Jubileusz 50-lecia podziemnej trasy Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka

Udostępniona 30 września 1966 roku, w ramach obchodów 1000-lecia państwa polskiego, trasa była wówczas jedną z najbardziej nowoczesnych ekspozycji górniczych w Europie. Posiadała nowoczesne elementy wystroju i ekspozycji, salę konferencyjną i kinową oraz kawiarnię, co znacznie wykraczało poza ówczesne standardy.

Obecnie jest ona największym w Europie podziemnym muzeum i przedstawia wszystkie aspekty działalności warzelniczej i górniczej prowadzonej w żupach krakowskich. Eksponaty prezentowane w zabytkowych wyrobiskach tworzą unikatowy górniczy skansen.

Do powstania podziemnej trasy muzealnej doprowadził twórca i pierwszy dyrektor Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka Alfons Długosz, absolwent berlińskiej Państwowej Szkoły Przemysłu Artystycznego i Akademii Sztuk Pięknych w Dreźnie.

Zbieranie eksponatów rozpoczął w 1949 r., kiedy w wielickiej kopalni zapadła decyzja o likwidacji wielu wyrobisk. Świadomy ich wartości Alfons Długosz wraz z towarzyszącym mu górnikiem przemierzał dziesiątki kilometrów w poszukiwaniu wiekowych narzędzi, maszyn górniczych, kryształów i skamielin.

W 1951 roku z zebranych obiektów udało się zorganizować wystawę w komorze Warszawa. Zabytków było jednak tak wiele, że szybko brakło miejsca na ich ekspozycję. W latach 1958-1966 w pozyskanych od władz kopalni 14 nowych wyrobiskach powstała duża ekspozycja muzealna, w której zmieścił wszystkie znalezione skarby.

Jak podkreśla muzeum, dzięki niezwykłej determinacji i pasji Długoszowi udało się stworzyć nie tylko największe podziemne muzeum w Europie, ale przede wszystkim uratować bezcenne, solne dziedzictwo, a zgromadzona przez niego kolekcja drewnianych machin wyciągowych stała się główną przyczyną wpisania kopalni soli na listę UNESCO w 1978 roku.

Obecnie w liczącej 18 komór trasie muzeum znajduje się w sumie 15 wystaw stałych, kaplica pw. św. Jana Pawła II, dwa niezwykłe rezerwaty górnicze Maria Teresa i Saurau o wyjątkowych walorach historycznych i widokowych raz komory edukacyjna i konferencyjno-widowiskowa.

Głównymi atrakcjami muzeum są: unikalne kieraty, czyli górnicze maszyny wyciągowe, misternie wykonany Róg Bractwa Kopaczy z 1534 roku, ekskluzywna kolejka konna z XIX w., kolekcja urządzeń i narzędzi górniczych, niezwykłe mapy podziemi czy okazy soli, w tym kryształy z grot kryształowych.

Z okazji jubileuszu w wybrane weekendy października będzie można zobaczyć podziemną trasę muzeum z przewodnikiem w promocyjnej. Przy Zamku Żupnym w Wieliczce, będącym główną siedzibą Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka można z kolei oglądać wystawę „Muzeum 1966”, prezentującą m.in. archiwalne zdjęcia ekspozycji muzealnej.

Misją powstałego w 1951 roku Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka jest ochrona i popularyzacja dziejów górnictwa solnego w Polsce, postrzeganego jako trwałe dziedzictwo ludzkości. Oprócz stałej ekspozycji w kopalni, muzeum posiada również drugą, na powierzchni, w średniowiecznym Zamku Żupnym – historycznej siedzibie zarządu kopalni.

W 2013 r. Zamek Żupny razem z kopalnią soli w Bochni został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W ten sposób na liście znalazły się wszystkie trzy obiekty związane z historycznym wydobyciem soli w Małopolsce – razem z kopalnią soli w Wieliczce, która w rejestrze znajduje się od 1978 r. (PAP Life)

hp/ zig/

Od redakcji NS
Godzi się przypomnieć, że Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce od kilkunastu lat jest współorganizatorem – wespół z krakowską Fundacją Sztuki Osób Niepełnosprawnych – plenerów malarskich dla twórców z niepełnosprawnością, które odbywały się na terenie południowej Polski, a nawet na Słowacji.
Plony tych plenerów prezentowane są rokrocznie w podziemnej ekspozycji Muzum, obecnie do 9 listopada można oglądać 18. wystawę poplenerową „Wieliczka, Wrocław, Jawor, Świdnica – zabytki na Liście UNESCO”.
O wydarzeniach tych informowaliśmy w portalu Magazynu 'Nasze Sprawy” i na naszych łamach wielokrotnie.

https://naszesprawy.eu/kultura-i-sztuka/11389-droga-wiodla-na-zachod.html

https://naszesprawy.eu/kultura-i-sztuka/11719-plenerowa-osiemnastka-czas-na-wystawe.html

(rhr)

Data publikacji: 29.09.2016 r.