Nowe placówki większym wsparciem dla osób z autyzmem

Obecnie funkcjonują trzy typy ŚDS. Typ A – dla osób przewlekle psychicznie chorych, typ B – dla osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz typ C – dla wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych.

Nowelizacja wprowadza nowy typ ŚDS – D dla osób ze spektrum autyzmu. Dotychczasowe typy domów mogły mieć wśród swoich uczestników osoby z autyzmem, ale środowiska reprezentujące osoby ze spektrum autyzmu dążyły do wyodrębnienia nowego tupu domu.

Jak mówi minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska, do tej pory osoby ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawnościami sprzężonymi mogły korzystać z wszystkich typów istniejących środowiskowych domów samopomocy A, B, lub C. Dodatkowo wraz z realizacją od 2017 r. programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” ułatwiony został dostęp do ŚDS większej grupie osób z zaburzeniami psychicznymi, w szczególności osobom z niepełnosprawnościami sprzężonymi i spektrum autyzmu. – Chcemy także rozwijać w tych jednostkach bazę całodobową, co umożliwi pobyt całodobowy z przyczyn losowych lub na czas odpoczynku opiekun – dodaje szefowa resortu.

– Teraz idziemy jeszcze krok dalej. Osoby ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawnościami otrzymają ośrodki dedykowane tylko ich potrzebom. Rozwiązanie to oznacza możliwość prowadzenia domów tylko dla osób z ze spectrum autyzmu lub tylko dla osób z niepełnosprawnościami sprzężonymi, ale także łącznie dla tych osób – w zależności od potrzeb w gminie lub powiecie – zaznacza minister Elżbieta Rafalska. – Wierzę, że nowe przepisy przyczynią się do polepszenia wsparcia osób ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawnościami sprzężonymi. Wesprą także opiekunów, którzy znajdą teraz chwilę odpoczynku dla siebie, wiedząc, że ich bliscy są pod troskliwą opieką i mogą zdobywać nowe umiejętności – mówi.

W ŚDS typu D minimalna liczba miejsc nie może być mniejsza niż pięć w przypadku osób ze spektrum autyzmu i nie mniej niż siedem dla osób z niepełnosprawnościami sprzężonymi lub gdy grupa będzie mieszana.

Ustalenie dolnego progu miejsc w domu jest uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia. Jednostki z mniejszą liczbą uczestników mogłyby mieć problem z utrzymaniem się.

MRPiPS zapewnia, że priorytetem działań resortu jest likwidacja tzw. białych plam, czyli powiatów, na terenie których nie funkcjonują jeszcze środowiskowe domy samopomocy. Na koniec zeszłego roku 32 powiaty (w 10 województwach) stanowiły „białe plamy” na mapie Polski. Dostępność usług w ŚDS-ach systematycznie rośnie. Na koniec 2018 r. działały 804 placówki z 30 tys. miejsc pobytu. W 2015 r. było ich o 44 mniej (760 placówek z 27,8 tys. miejsc).

– Dzieje się tak, bo z roku na rok przeznaczamy coraz więcej środków na finansowanie tych placówek. Nakłady z budżetu państwa na ośrodki wsparcia, w tym ŚDS- y, wzrosły w okresie od roku 2015 do 2018 o 46 proc. (w roku 2015 wynosiły ok. 405 mln złotych, zaś w roku 2018 – 583 mln złotych). Od roku 2019 dotacja na jednego uczestnika wynosi już nie mniej niż 250 proc. kryterium dochodowego osoby samodzielnie gospodarującej. W ciągu ostatnich 4 lat miesięczne dofinansowanie pobytu uczestnika ŚDS wzrosło o ok. 500 zł (z 1268 zł do 1752,5 zł) – wskazuje szefowa resortu rodziny.

Dzięki programowi „Za życiem” wysokość dotacji na uczestnika ze spektrum autyzmu lub sprzężonymi niepełnosprawnościami w roku 2019 jest jeszcze większa i wynosi 2 278,25 zł. Powstają także nowe ŚDS w ramach programu „Za życiem” – 6 nowych placówek na 117 miejsc i 4 nowe filie na 35 miejsc. Do tego dochodzą nowe miejsca w domach już istniejących.

Utworzenie placówek dla osób z autyzmem lub sprzężonymi niepełnosprawnościami to jeden z głównych postulatów inicjatywy „Chcemy całego życia”. Jej uczestnicy manifestowali w kwietniu w tej sprawie i wręczyli wiceministrowi Mariuszowi Zielenieckiemu z MRPiPS petycję „Nie zamykajmy dorosłych osób z niepełnosprawnością w czterech ścianach”, zawierającą sto tysięcy podpisów.

Info: MRPiPS, oprac. rhr/, fot. MRPiPS / Flickr
Data publikacji: 16.05.2019 r.