Profilaktyka HPV: nie ma lepszych i gorszych szczepionek, trzeba po prostu szczepić nasze dzieci – twierdzą eksperci

Polska przestanie być w tym roku ostatnim krajem w Unii Europejskiej, który nie zapewnia bezpłatnych szczepień przeciwko wirusowi HPV. Eksperci uczestniczący w konferencji „Priorytety w ochronie zdrowia 2023” uznali to za przełomową, lecz mocno spóźnioną decyzję — jako społeczeństwo musimy się teraz zmobilizować, gdyż sukces programu zależy od uzyskania jak największej wyszczepialności.

Podstawowym celem wdrożenia programu szczepień przeciwko HPV jest prewencja raka szyjki macicy — typy wirusa 16 i 18 odpowiedzialne są za około 84-88 proc. tych nowotworów w Polsce .

Rak ten jest czwartym co do częstości występowania nowotworem złośliwym na świecie (drugim wśród młodych kobiet w wieku od 15 do 44 lat). HPV ma również związek z innymi chorobami onkologicznymi, przed którymi ochrony potrzebują również chłopcy.

– Tylko powszechne, bezpłatne szczepienia przeciwko wirusowi HPV, zarówno dla dziewczynek, jak i chłopców, stanowią sprawdzoną i skuteczną ochronę przed nowotworami, które on wywołuje. Musimy teraz uzyskać dla nich powszechną akceptację, co będzie wymagało prowadzenia szeroko zakrojonych działań edukacyjnych, aby obalać mity rozpowszechniane przez ruchy antyszczepionkowe oraz zapewniać o bezpieczeństwie tych szczepień – przekonywał dr hab. n. med. Andrzej Nowakowski, profesor Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

To, że powszechne szczepienia przeciwko HPV są niezwykle skuteczną bronią przeciwko nowotworom pokazuje przykład Australii, gdzie dziewczynki są systematycznie szczepione od 2007 r., a od 2013 r. – chłopcy. Efekt jest taki, że Australia ma jeden z najniższych na świecie wskaźników zachorowań na raka szyjki macicy i zamierza jeszcze w tej dekadzie wyeliminować ten nowotwór całkowicie.

– W zeszłym roku niemal trzy miliony Polaków dobrowolnie przyjęło darmową i dostępną szczepionkę przeciwko grypie. Z kolei po pandemii COVID odziedziczyliśmy system centralnej rejestracji na szczepienia. Teraz te dobre wzorce i skuteczne rozwiązania należy przenieść na grunt chronienia nas i naszych dzieci przed naprawdę ciężkimi chorobami, jakie niesie ze sobą wirus HPV – tłumaczyła dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, kierownik Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

Według informacji resortu realizacja szczepień przeciwko HPV ma się odbywać w punktach szczepień podstawowej opieki zdrowotnej. Nieodpłatne szczepionki będą dostępne dla dziewczynek i chłopców w wieku 12 i 13 lat. Konkretna data rozpoczęcia programu nie została jeszcze ustalona — ale eksperci przyznają, że polskie społeczeństwo musi nadgonić Europę i świat, również w kwestii świadomości dotyczącej wartości tych szczepionek.

– Jako eksperci posiadamy wiedzę, która musi trafić do wszystkich obywateli w przystępnej, prostej formie. Nie chodzi tylko o rodziców, ale także młodzież i dzieci, aby już na etapie wczesnej edukacji rozumiały one skalę zagrożenia związanego chociażby z rakiem szyjki macicy – zaznaczył prof. dr hab. Marcin Czech. Odwołał się przy tym do własnych doświadczeń, gdy to dopiero wielodniowe, spokojne tłumaczenia i rozmowy zaowocowały skłonieniem niemal całego personelu Instytutu do zaszczepienia się przeciwko COVID-19.

Zarówno w opinii Światowej Organizacji Zdrowia, ekspertów polskich towarzystw naukowych jak i Agencji Ochrony Technologii Medycznych i Taryfikacji, wszystkie dostępne na rynku szczepionki przeciwko wirusowi HPV są tak samo skuteczne i w równym stopniu zabezpieczają przed rakiem szyjki macicy. Decyzja o najbardziej optymalnym wyborze szczepionki do planowanego programu szczepień powinna być oparta o analizę farmakoekonomiczną.

– Nie ma lepszych i gorszych szczepionek, trzeba po prostu szczepić nasze dzieci – mówi prof. Violetta Skrzypulec-Plinta ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, i dodaje – zarówno szczepionka 2-walentna, 4-walentna i 9-walentna mają takie same, doskonałe wyniki badań i są rekomendowane przez światowe i krajowe towarzystwa.

– Szczepionki przeciwko HPV to najwspanialszy prezent, jaki rodzice mogą podarować własnym dzieciom. Latami lekarze i naukowcy wręcz błagali o wprowadzenie ich pełnej refundacji: gdy teraz ma to się zdarzyć, wszyscy powinniśmy stanąć na wysokości zadania – apelowała Krystyna Wechmann, prezes Federacji Stowarzyszeń Amazonki oraz założycielka Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych.

PAP MediaRoom, fot. freepik.com

Data publikacji: 26.01.2023 r.