Przygotowania do pokazu mody w ramach projektu "Razem przez sztukę"
Misją Muzeum Śląskiego w Katowicach jest „kreowanie przestrzeni dla dialogu z przeszłością i dokonaniami współczesności w celu głębszego poznawania Śląska, Polski i Europy" – takie motto widoczne na stronie internetowej przyświeca tej placówce od początku. Jednak dopiero od lipca br. w nowej, doskonale zaprojektowanej siedzibie ma odpowiednie warunki do realizacji tych celów.
Wartość projektu, w ramach którego powstały nowe obiekty muzealne, wyniosła prawie 273 mln zł, z czego ponad 181 mln zł uzyskano ze środków unijnych. Muzeum powstało na terenie dawnej kopalni Katowice. XIX-wieczne obiekty połączono z nowoczesną powierzchnią wystawienniczą. Dużą część kompleksu umieszczono pod ziemią i wypełniono unikatowymi zbiorami. Dzięki systemowi przeszklonych bloków zbudowanych na powierzchni możliwe jest oglądanie wystaw w świetle dziennym.
Nowa siedziba Muzeum Śląskiego posiada prawie 25 tys. m kw. powierzchni użytkowej, w tym 6 tys. m kw. powierzchni wystawienniczej umożliwiającej jednoczesne pokazanie sześciu wystaw stałych, prezentujących bogactwo muzealnych kolekcji w oryginalnej i nowatorskiej aranżacji. Spośród bogatych zbiorów można wyróżnić dawne malarstwo polskie oraz zbiory polskiej sztuki współczesnej i plastyki nieprofesjonalnej, a także eksponaty archeologiczne, etnograficzne i historyczne, które znajdują się na wystawie ukazującej historię Górnego Śląska. W tej przestrzeni Muzeum Śląskie prezentuje również wystawy czasowe. A wszystko z bogatą ofertą edukacyjną dostosowaną do potrzeb rodzin, dzieci, młodzieży, osób starszych i niepełnosprawnych.
Jeszcze przed oficjalnym otwarciem zaproszono młode osoby z autyzmem, aby mogli się oswoić z tymi olbrzymimi przestrzeniami, poznali budynki i teren, aby potem przyjść na wystawę czy warsztaty. Prowadzone w tej placówce zajęcia edukacyjne są dostosowywane do danej grupy, do ich możliwości i potrzeb. Na przykład podczas warsztatów dzieci mogą poznać cały proces tworzenia obrazu biorąc do rąk surowe lub zagruntowane płótno, ramę, namalowany obraz, różne rodzaje pędzli.
Szczególnie ciekawa dla wszystkich jest wystawa dziejów Górnego Śląska „Światło historii”, bo jest interaktywna. Wielość elementów aranżacyjnych i makiet sprawia, że zwiedzanie „dotykowe” jest bogatsze. Każda część wystawy ma swój podkład dźwiękowy, który wprowadza w nastrój, w klimat. Istnieje też możliwość korzystania z monitorów z opcją mówiącą po śląsku o tym, co znajduje się w danej sali. Wielu replik i makiet można dotknąć. Ta wystawa najbardziej działa na zmysły.
– Chyba Bytom. Tak, tak, to już Bytom – słychać naraz przy jednej z ekspozycji. Piszczą hamulce pociągu, sapie lokomotywa, płacze niemowlę, a ktoś jeszcze pogania po rosyjsku: „Dalsze, dalsze, prachodim! A ty szto tak stoisz? Grażdańskij paszport!” – to odgłosy z sali, w której pokazywany jest filmowy dokument obrazujący przyjazd nowych obywateli Śląska z dawnych kresów wschodnich Rzeczpospolitej. Jest to tak prawdziwe, że doskonale można sobie wszystko wyobrazić. – Największe wrażenie wywarł na mnie dźwięk podkutych butów niemieckich żołnierzy maszerujących po ulicach zajmowanego Śląska. Przeszły mi ciarki po krzyżu, chociaż jestem już z pokolenia powojennego – powiedziała jedna ze zwiedzających.
Do wszystkich muzealnych obiektów można się dostać na wózku inwalidzkim, chociaż raz był problem ze szczególnie dużym wózkiem akumulatorowym, bo na tej wystawie jest sporo zakamarków i różne nawierzchnie. Muzeum oferuje też możliwość aktywnego zwiedzania dla dzieci. Można zagrać w gry, rozwiązywać quizy, czy samodzielnie złożyć makietę teatru ze specjalnych przestrzennych puzzli.
Oprowadzając nas po Muzeum Beata Grochowska, kierownik Działu Edukacji z dumą pokazywała poszczególne ułatwienia dla osób z niepełnosprawnością. – Wszędzie tam, gdzie są ekspozycje, są specjalne prowadnice dla osób niedowidzących i niewidzących oraz udogodnienia dla wózków. Dla osób starszych są liczne ławki, na których można przysiąść i odpocząć wędrując po obszernych budynkach. Do dyspozycji gości są także dwa wózki, którymi mogą posłużyć się osoby mające problem z chodzeniem. Wdrożykiśmy także aplikację na smartfony, po pobraniu której można wysłuchać tekstów informujących i oprowadzających po wystawach dostępnych w placówce. Przy niektórych obrazach znajdują się ponadto specjalne, dotykowe reliefy. Tu osoba niewidoma może zbadać dotykiem, jak dany obiekt wygląda, a pomocny w tym jest audioprzewodnik, który wypożycza się w recepcji. Personel muzeum jest specjalnie przeszkolony i może służyć wszelką pomocą każdemu zwiedzającemu, na przykład przy posługiwaniu się windami, które łączą różne poziomy terenów wystawienniczych i znacznie ułatwiają przemieszczanie się. Są wprawdzie dostępne pochylnie dla wózków, ale podjazd do góry może być dużym wysiłkiem dla osób na wózkach napędzanych ręcznie – wyjaśnia B. Grochowska.
W ofercie muzeum oprócz wystaw stałych i czasowych są również warsztaty dla grup osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Wielką popularnością cieszą się na przykład warsztaty pod nazwą „Kostium w projekcie”. W ich trakcie uczestnicy dowiadują się o tym, co to jest kostium, czym różni się od normalnego stroju, a potem projektują wspólnie malując wzory, robiąc nadruki, ubierają manekina i widzą rezultaty. Sprawdza się to szczególnie w przypadku młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną, gdyż często są to ludzie obdarzeni talentem plastycznym i zmysłem artystycznym.
Muzeum uczestniczy także w projekcie Integracyjny Pokaz Mody, którego pomysłodawczynią jest Ewa Witczak z Zespołu Szkół Specjalnych nr 5 w Dąbrowie Górniczej, a jego hasłem przewodnim jest „Razem przez sztukę”. projektowali stroje inspirowane dziełami sztuki, np. obrazami Picassa i Fridy Kahlo, co było poprzedzone warsztatami tworzenia ubioru scenicznego, drukowania tkanin, filcowania i decoupage’u. Stroje te 9 listopada zaprezentowało 64 uczniów z 14 placówek kształcenia specjalnego z całego regionu, na specjalnym pokazie mody w przestrzeniach muzeum.
Dla uczniów o szczególnych potrzebach edukacyjnych oferowane są więc zajęcia „skrojone na miarę” – przystosowane do indywidualnych wymagań i możliwości konkretnej grupy. Szczególnie ważne jest to znowu dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną, dla których spotkania w muzeum sprawdzają się nie tylko jako forma aktywnego nauczania, ale pełnią też rolę terapeutyczną rozwijając wyobraźnię.
Na terenie przyległym do budynków został wybudowany parking zapewniający miejsca dla pojazdów osób z niepełnosprawnością oraz autokarów, co pozwala na korzystanie z oferty placówki grupom zorganizowanym. Parking podziemny zaś ułatwia dotarcie na wystawy osobom o ograniczonych możliwościach poruszania się. Jest co oglądać, dotykać i wysłuchać przez osoby z różnymi dysfunkcjami. Muzeum Śląskie jest otwarte dla wszystkich mieszkańców nie tylko regionu, ale także całego kraju i Europy.
Zobacz galerię…
Ewa Maj
fot. autorka, zss5dg
Data publikacji: 12.11.2015 r.
