Innowacje dla osób z niepełnosprawnoscią

18-23 kwietnia odbywają się IX Krakowskie Dni Integracji. Są one organizowane przez biura i działy ds. osób niepełnosprawnych siedmiu krakowskich uczelni: Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie, Uniwersytetu Rolniczego, Politechniki Krakowskiej oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Inicjatywa służy m.in. promowaniu aktywnego działania na rzecz dostępu osób z niepełnosprawnością do wykształcenia, upowszechnianiu dobrych praktyk w tym zakresie oraz angażowaniu tych osób we wszystkie obszary życia akademickiego, w tym sport, kulturę i sztukę.

Krakowski fenomen
Otwarcie IX Krakowskich Dni Integracji nastąpiło w Centrum Energetyki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Obiekt przy ul. Czarnowiejskiej jest dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, został nagrodzony w ubiegłorocznej edycji konkursu architektonicznego „Kraków bez barier” (https://naszesprawy.eu/aktualnosci/10630-w-krakowie-buduja-bez-barier.html).

Zanim tematyka nowoczesnych technologii zdominowała spotkanie, odbyło się uroczyste wręczenie nagród INTEGRALIA. Są one przyznawane osobom oraz instytucjom przyjaznym studentom z niepełnosprawnościami, a wyboru dokonują przedstawiciele ww. uczelni. W poprzednich latach uhonorowani zostali m.in. pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. osób niepełnosprawnych Bogdan Dąsal czy Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego. W tym roku do tego grona dołączył prorektor UJ ds. dydaktyki prof. dr hab. Andrzej Mania. Kapituła doceniła go za całokształt działalności, a zwłaszcza za zaangażowanie w tworzenie rozwiązań skutecznie wyrównujących szanse edukacyjne studentów z niepełnosprawnościami w Polsce.

Laureat głównej nagrody zwrócił uwagę na pewien fenomen. Tak scharakteryzował sprawność działania biur ds. osób niepełnosprawnych we wszystkich uczelniach.
– Krakowskie współdziałanie jest naprawdę imponujące. Być może jest to efekt tego, że Konferencja Rektorów dobrze współdziała, porozumiewa się w wielu rzeczach. Na poziomie biur ds. osób niepełnosprawnych i rektorów, którzy nad tym czuwają, też się dobrze układa. W efekcie to współdziałanie dało zaczyn do działania ogólnopolskiego. Bo z tego środowiska powstał pomysł i wreszcie w pewnym momencie doprowadziliśmy do powstania siedmiu reguł postępowania na uczelniach dla zajmowania się tymi sprawami – powiedział prof. dr hab. Andrzej Mania.

Kapituła przyznaje również wyróżnienia. Są one związane z działaniami na rzecz studentów z niepełnosprawnością w obszarze sztuki lub sportu. W poprzednich edycjach uhonorowane zostały m.in. Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki i MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie. Tym razem wyróżniony został Integracyjny Klub Sportowy Druga Strona Sportu.
Ponadto każda z uczelni wręczyła wewnętrzne nagrody INTEGRALIA dla pracowników bądź jednostek zasłużonych na forum uczelnianym.

Technologia pokonuje bariery

Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Dydaktyczna „Nowe technologie a niepełnosprawność” została zorganizowana przez pełnomocnika rektora AGH ds. osób niepełnosprawnych, Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych AGH oraz Wydział Humanistyczny AGH. W części „Nowoczesne technologie a przezwyciężanie barier przestrzennych, komunikacyjnych i społecznych” swoją wiedzą podzielili się pracownicy krakowskich uczelni.

Już na wstępie słuchacze dowiedzieli się o korzyściach i zagrożeniach wynikających z rozwoju nowych technologii. – Promując rozwój techniki nie można zapomnieć, że nadmiar technologii albo jej niewłaściwe wykorzystanie może prowadzić nie tylko do ograniczenia innych grup społecznych, ale też zagrozić ludziom z niej korzystających – podkreśliła prof. dr hab. Janina Filek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Prof. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz z AGH zaprezentował systemy techniczne formujące inteligentne otoczenie osoby niepełnosprawnej. W swoim wystąpieniu poruszył wątki m.in. telemedycyny czy robotów dla osób niepełnosprawnych. – Gdy się rozpoczynał mundial w Brazylii, to pierwsze kopnięcie piłki, co było mało eksponowane, wykonał człowiek całkowicie sparaliżowany, który poruszał się w egzoszkielecie – powiedział były rektor AGH.

O nowoczesnej rehabilitacji kręgosłupa i urządzeniu do pionizowania osób niepełnosprawnych opowiedział prof. dr hab. inż. Jerzy Kwaśniewski z AGH. Spore zainteresowanie wzbudziła też orteza reciprokalna wspomagana mechatronicznie. – Ze statystyki wynika, że co najmniej 2 tys. dzieci w Polsce porusza się na wózku. Wydaje się, że jest więcej. U dużej części z tych dzieci, niezależnie od etiologii z jakiej wynika ta niepełnosprawność, może być zastosowana orteza – poinformował prof. dr hab. inż. Stanisław Mazurkiewicz z Politechniki Krakowskiej.

Ultralekki pojazd dla osób niepełnosprawnych BUZZ można było zobaczyć nie tylko na fotografiach, ale również przed Centrum Energetyki AGH. – Chcemy z tego modelu zrobić pojazd autonomiczny, żeby można było go przywołać przynajmniej z parkingu za pomocą telefonu komórkowego – powiedział prof. dr hab. inż. Witold Grzegożek z Politechniki Krakowskiej.

Dr inż. Paweł Hottowy z AGH przedstawił perspektywy budowy zaawansowanej protezy dla niewidzących. Dr inż. Magdalena Ziąbka z AGH skupiła się na nowej protezie ucha środkowego, będącej szansą w operacyjnym leczeniu słuchu.

Od pomysłu do praktyki

Dalsza część konferencji dotyczyła praktycznych zastosowań nowoczesnych technologii. Jednym z wątków prezentacji firmy Apple był iPad w edukacji specjalnej. Zainteresowanie wzbudził również projekt Blindpad, w który zaangażowana jest Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego. W ramach tego przedsięwzięcia ma powstać tablet. – Będą z niego korzystać osoby niewidome, ale nie tak jak z iPada. Treści czy w ogóle obrazy będą prezentowane w sposób wypukły. Do nas należało badanie preferencji użytkowników i samego urządzenia – powiedział Piotr Witek z FIRR. W trakcie wystąpienia przedstawił też grupę aplikacji mobilnych Seeing Assistant. O tym rozwiązaniu pomagającym osobom z dysfunkcją wzroku informowaliśmy już szerzej na naszych łamach (https://naszesprawy.eu/edukacja/10039-realna-pomoc-wirtualnych-asystentow.html).

Końcowa część konferencji należała do studentów, będących młodymi badaczami i wynalazcami. Wzięli oni udział w konkursie „Pokaż swój Projekt”, zorganizowanym przez Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych AGH. Celem tej inicjatywy było wyłonienie i wyróżnienie projektów z dziedziny wspierania technologicznego osób z niepełnosprawnoscią. Główną nagrodę zdobyło Koło Naukowe MetalSoft za KinectRehab. Dzięki temu projektowi, realizowanemu we współpracy AGH i Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 3 w Krakowie, powstały aplikacje komputerowe. Pełnią one funkcje rozrywkowe i edukacyjne, a obsługiwane są za pomocą kontrolera ruchu Microsoft Kinect.

Zobacz galerię…

Tekst i fot. Marcin Gazda

Data publikacji: 22.04.2016 r.