Sejm za zmianami dot. zasiłku stałego dla osób z niepełnosprawnością

Za przyjęciem ustawy było 427 posłów, przeciw dwóch, trzy osoby wstrzymały się od głosu.

Zgodnie z przyjętą ustawą od 1 stycznia 2017 r. osobie, która wystąpi o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, a następnie złoży wniosek o zasiłek stały, świadczenie to będzie przyznawane wstecz, po uzyskaniu orzeczenia, ale od tego miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek o zasiłek stały.

Do tego wniosku trzeba będzie dołączyć potwierdzenie, że wystąpiło się o ustalenie stopnia niepełnosprawności. Do tej pory zasiłek stały był przyznawany od dnia złożenia wniosku, ale z wydanym już orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności.

Ustawa jest wypełnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., który zakwestionował zgodność z konstytucją przepisu, na którego podstawie zasiłek stały przyznawano dopiero od momentu zgłoszenia się do ośrodka pomocy społecznej z pełną dokumentacją, czyli w praktyce z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Nowa procedura obejmie również orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy, ponieważ zasiłki stałe mogą być przyznane na podstawie orzeczeń o niepełnosprawności.

Zgodnie ze zmianami, w okresie oczekiwania na wydanie orzeczenia będzie można otrzymać zasiłek okresowy (przyznawany na zasadach ogólnych). Aby skorzystać z możliwości wstecznego przyznania zasiłku stałego, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy – należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej w ciągu 60 dni od daty jego otrzymania.

Zasiłek stały przysługuje osobie niezdolnej do pracy np. z powodu niepełnosprawności, jeśli jej dochód jest niższy od ustalonego przez ministerstwo kryterium dochodowe. Postępowanie dotyczące zasiłku stałego jest dwustopniowe – najpierw w sprawie stopnia niepełnosprawności orzekają powiatowe i wojewódzkie zespoły powołane do rozstrzygania takich spraw. Dopiero w drugim etapie, w formie decyzji administracyjnej, następuje przyznanie prawa do świadczenia z pomocy społecznej. Oznacza to, że zanim osoba z niepełnosprawnością otrzyma zasiłek, mija dużo czasu, czasem nawet rok. Tak było w przypadku Bernadety K., która złożyła skargę do TK.

Zgodnie z obecnymi przepisami świadczenia przyznaje się i wypłaca od tego miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją – w tym przypadku chodzi o aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Dopiero wówczas gdy starający się o świadczenie złoży wszystkie dokumenty i otrzyma orzeczenie o niepełnosprawności, wszczyna się postępowanie o przyznanie zasiłku.

Trybunał uznał, że ta regulacja narusza prawa niepełnosprawnych do pomocy. Zdecydował, że niekonstytucyjny przepis utraci moc 31 grudnia 2016 r.

Ustawa trafi teraz do Senatu.(PAP)

pż/ brw/ akw/

Data publikacji: 02.12.2016 r.