Ponad 180 uczestników, 10 prelegentów, dyskusje, warsztaty, pokazy filmowe. 9 października w katowickim kinie Kosmos ruszyła trzecia edycja Śląskiej Konferencji o Dostępności pod hasłem „Skuteczne narzędzia na polu dostępności”.
Uczestników konferencji przywitały Ewa Sadkowska dyrektor Instytucji Filmowej Silesia Film oraz koordynatorka wydarzenia Agnieszka Kurp. W otwarciu uczestniczyły wicemarszałek województwa śląskiego Anna Jedynak-Rykała oraz wiceprzewodnicząca Sejmiku Województwa Śląskiego, Urszula Koszutska.
– Z jednej strony dostępność wydaje nam się dziś czymś naturalnym, ale wciąż jest wiele do zrobienia w tej sprawie. Coraz częściej traktujemy ją w szerszym stopniu, nie tylko w kontekście osób z niepełnosprawnościami, ale też w odniesieniu do wieku, czy innych kwestii. Zależy nam na tym, by usługi publiczne również zostały zaprojektowane z uwzględnieniem potrzeb tych środowisk. Te dzisiejsze rozmowy i warsztaty dotyczą nie tylko wyzwań w obszarze dostępności, ale są też okazją do prezentacji dobrych praktyk – mówiła wicemarszałek Anna Jedynak-Rykała.
– Cieszę się, że już po raz trzeci spotykamy się podczas konferencji dotyczącej dostępności. Przed nami wciąż dyskusja o dostępności także w odniesieniu do osób z neuroróżnorodnością. Są wśród nas osoby, które posiadają inne cechy w tym zakresie i potrzebują innego podejścia. Państwo wzbogacają nasz region i samorząd jest po to, by sprawić, byście mogli wykorzystywać wasze umiejętności, doświadczenia i pasje – tłumaczyła wiceprzewodnicząca Semiku Urszula Koszutska.
Wydarzenie zorganizowane zostało w celu poszerzania wiedzy i kompetencji na temat dostępności kultury dla osób ze szczególnymi potrzebami, a także stworzenia przestrzeni do rozmów o szansach i trudnościach wdrażania dostępności w śląskich placówkach kulturalnych.
Swoją wiedzą i doświadczeniem z uczestnikami konferencji podzielił się m.in. Maciej Augustyniak z Fundacji Polska bez Barier, który mówił o dostępności architektonicznej. O dostępności wydarzeń kulturalnych z perspektywy osoby z dysfunkcją wzroku opowiedział Piotr Witek z Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego, a nowatorski program Małopolska Kultura Wrażliwa przybliżył Jakub Studziński z Małopolskiego Instytutu Kultury w Krakowie.
Podczas konferencji zostały zaprezentowane także wyniki badań „Opinie na temat wdrażania dostępności w publicznych instytucjach kultury”, które przedstawiły dr Agnieszka Konior oraz dr Agnieszka Pluszyńska z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Uczestnicy konferencji skupiali się przede wszystkim na zagadnieniach związanych ze skutecznymi i innowacyjnymi narzędziami w dostępności. W ramach wydarzenia odbyły się wystąpienia ekspertów od lat zajmujących się dostępnością, panel dyskusyjny, warsztaty oraz pokazy filmowe. W trakcie wydarzenia o wyzwaniach instytucji kultury przy wdrażaniu dostępności w swoich organizacjach na przestrzeni lat mówili także przedstawiciele regionalnych instytucji. Sporo miejsca poświęcono również barierom w dostępności do kultury, w tym architektonicznym, ale też związanym z wdrażaniem dostępności w publicznych instytucjach w Polsce.
W ramach konferencji poruszane były tematy takie jak m.in.: sztuka dla seniorów, bariery związane z wdrażaniem dostępności w publicznych instytucjach kultury w Polsce, inkluzywność, dostępność wydarzeń kulturalnych z perspektywy osoby z dysfunkcją wzroku czy dostępność kultury dla osób z doświadczeniem choroby i kryzysu psychicznego.
Całość zakończyła się panelem dyskusyjnym z udziałem zaproszonych gości, podczas którego starano się odpowiedzieć na pytania: Czy kultura na Śląsku jest dostępna dla każdego? Co udało się osiągnąć na przestrzeni ostatnich lat? Co możemy zrobić, by osoby z niepełnosprawnościami mogły w pełni korzystać z ofert teatrów, kin, muzeów, bibliotek?
W panelu udział wzięły: Dagmara Gumkowska z Teatru Śląskiego, Iwona Woźniak, dyrektor Teatru Zagłębia w Sosnowcu, Izabela Grauman-Jezierska z MDK Koszutka w Katowicach, Anna Dąbrowa z Muzeum Śląskiego, Beata Głubisz z kina Światowid oraz Olga Kasztelewicz z Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach. Rozmowę moderowała dr Małgorzata Cekiera, kierowniczka kina Kosmos.
W drugim dniu konferencji odbyły się warsztaty „Jak zadbać o dostępność architektoniczną naszych instytucji” prowadzone przez specjalistów z Fundacji Polska bez Barier oraz „Design Thinking, a projektowanie dostępnych usług kulturalnych”, które prowadziła Anna Posłuszna – muzealniczka, projektantka usług, kuratorka, historyczka sztuki, zajmująca się wdrażaniem metodyki service design w instytucjach kultury, monitorując trendy w edukacji i kulturze.
Wieczorem miało miejsce wydarzenie towarzyszące konferencji – specjalny pokaz nagrodzonego na Krakowskim Festiwalu Filmowym (wyróżnienie specjalne w Konkursie DocFilmMusic) hiszpańskiego dokumentu „La Singla” Palomy Zapaty. Jest to historia Głuchej artystki Antonii Singli, która w wieku 17 lat była uważana za jedną z najlepszych tancerek flamenco na świecie. Podczas gdy niektórzy z jej kolegów stali się ikonami flamenco, La Singla zniknęła ze sceny, zanim skończyła 30 lat. Film rekonstruuje jej historię oraz wpływ, jaki odcisnęła na tańcu flamenco.
Konferencja cieszyła się ogromnym zainteresowaniem pracowników sektora kulturalnego w regionie. Organizatorzy zapewnili tłumaczenie na Polski Język Migowy. Miejsce wydarzenia, budynek kina Kosmos, jest dostępne dla osób z niepełnosprawnością ruchową. Do dyspozycji osób z niepełnosprawnościami byli dostępni również asystenci.
Pomysłodawcą i organizatorem wydarzenia adresowanego do pracowników instytucji kultury i koordynatorów ds. dostępności jest Instytucja Filmowa Silesia Film w Katowicach. Projekt otrzymał dofinansowanie ministra kultury i dziedzictwa narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury Kultura – „Interwencje. Edycja 2023”. III Śląska Konferencja o Dostępności została objęta honorowym patronatem marszałka województwa śląskiego Jakuba Chełstowskiego i PFRON.
Śląska Konferencja o Dostępności jest miejscem, gdzie spotykają się ludzie z pasją i zaangażowaniem, gotowi do tworzenia przyszłości, w której każdy będzie mógł cieszyć się kulturą bez względu na swoje indywidualne, specyficzne potrzeby.
Tekst i fot. Ewa Maj
Data publikacji: 12.10.2023 r.
