Rząd za większą ochroną praw pacjenta

Rada Ministrów przyjęła założenia do projektu nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz niektórych innych ustaw, przedłożone przez ministra zdrowia – poinformowało CIR.

Projektowane przepisy mają uregulować: prawa pacjenta do dostępu do dokumentacji medycznej oraz zasady ochrony zawartych w niej danych osobowych i informacji o stanie zdrowia; możliwości wniesienia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarskiego; uprawnienia rzecznika praw pacjenta oraz funkcjonowanie wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.
Do ustawy wprowadzone będą regulacje zapewniające należytą ochronę zawartych w dokumentacji medycznej danych osobowych i informacji o stanie zdrowia pacjenta, co bezpośrednio wiąże się z określeniem kręgu osób uprawnionych do ich przetwarzania w ramach prowadzonej działalności leczniczej. Przepisy mają doprecyzować zasady postępowania z dokumentacją medyczną w razie zakończenia działalności leczniczej, a w szczególności wskażą podmioty uprawnione do jej przejęcia, przechowywania oraz udostępniania. Będą to podmioty, które przejmą zadania zlikwidowanej placówki, samorządy zawodowe lekarzy, pielęgniarek i położnych, NFZ, a w przypadku podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcą – podmiot tworzący albo sprawujący nadzór.

Do obowiązków podmiotu przechowującego dokumentację medyczną będzie należało jej zabezpieczenie, a jednocześnie zapewnienie warunków umożliwiających dostęp do niej bez zbędnej zwłoki. Za niedopełnienie obowiązków w zakresie zabezpieczenia dokumentacji medycznej przewidziano kary finansowe.
Dokumentacja medyczna prowadzona w postaci elektronicznej ma być udostępniana przez transmisję danych lub na nośniku danych. Dodatkowo – na żądanie uprawnionych organów lub podmiotów – podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych będzie wykonywał papierowe wydruki. Wgląd do swojej dokumentacji pacjent miałby także w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych. Dokumentacja medyczna, prowadzona w postaci elektronicznej, po zakończeniu działalności leczniczej ma być przekazywana do Systemu Informacji Medycznej (SIM).

Zgodnie z założeniami, dokumentacja papierowa ma być udostępniana przez sporządzanie kopii, odpisów albo wyciągów. Wypożyczenie oryginału będzie możliwe tylko w określonych przypadkach, np. gdy sporządzenie kopii mogłoby spowodować zwłokę w udzieleniu świadczenia zdrowotnego zagrażającą życiu lub zdrowiu pacjenta. Wypożyczający oryginał, poza potwierdzeniem odbioru, będzie zobowiązywany do jego zwrotu niezwłocznie po wykorzystaniu.
Zaproponowano, aby opłata za sporządzenie jednej strony kopii dokumentacji medycznej została obniżona do ok. 50 gr. Opłata za wydanie dokumentacji medycznej na informatycznym nośniku danych ma wynosić maksymalnie 1,5 zł, za skan doliczone będą koszty jego wykonania.
Katalog osób uprawnionych do uzyskiwania i przetwarzania danych zawartych w dokumentacji medycznej ma być rozszerzony o: diagnostów laboratoryjnych, felczerów, ratowników medycznych i fizjoterapeutów. W zakresie niezbędnym do wykonywania zadań dostęp do dokumentacji medycznej będą miały również osoby niewykonujące zawodu medycznego; chodzi np. o pracowników rejestracji, archiwum, itp.

Zwiększeniu ochrony praw pacjenta ma służyć uproszczenie procedury składania przez niego sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarskiego oraz przyspieszenie trybu ich rozpatrywania przez komisję lekarską działającą przy rzeczniku praw pacjenta; skrócony do 10 dni ma być termin na ustosunkowanie się przez komisję lekarską do sprzeciwu pacjenta. Obecnie obowiązujący termin (30 dni) może być bowiem w niektórych przepadkach zbyt długi, przez co pacjent jest de facto pozbawiony możliwości skutecznego skorzystania z możliwości wyrażenia sprzeciwu, np. w przypadku, gdy chodzi o prawo do przerwania ciąży.
Przewiduje się także wprowadzenie nowych regulacji usprawniających pracę wojewódzkich komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych. Możliwe będzie zasięganie przez nie opinii specjalistów z innych województw, a także – w szczególnych sytuacjach – korzystanie z możliwości powołania lekarza spoza listy. Proponuje się również (w szczególnie skomplikowanych przypadkach) wydłużenie obowiązującego terminu (4 miesiące) na wydanie przez komisję orzeczenia.

Nowela ma wzmocnić uprawnienia rzecznika praw pacjenta w zakresie ochrony indywidualnych praw pacjentów. W przypadku stwierdzenia ponownego naruszenia tego samego prawa rzecznik mógłby nałożyć na podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych karę finansową. Aby wzmocnić uprawnienia rzecznika, mają z nim współdziałać i pomagać podmioty, do których się zwróci, w szczególności jeśli chodzi o zapewnienie dostępu do akt i dokumentów badanej sprawy oraz udzielanie informacji i wyjaśnień.
Dodany ma zostać przepis umożliwiający pacjentom złożenie skargi do sądu administracyjnego na rozstrzygnięcia rzecznika praw pacjenta. (PAP)

itm/ mag/

Data publikacji: 27.01.2015 r.