. Baumana, B. Waldenfelsa, czy P. Bourdieu.
Ważnym zabiegiem analizy teoretycznej jest zamysł zaprezentowania założeń pedagogiki krytycznej wraz z jej postmodernistycznym rodowodem w odniesieniu do współczesnej pedagogiki specjalnej. W tym kontekście rozważania autorki lokują się w nowatorskim dyskursie interdyscyplinarnym, dopiero od niedawna obecnym w polskiej pedagogice specjalnej. Ważnym elementem książki jest reprezentowanie interdyscyplinarnego spojrzenia na problematykę społecznych ról człowieka niepełnosprawnego, wykraczanie poza tradycyjne schematy pedagogiki specjalnej i krytyczny stosunek do wielu upowszechnionych w niej poglądów. Niewątpliwą zaletą podjętych analiz jest przeniesienie też współczesnego dyskursu społecznego wraz z aktualnymi mechanizmami identyfikacji „Innego” w społeczeństwie na grunt rozważań pedagogicznych.
Przyjęta w projekcie badawczym metoda biograficzna i krytycznej analizy dyskursu jest szczególnie adekwatna do problematyki niepełnosprawności ludzkiej, będącej zjawiskiem jednostkowym i niepowtarzalnym. Zaprezentowanie możliwości opracowywania materiału badawczego poprzez krytyczną analizę dyskursu oraz umiejscowienie metody biograficznej w kontekstach interakcjonizmu symbolicznego to bardzo ważny element tej publikacji. Ta trudna droga badawcza, znajdująca dopiero od niedawna uznanie w pedagogice specjalnej, otwiera nowe możliwości analizy rzeczywistości społecznej osób z niepełnosprawnością intelektualną.[…]
[…] Zastosowana przez autorkę metoda pozwala badać prawidłowość odmienną, mianowicie, w jakim stopniu dyskurs publiczny konstruuje samą niepełnosprawność i tożsamość ludzi nią obarczonych i ukazuje jak społecznie/ dyskursywnie konstruowana jest niepełnosprawność intelektualna.
Nowatorstwo publikacji upatruję również w wyszczególnieniu nurtów dyskursu o osobach z niepełnosprawnością intelektualną. Ta nowość w polskiej pedagogice specjalnej odkrywa szersze perspektywy badawcze tej dyscypliny i wkracza w świat znaczeń najczęściej niedostrzeganych, nieuświadomionych lub wręcz pomijanych. Zaprezentowane biografie osób z niepełnosprawnością intelektualną w połączeniu z różnymi dyskursami, w których uczestniczą i które na nie oddziaływają to niewątpliwie przybliżenie faktycznej sytuacji społecznej tej grupy osób. Wyjaśnieniu podlega istota konstruowania narracji o osobach niepełnosprawnych, roli, jakie odgrywają one w ich życiu i strategiach radzenia sobie z nimi. W tym sensie poza walorami poznawczymi przygotowywana publikacja wnosi szereg istotnych wskazówek dla praktyki pedagogiki specjalnej. Możliwości te upatruje zarówno w zaprezentowanych kontekstach dyskursywnych, jak i w ich interpretacjach. Tylko wzajemne zrozumienie profesjonalistów, rodziców i ludzi z grona osób z niepełnosprawnością intelektualną pozwoli na optymalizację działalności rewalidacyjnej wobec tej grupy osób, na normalizację ich życia i ewentualna integrację społeczną, jeśli takie będzie ich życzenie.
dr hab. Amadeusz Krause, prof. UG

Autor:
Woynarowska Agnieszka
Doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Zakładzie Pedagogiki Specjalnej Instytutu Pedagogiki, Uniwersytetu Gdańskiego. Wcześniej pracowała jako terapeutka w szwajcarskiej, antropozoficznej wspólnocie dla dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną Camphill „Humanus-Haus” oraz jako nauczyciel-terapeuta w gdańskim ośrodku dla dzieci i młodzieży z autyzmem. Zainteresowania naukowe dotyczą głównie społeczno-kulturowych aspektów niepełnosprawności intelektualnej, jej dyskursywnych i biograficznych konstrukcji, analizy dyskursu, oraz problemów dorosłości z niepełnosprawnością intelektualną.