RPO apeluje do samorządów o pomoc niepełnosprawnym w głosowaniu

Lipowicz zamieściła na swojej stronie internetowej apel do władz samorządowych; zawiera on zalecenia dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

Jak zauważyła RPO, w czasie majowych wyborów Polacy będą po raz trzeci wybierać posłów do Parlamentu Europejskiego. „Niestety, wybory te, mimo bardzo wysokiego poparcia dla członkostwa Polski w Unii Europejskiej oraz stosunkowo dużego zaufania do działalności instytucji unijnych, charakteryzują się najniższą frekwencją” – wskazała.

Według niej przyczyny absencji są różnorodne. „Jednak szczególnie niepokojącym jest, że wciąż ankietowani wymieniają wśród nich różnego rodzaju bariery techniczne i organizacyjne, które uniemożliwiają im skuteczny udział w wyborach” – zauważa RPO. Jak zaznacza, problem ten dotyczy przede wszystkim osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych oraz w podeszłym wieku.

RPO uczula w apelu samorządowców, że gwarancje zasady powszechności wyborów powinny sprawić, że państwo i jego instytucje zrobią wszystko, by zapewnić każdemu uprawnionemu wyborcy realną możliwość głosowania.

Tymczasem – jak wynika z raportu CBOS i Biura RPO dot. deklarowanego sposobu głosowania, o którym wspomina Lipowicz – mimo wprowadzenia w ostatnich latach dla grupy wyborców niepełnosprawnych możliwości głosowania korespondencyjnego lub za pomocą pełnomocnika, osoby te w przeważającej większości wskazują, że wolą głosować w lokalu wyborczym. Dlatego – podkreśla RPO – wyjątkowo ważne jest właściwe dostosowanie lokali do ich potrzeb.

Z analiz RPO wynika, że konieczne jest podejmowanie przez władze gminy szerszych działań, dostosowujących teren wokół lokalu wyborczego tak, by zlikwidować bariery w jego bezpośrednim otoczeniu; chodzi np. o zamknięte bramki, dojazdy itp.

Według RPO duże znaczenie ma też dowożenie wyborców niepełnosprawnych i starszych do lokalu wyborczego, organizowane przez władze gmin. Lipowicz zaznaczyła, powołując się na badanie CBOS i BRPO, że oczekiwania wyborców wobec tej inicjatywy są wyjątkowo duże.

– Dlatego apeluję o zorganizowanie dowozu na szerszą skalę niż dotychczas, co przyczyniłoby się do ułatwienia udziału w wyborach dużej grupie obywateli. Niezmiernie istotne jest również przekazanie informacji o takiej możliwości wszystkim zainteresowanym” – podkreśliła w liście RPO.

Jak wskazała, badania pokazują też, że niewiele osób starszych i niepełnosprawnych wie, z jakich ułatwień w głosowaniu może skorzystać. Z kolei ponad 80 proc. niepełnosprawnych – zaznaczyła – nie wie, że po informacje m.in. o: terminie i godzinach głosowania, komitetach wyborczych i ich kandydatach, warunkach i formach głosowania, właściwym okręgu wyborczym i obwodzie głosowania należy zwrócić się do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. „Konieczne jest więc aktywne przekazywanie informacji wyborcom o tym uprawnieniu” – zaznaczyła.

„Waga działań, jakie możecie państwo podjąć w najbliższym czasie, mających na celu ułatwienie udziału w wyborach do PE – w szczególności wyborcom znajdującym się w szczególnej sytuacji, tj. osobom z niepełnosprawnościami i w zaawansowanym wieku – jest ogromna” – podsumowała.

Zgodnie z prawem, w każdej gminie przynajmniej jedna trzecia lokali wyborczych powinna być przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Niepełnosprawni wyborcy mają prawo do głosowania w przystosowanych do ich potrzeb lokalach oraz przy użyciu nakładek w alfabecie Braille’a.

Niepełnosprawny może też ustanowić pełnomocnika. Czas na złożenie w urzędzie dzielnicy wniosku (pisemnie, faksem lub w formie elektronicznej) o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania mija 15 maja. Prawo do głosowania za pośrednictwem pełnomocnika mają osoby posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także te, które najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat.

Niepełnosprawni, dla których dotarcie do lokalu wyborczego jest trudnością, mogą głosować korespondencyjnie. Zamiar głosowania korespondencyjnego należało zgłosić do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta do 5 maja. (PAP)

wni/ as/ gma/

Data publikacji: 13.05.2014 r.