Systemowe zmiany w leczeniu raka prostaty wciąż niedoskonałe

Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) opublikowała kolejną edycję „Monitora stanu systemu opieki nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego” – narzędzia służącego do analizy postępów zmian w systemie profilaktyki, diagnostyki oraz leczenia nowotworu gruczołu krokowego w Polsce. W porównaniu do ubiegłorocznej publikacji stan realizacji poszczególnych rekomendacji działań nie uległ znaczącym zmianom. Nie oznacza to jednak, że w odniesieniu do zmian systemowych w obszarze raka gruczołu krokowego mamy do czynienia z całkowitą stagnacją.

W odpowiedzi na dynamicznie zwiększającą się liczbę nowych rozpoznań raka gruczołu krokowego, a także rosnącą śmiertelność z powodu tego nowotworu w Polsce, Federacja Przedsiębiorców Polskich w 2022 r. zainicjowała projekt „Wprost o prostacie”. We współpracy z przedstawicielami instytucji publicznych, organizacji pacjentów i ekspertami medycznymi opracowano mapę drogową potrzebnych zmian systemowych w tym obszarze. W maju 2025 r. minęły trzy lata od pierwszego spotkania ekspertów, a w lutym dwa lata od publikacji mapy drogowej zmian w systemie opieki nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego.

W ramach najnowszego opracowania, Federacja przypomina nowe dane epidemiologiczne Krajowego Rejestru Nowotworów, z których wynika, że w latach 2002-2022 liczba zgonów z powodu raka gruczołu krokowego w Polsce stopniowo wzrastała z poziomu 3 488 do 5 625. W tym samym okresie gwałtownej zmianie uległa także wykrywalność tego nowotworu. Liczba osób z diagnozą gruczołu krokowego wzrosła aż o 321 proc. a w 2022 r. liczba nowych zachorowań w Polsce po raz pierwszy w historii przekroczyła 20 tysięcy w ciągu jednego roku.

Eksperci Komitetu ds. Ochrony Zdrowia FPP dostrzegają, że w ostatnim czasie w systemie ochrony zdrowia wprowadzono wiele zmian, które mają lub mogą mieć wpływ na standard opieki onkologicznej. Mowa m.in. o wdrożeniu ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej, wprowadzeniu zmian w programie lekowym leczenia raka prostaty czy przedłużeniu funkcjonowania programu „Profilaktyka 40 Plus” i zastąpieniu go programem „Moje zdrowie” od 1 maja 2025 r.

Jednocześnie w najnowszym „Monitorze stanu systemu opieki nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego” – który jest cykliczną publikacją Komitetu ds. Ochrony Zdrowia FPP – można przeczytać m.in. o problemach finansowych Narodowego Funduszu Zdrowia, które przekładają się m.in. na dłuższy czas oczekiwania na udzielenie świadczenia przez pacjentów. Liczba pacjentów oczekujących na uzyskanie świadczenia w poradni urologicznej w trybie pilnym wzrosła o 33 proc. do poziomu 23 436 osób w okresie pomiędzy I oraz IV kwartałem 2024 r., a mediana średniego rzeczywistego czasu oczekiwania na świadczenie w trybie pilnym wzrosła o 40 proc. do 28 dni.

Pod względem postulatów ekspertów które zostały zaprezentowane w 2023 r. w raporcie strategicznym „Wprost o prostacie”, w ciągu ostatniego roku nie zaszło dużo zmian. Pojawił się jednak pierwszy, który eksperci uznali za całkowicie zrealizowany. Aktualnie na 19 postulatów z Mapy Drogowej 2 są zrealizowane, 7 posiada status „częściowo zrealizowane” a wciąż aż 10 z nich czeka na realizację.

Są to m.in.: Wprowadzenie świadczenia kompleksowej diagnostyki i leczenia raka gruczołu krokowego (Prostate Cancer Units – PCU); określenie kryteriów, certyfikacji umiejętności dla ośrodków starających się o uzyskanie statusu PCU; Zapewnienie dostępu do rehabilitacji leczniczej, możliwie najszybciej, dla wszystkich potrzebujących pacjentów (podobnie jak w Breast Cancer Units); Wprowadzenie systemu monitorowania opinii pacjentów w zakresie jakości opieki; Zawarcie kryteriów usieciowienia, tj. zapewnienie możliwości akontraktowania na terenie całego kraju; Rewizja koszyka świadczeń gwarantowanych poprzez rozważenie zakwalifikowania biopsji fuzyjnej na podstawie wyniku MRI prostaty pod kontrolą nałożonych live obrazów MRI i USG; Rewizja wyceny biopsji prostaty; Wprowadzenie Krajowego Rejestru Raka Gruczołu Krokowego; Zwiększenie dostępności technologii medycznych.

Monitorowanie procesów dotyczących zmian systemu profilaktyki, diagnostyki czy leczenia nowotworów gruczołu krokowego oraz przedstawienie tych informacji w syntetyczny sposób, ma umożliwić osobom zainteresowanym śledzenie oraz bieżącą weryfikację działań podejmowanych przez instytucje publiczne na rzecz polskich pacjentów.

Info: FPP, skrót i oprac. IKa, fot. freepik.com

Data publikacji: 01.08.2025 r.