W maju ubiegłego roku w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie odbył się pierwszy Kongres „Inclu(vi)sion nowa wizja otwartego rynku pracy dla osób z niepełnosprawnościami”. Jego organizator, czyli Fundacja Aktywizacja, zainicjowała wówczas partnerstwo na rzecz zatrudniania i włączania osób z niepełnosprawnościami do normalnego życia. Porozumienie w tej sprawie podpisało 25 instytucji: firm, organizacji pracodawców, międzynarodowych korporacji, ministerstw, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych i organizacje pozarządowe.
II Kongres Inclu(vi)sion Nowa wizja inkluzywnego rynku pracy dla osób z niepełnosprawnościami, pod hasłem: „Od wizji do kreacji”, odbył się 15 października tego roku w tym razem wersji on-line. Celem Inclu(vi)sion jest – przypomnijmy – jest stworzenie bardziej otwartego rynku pracy, na którym każda osoba zatrudniona ma równe szanse. W założeniu organizatorów ma być przestrzenią, w której dzięki polaczeniu wysiłków przedstawicieli trzech sektrow: biznesu, administracji publicznej i organizacji pozarządowych można będzie w najbliższych latach tworzyć równościowy i wlączający rynek pracy w Polsce.
W ciągu kilkunastu miesięcy dzielących dwie edycje kongresu przybyło przede wszystkim kilkunastu nowych partnerów Inclu(vi)sion, obecnie jest ich 43. Kolejnym ważnym elementem jest coraz większe zainteresowanie biznesu działaniami mającymi na celu zwiększenie liczby pracowników z niepełnosprawnością. I to druga dobra wiadomość. Zła wiadomość jest taka, że zmiany na tym rynku dotychczas są niewielkie. Zaledwie 32 proc. spośród OzN, czyli nieco ponad 0,5 mln., pozostaje w zatrudnieniu. Reszta, czyli milion osób, w większości z orzeczonym lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, jest nieaktywna zawodowo. Dzieje się tak mimo rekordowo niskiego bezrobocia i zgłaszanych przez 66 proc. pracodawców problemów z pozyskaniem nowych pracowników.
Zaproszenie do udziału w tegorocznym kongresie Fundacja Aktywizacja skierowała przede wszystkim do przedstawicieli biznesu, czyli zarządów spółek i działów zajmujących się rekrutacją, a jego celem było poszerzenie dyskusji na temat pozafinansowych aspektów prowadzenia biznesu (ESG) o kwestie związane z pracą OzN. ESG to jeden z najważniejszych trendów biznesowych ostatnich lat, jego nazwa to skrót od angielskich słów: environmental (środowisko), social (społeczne) i governance (zarządzanie). Okazuje się jednak, że ponad 50 proc. przedstawicieli działów HR w Polsce nie zna tego pojęcia lub nie wie, co ono oznacza.
Konkretne propozycje dla biznesu w zakresie partnerstwa przedstawione zostały w pierwszym z dwóch odbywających się podczas kongresu paneli. Jedną z nich są Wirtualne Targi Pracy dla osób z niepełnosprawnościami i biznesu. Odbędą się 3 grudnia, w Międzynarodowym Dniu Osób z Niepełnosprawnościami. Połączenie przedstawicieli różnych firm (biznesu) z OzN da możliwość edukacji w tym zakresie pracodawcom i planowania własnej kariery potencjalnym pracownikom. W trakcie targów planowane są warsztaty, prelekcje i konsultacje ekspertów.
Drugim projektem jest Platforma edukacyjna dla biznesu, która również ma zachęcać do zatrudniania OzN, jednocześnie oferując praktyczne wsparcie przy dostosowywaniu firmy. Jej zadaniem jest wyposażenie firm zainteresowanych pozyskaniem pracowników z niepełnosprawnościami w narzędzia i wiedzę potrzebną do budowania inkluzywnego środowiska pracy.
Gość specjalny kongresu, Łukasz Krasoń – sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych podkreślił, że osoba z niepełnosprawnościami musi być na każdym etapie związanym z zatrudnieniem traktowana na równi z innymi, w sposób podmiotowy. Opowiedział o swojej drodze zawodowej, poszukiwaniu pracy na własnym przykładzie. Podkreślił, że nie każdy może i chce pracować. Jeżeli jednak człowiek spełnia obiektywne warunki zatrudnienia, to dostaje szansę i jest traktowany na równi, w sposób podmiotowy i o to jest walka.
– Musimy zrobić duży krok do roku 2030 powinniśmy mieć 40-procentowy wskaźnik zatrudnienia. I chciałbym, żeby to było to moje spełnienie się w roli pełnomocnika. Są dyrektywy, do których my się musimy dostosowywać, ale to zwiększenie zatrudnienia jest dla nas najważniejsze – powiedział Łukasz Krasoń.
– Człowiek, żeby mógł pójść do pracy musi mieć wsparcie. Ma je zagwarantować ustawa o asystencji, nad którą bardzo długo pracowaliśmy. Mam nadzieje, że jak stanie się ona prawem to odblokuje potencjał tych osób. Nie zdajemy sobie sprawy jak wielki to będzie skok jakościowy, gdy ta ustawa o asystencji wejdzie w życie – dodał minister Krasoń.
Podczas kongresu podkreślano zmiany jakościowe zachodzące w zatrudnianiu OzN – dla wielu pracodawców bardziej niż profity związane z dofinansowaniem liczą się kompetencje pracowników z niepełnosprawnościami. Ci, którzy mają już doświadczenie w tym zakresie najbardziej cenią ich także za lojalność i fachowość.
Wielokrotnie poruszano też kwestię budowania inkluzywnosci w miejscu pracy. Włączanie osób z różnymi potrzebami wymaga od pracodawców racjonalnego usprawniania, jest to – jak podkreślano – ważny element w zarządzaniu zatrudnianiem i różnorodnym środowiskiem. Takim usprawnieniem może być organizacja pracy np. elastyczny czas pracy i praca zdalna.
O różnorodności w miejscu pracy mówiła gościni specjalna Kongresu, prezeska Zarządu PFRON, Małgorzata Lorek. Podkreśliła, że codzienna współpraca z OzN pozwala docenić, jak wielki potencjał w nich tkwi.
Wspomniała także o ogromnym postępie technologicznym, który zaczął się na naszych oczach i może wesprzeć aktywność oraz zatrudnienie OzN. Wskazała także ważna rolę organizacji pozarządowych w kreowaniu inkluzyjnego rynku pracy, które są w stanie elastycznie zareagować na potrzeby i pracownika i pracodawcy. Są też one naturalnym partnerem PFRON-u od wielu lat i bez ich udziału trudno sobie wyobrazić sobie rynek pracy i angażowanie pracowników. Przypomnijmy, że Fundusz jest pracodawcą OzN – wskaźnik ich zatrudnienia w tej instytucji przekracza 13 proc.
Jak podkreślano w czasie obrad wielokrotnie tylko połączenie trzech sektorów; biznesu, administracji publicznej i organizacji pozarządowych pozwoli osiągnąć włączający i równościowy rynek pracy w Polsce. Do roku 2030 wskaźnik zatrudniania OzN powinien wzrosnąć do 40 proc. Czas pokaże czy uda się go osiągnąć dzięki współpracy trzech sektorów oraz polityce równoważnego i włączającego rynku pracy.
Halina Guzowska, fot. Lucyna Lewandowska / profil na FB Fundacji Aktywizacja
Data publikacji: 16.10.2024 r.
