Funkcjonowanie PFRON ma pozostać bez zmian
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, tak jak znakomita większość państwowych funduszy celowych, miał być zlikwidowany.
Dokładnie, to miał stracić osobowość prawną i stać się wyodrębnionym rachunkiem bankowym, zarządzanym przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Miało się to stać w 2012 roku, posłowie wówczas jednak odroczyli wyrok o trzy lata, tj. do końca 2014 roku.
Uzgodniono wówczas ministrem finansów, że PFRON zachowa samodzielność na okres trzech lat, żeby przeanalizować, czy taka odmienność specyfiki gromadzenia przez niego środków i specyfika zadań nie będą stały w kolizji z zasadami finansów publicznych.
Nie określono również co miałoby się stać z programami PFRON, które realizowane były z poziomu centralnego (biuro), jak i wojewódzkiego (oddziały), skierowanymi do organizacji pozarządowych oraz do osób indywidualnych.
Obowiązujący obecnie stan prawny to zapis w art. 91 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1241 z późn. zm.), że PFRON 1 stycznia 2015 r. ma stać się państwowym funduszem celowym, czyli traci swoją osobowość prawną. W tym samym terminie, zgodnie z art. 98 ww. ustawy, PFRON wraz z oddziałami ma stać się Biurem Obsługi Funduszu, podlegającym pełnomocnikowi rządu ds. osób niepełnosprawnych oraz marszałkom województw.
Także 1 stycznia 2015 r. mają wygasnąć akty powołania prezesa PFRON i jego zastępców oraz dyrektorów oddziałów. Rozwiązane mają być Rada Nadzorcza i Zarząd Funduszu, a mienie PFRON ma przejść na rzecz Skarbu Państwa, w którego imieniu ma nim rozporządzać minister pracy i polityki społecznej. Od 1 stycznia 2015 r. pracownicy Biura PFRON mają się stać pracownikami Biura Obsługi Funduszu, a pracownicy jego oddziałów – pracownikami urzędów marszałkowskich.
Posłowie koalicji widząc w takim stanie prawnym zagrożenie realizacji zadań Funduszu na rzecz osób z niepełnosprawnością, ich pracodawców i organizacji pozarządowych, wystąpili z inicjatywą zmiany ustawy o rehabilitacji. Trzy lata, w trakcie których PFRON działał na dotychczasowych zasadach, pozwoliły potwierdzić, że Fundusz ten powinien nadal funkcjonować samodzielnie, uważa Sławomir Piechota, przewodniczący sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.
Tym razem posłowie nie proponują przedłużania status quo funkcjonowania PFRON na kolejny okres lecz utrzymanie go na stałe. 11 lipca br. projekt trafił do Sejmu.
Celem nowelizacji – co wyraźnie podkreślono w uzasadnieniu projektu – jest zaproponowanie rozwiązań, zmierzających do utrzymania stabilnego i silnego systemu zarządzania środkami Funduszu, podlegającego społecznej kontroli, co jest możliwe przy zachowaniu osobowości prawnej Funduszu i jego organów, tj. Zarządu Funduszu i Rady Nadzorczej.
W uzasadnieniu projektu poselskiego czytamy m. in.:
Z doświadczeń międzynarodowych wynika, iż państwowe fundusze celowe, ze względu na wysoki poziom aktywów finansowych jakimi dysponują, wymagają często specjalnych zasad zarządzania, zarówno w ujęciu planów strategiczno-finansowych, jak i odpowiedniej podstawy organizacyjnej. Propozycja pozbawienia Funduszu osobowości prawnej spotkała się z silnym protestem środowiska osób niepełnosprawnych. Do Ministra Pracy i Polityki Społecznej, a także do Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych wystąpienia w tej sprawie skierowało 55 organizacji pozarządowych, organizacje pracodawców i organizacje związkowe oraz wiele indywidualnych osób niepełnosprawnych. Dotychczasowa formuła funkcjonowania Funduszu, sprawdziła się, a zatem, celowe wydaje się jej pozostawienie, tym bardziej, że rozwiązanie to nie generuje żadnych kosztów.
Ustawa o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (www.sejm.gow.pl)
Oprac. R.S.
Data publikacji:16.07.2014 r.