Stały Komitet Rady Ministrów zajmie się projektem ustawy o asystencji osobistej

Stały Komitet Rady Ministrów w czwartek, 4 września, ma się zająć projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Według nowej wersji projektu, dla osób w wieku 18-65 lat minimalna liczba usług asystenckich w miesiącu będzie wynosiła 20 godzin, a maksymalna – 240 godzin.

Obecnie usługi asystenckie realizowane są przez MRPiPS w ramach czasowych programów kierowanych do samorządów i organizacji pozarządowych. Nie ma systemowego uregulowania usług asystenckich tak, by każda osoba potrzebująca miała do nich dostęp.

Cel ten realizuje opublikowany w grudniu 2024 r. projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Do regulacji zgłoszono zastrzeżenia, głównie z Ministerstwa Finansów. Pod koniec sierpnia ukazała się nowa wersja projektu. Wiceminister rodziny Łukasz Krasoń poinformował, że uwzględniono w nim zdecydowaną większość uwag MF.

Zgodnie z projektem do ubiegania się o bezpłatną asystencję osobistą uprawnione będą osoby w wieku 18-65 lat, mające orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, które uzyskają w skali poziomu potrzeby wsparcia łącznie co najmniej 80 punktów, oraz osoby w wieku 13-18 lat mające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności ze wskazaniami o konieczności stałej albo długotrwałej opieki, lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Miesięcznie dla osób w wieku 18-65 lat minimalna liczba godzin asystencji będzie wynosiła 20, a maksymalnie – 240. Dla osób w wieku 13-18 lat minimalna liczba godzin asystencji będzie wynosiła 20, maksymalnie – 80. W pierwszej wersji projektu minimalna liczba w obu przypadkach wynosiła 30 godzin.

Suma niewykorzystanych godzin asystencji osobistej może być wykorzystana w kolejnych miesiącach, jednak miesięczny wymiar godzin asystencji osobistej razem z godzinami zaplanowanymi na dany miesiąc i godzinami niewykorzystanymi nie może łącznie przekroczyć dwukrotności przyznanej miesięcznej liczby godzin asystencji.

W uzasadnieniu do projektu zwrócono uwagę, że osoby, które nie uzyskają 80 punktów w skali poziomu potrzeby wsparcia, bardzo często pozostają jednocześnie osobami niepełnosprawnymi w stopniu umiarkowanym i znacznym, które w określonych sytuacjach potrzebują wsparcia asystenta osobistego. Podobnie jest w przypadku osób starszych (powyżej 65 lat), u których potrzeba wsparcia wynika z nabytej wcześniej niepełnosprawności.

W nowej wersji projektu postanowiono, że dla tych osób wsparcie będzie kontynuowane w ramach programu Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej finansowanego z Funduszu Solidarnościowego.

Prawo do asystencji osobistej będzie przyznawane w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Prawo do asystencji i liczba godzin będą ustalane na podstawie: formularza samooceny; wywiadu bezpośredniego z osobą z niepełnosprawnością oraz obserwacji jej funkcjonowania podczas wywiadu lub – jeżeli jest to konieczne dla właściwego rozpoznania potrzeb osoby z niepełnosprawnością – wywiadu bezpośredniego z osobą stale wspierającą.

Do składów decydujących w miarę możliwości powinna wchodzić osoba z niepełnosprawnością zbliżoną do niepełnosprawności osoby składającej wniosek.

Projekt zakłada utworzenie rejestru asystentów osobistych oraz realizatorów asystencji osobistej. Osoba z niepełnosprawnością będzie mogła sama wskazać asystenta realizatorowi, a asystent następnie dołączy do rejestru. Jeżeli nie zrobi tego samodzielnie, realizator usługi przedstawi jej co najmniej dwóch kandydatów zdolnych do świadczenia usługi.

Asystentem osobistym będzie mogła zostać osoba pełnoletnia, która między innymi: ukończyła szkolenie dla asystentów osobistych, ukończyła szkolenie z pierwszej pomocy i ewakuacji osób z niepełnosprawnościami, przeszła indywidualny instruktaż udzielania wsparcia konkretnej osobie, nie jest spokrewniona z osobą, którą miałaby wspierać, spełnia inne formalne wymogi ustawowe, również związane z niekaralnością, i zostanie wpisana do rejestru asystentów osobistych.

Zgodnie z regulacją przygotowaną w resorcie rodziny asystent może udzielać wsparcia osobie z niepełnosprawnością przy czynnościach związanych z higieną, czynnościach medycznych zleconych przez lekarza, czynnościach domowych, przemieszczaniu się, komunikowaniu się z innymi osobami, w pracy, w podejmowaniu aktywności społecznych.

Zgodnie z projektem ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca przypadającego w 14. miesiącu od dnia jej ogłoszenia. (PAP)

kkr/ joz/ lm/, fot.pixabay.com

Data publikacji: 03.09.2025 r.