Praca niewidomych, klauzule społeczne i zmiany prawne
Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. osób z niepełnosprawnością narządu wzroku, które odbyło się 11 maja, zostało zdominowane problemami z jakimi borykają się spółdzielnie zatrudniające właśnie osoby z dysfunkcją narządu wzroku. Nikłe wykorzystanie klauzul społecznych przez organizatorów przetargów oraz zmiany planowane w ustawie o rehabilitacji – to pozostałe omawiane tematy.
Spółdzielnie niewidomych, będące wciąż wiodącym pracodawcą tych osób, nazywa się niechlubnie gettami, ale – jak stwierdziła prezes Polskiego Związku Niewidomych Anna Woźniak-Szymańska – nic lepszego dotąd nie wymyślono. W 16 spółdzielniach niewidomych działających w Polsce zatrudnionych jest 1400 osób. Niektóre z nich potrzebują asystenta, jednak finansowanie tej formy pomocy znacznie się zmniejszyło gdy obowiązki miasta w tym zakresie przejął Powiatowy Urząd Pracy.
Obciążeniem dla spółdzielni jest też wysoki podatek za wieczyste użytkowanie gruntów. Problem ten jest od dawna zgłaszany przez Organizację Pracodawców Zatrudniających Osoby Niewidome (OPZON) i przez zakłady pracy chronionej.
Jak twierdziła Dagmara Zdybek, prezes Spółdzielni Niewidomych Dolsin we Wrocławiu i prezes OPZON, zamieszanie w działalności tych jednostek wprowadziła zmiana w art. 22 ustawy o rehabilitacji. Na skutek obniżenia ulg we wpłatach na PFRON z 80 do 50 proc. dotychczasowi kontrahenci albo domagali się renegocjacji umowy lub deklarowali, że nie są zainteresowani dalszą współpracą.
Postulowała także zmiany w art. 32 ustawy o rehabilitacji, polegające na rozszerzeniu katalogu kosztów o podwyższone koszty wynikające z zatrudnienia osób niewidomych oraz waloryzację dofinansowania do wynagrodzeń w związku z wzrastającą co roku najniższą płacą krajową.
Pewną nadzieją dla poprawienia sytuacji osób niewidomych i niedowidzących jest propozycja przygotowania Narodowego Programu Zatrudniania Osób Niepełnosprawnych. Jak mówił Prezes Zarządu PFRON Robert Kwiatkowski umożliwi on lepsze dopasowanie programów do potrzeb osób z niepełnosprawnością, w tym niewidomych. Uważa także, że powinny powstać jednolite standardy wsparcia tych osób, gdyż niektóre samorządy w ogóle nie przeznaczają środków na ich zatrudniane.
Nie do końca wykorzystaną szansą na wsparcie osób wykluczonych jest zdecydowanie niedostateczne wykorzystywanie klauzul społecznych możliwych do stosowania w przetargach. Prezes Funduszu zadeklarował, że PFRON z przyjemnością włączy się do tego, aby stworzyć modę na korzystanie z klauzul, wskazując i wspierając dobre praktyki i podmioty, które je stosują.
Pod koniec czerwca – jak zapowiedział Mirosław Przewoźnik, dyrektor Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych – zostaną przedstawione propozycje zmian do ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej. Głównie z nich mają dotyczyć zmniejszenia biurokracji, szczególnie w art. 22., podejścia do warsztatów terapii zajęciowej i wzmocnienia wsparcia osób ciężko poszkodowanych, szczególnie ze schorzeniami specjalnymi.
Na kolejnym posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu ds. osób z niepełnosprawnością narządu wzroku Fundacja Szansa dla Niewidomych przedstawi raport z badań dotyczących zatrudninia osób niewidomych.
kat
Data publikacji: 15.05.2017 r.
