Prezentacja programu…
…miała miejsce w ubiegłym roku, 27 lipca w Sali Błękitnej Śląskiego Urzędu Marszałkowskiego. Obecni na nim byli partnerzy z Essen, którzy przedstawili główne obszary działań, a z kolei Barbara Szafir z Urzędu Marszałkowskiego przedstawiła krótkie filmy z konkursu „Fajne typy łamią stereotypy” i prezentację, jak działania urzędu wpływają na zmianę sytuacji osób z niepełnosprawnością. Projekt „Ponad granicami walczymy z barierami” jest realizowany przez Stowarzyszenie Wspierania Organizacji Pozarządowych MOST z Katowic, Stowarzyszenie Na Rzecz Wspomagania Osób z Niepełnosprawnością i Ich Otoczenia „Razem” z Rybnika, oraz Stowarzyszenie Rodzin Osób Niepełnosprawnych „Nadzieja” z Rudy Śląskiej. Partnerem ze strony niemieckiej jest GSE Gesellschaft für Soziale Dienstleistungen Essen mbH. Uczestnicy zakwalifikowani do projektu pojechali w sierpniu na tygodniową wizytę studyjną do Essen, inni, we wrześniu wzięli udział w tygodniowym stażu zawodowym w GSE Essen, następnie od września, do lutego 2013 odbyło się 16 spotkań z polskimi i niemieckimi ekspertami.
Debata
29 stycznia 2013 roku Stowarzyszenie MOST skierowało zaproszenia do pracowników instytucji pomocy społecznej na debatę „Szanse na rozwój polskiego systemu aktywizacji społeczno-zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną”, która odbyła się tym razem w Sali Sesyjnej Urzędu Miasta Katowice. Uczestnikom debaty przedstawiono prezentację realizacji zadań w Essen, raport ze stażu w GSE oraz wersję roboczą wypracowanego modelu aktywizacji społeczno-zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną. W debacie uczestniczyli goście z Niemiec, którzy opowiedzieli o Gesellschaft für Soziale Dienstleistungen Essen mbH, wiodącym dostawcy usług społecznych na całe Essen. Prowadzi dom opieki dla osób starszych, bezdomnych, domy pomocy dla osób niepełnosprawnych. GSE zatrudnia ponad 1 200. pracowników, ma pod opieką 1 200 osób, a także 1 600. w warsztatach dla osób niepełnosprawnych. Zapewniano nas, że tam każdy znajdzie dla siebie miejsce – osoby z różnymi dysfunkcjami i z różnymi stopniami niepełnosprawności, a nawet osoby, o których wiadomo, że nigdy nie wykonają żadnej pracy. Jest tam zapewnione miejsce nawet dla osób ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, z którymi nie ma kontaktu.
W Essen…
…ściśle współpracuje się z różnymi firmami komercyjnymi, jednak aktywizacja zawodowa odbywa się głównie w firmach z udziałem samorządu lub państwa. Pobyt w warsztacie trwa maksymalnie 2 lata. Jeden instruktor przypada na 12 osób. W w tych placówkach, na zlecenie dużych koncernów, produkowane są m. in. drzwi, części maszyn oraz samochodów. Powstałe produkty spełniają wysokie normy jakości, jak np. ISO 9001:2000 dzięki czemu mogą z powodzeniem konkurować na konkurencyjnym rynku z towarami innych producentów. Dlatego niemiecki Werkstatt to nie to samo co polski warsztat terapii zajęciowej, bliżej mu chyba do polskich zakładów aktywności zawodowej. W Essen osoby niepełnosprawne ruchowo bez większych problemów odnajdują się na otwartym rynku pracy (określanym w Niemczech mianem „pierwszego rynku pracy”). Osoby niepełnosprawne intelektualnie wymagają natomiast szczególnego wsparcia, które jednak często kończy się znalezieniem przez nich pracy na otwartym rynku pracy.
Raport i rekomendacje
Formy integracji zawodowej osób z niepełnosprawnością, promocje pracy, techniki prowadzenia zajęć i system finansowania umieszczono w „Raporcie ze stażu w GSE”, który otrzymał każdy z uczestników debaty. Więcej informacji nt. GSE i ich działalności znajduje się na stronie: http://www.gse-essen.com/5.0.html. Przygotowano również, znacznie już obszerniejszy, „Model aktywizacji społeczno-zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną – wersja robocza”, w którym zawarte zostały rekomendacje wypracowane podczas warsztatów, w czterech grupach tematycznych: część prawno-finansowa, część dotycząca organizacji warsztatów, asystenta zatrudnienia i motywacji do aktywizacji zawodowej. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego i trwać będzie do 2014 roku, zatem w „Naszych Sprawach” z pewnością ukażą się informacje o jego realizacji i efektach.
Tekst i fot.: Ilona Raczyńska
