Postawy Polaków wobec padaczki

Wyniki badania PRO-EPI 2013 zrealizowanego przez TNS Polska we wrześniu br. z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Epileptologii i firmy UCB wskazują, że bardzo powierzchowna wiedza Polaków nt. padaczki przekłada się na szereg negatywnych postaw wobec chorych.Ponad połowa badanych Polaków błędnie utożsamia padaczkę z najczęstszym, ale nie jedynym rodzajem napadu padaczkowego – utratą przytomności i drgawkami całego ciała, a co szósty Polak deklaruje, że boi się chorych na padaczkę. Co dziesiąta ankietowana osoba uważa, że padaczką można się zarazić, lub że jest to choroba psychiczna.

– Większość negatywnych odczuć i postaw dotyczących padaczki wynika z braku wiedzy. Widać, że w naszym społeczeństwie w dalszym ciągu ograniczona jest świadomość w zakresie przyczyn i objawów tej choroby oraz tego jak wygląda życie osób z padaczką – mówi prof. dr hab. n. med. Joanna Jędrzejczak, prezes Polskiego Towarzystwa Epileptologii. – Wyniki badania PRO-EPI 2013 pokazują, że w obszarze edukacji i akceptacji społecznej mamy jeszcze wiele do zrobienia.

Blisko połowa (47proc.) ankietowanych Polaków deklaruje, że wie jak udzielić pomocy podczas napadu padaczkowego. Osoby te prawidłowo wskazują na konieczność zabezpieczenia głowy chorego przed urazami, zapewnienia mu bezpiecznego miejsca i spokoju oraz wezwania pogotowia w sytuacji, kiedy napad się przedłuża. Niestety nadal szeroko rozpowszechniony jest nieprawdziwy i szkodliwy pogląd, że podczas napadu należy włożyć między zęby chorego coś twardego. Tak uważa aż 84 proc. badanych deklarujących, że wiedzą jak należy udzielać pomocy w przypadku napadu padaczki.

Praca w przypadku chorych na padaczkę stanowi nie tylko źródło dochodów, ale również pełni niezwykle ważną rolę jako czynnik zwiększający samoocenę tych osób oraz poczucie przynależności do społeczeństwa. Polacy są w większości zgodni, że osoby chore na padaczkę mogą być cennymi pracownikami (tak sądzi 73 proc. badanych). Świadomość ograniczeń wynikających z choroby jest również duża – niemal połowa ankietowanych (49 proc.) prawidłowo wskazuje zawody, których chorzy na padaczkę nie powinni wykonywać. Większość ankietowanych Polaków deklaruje chęć współpracy z osobami chorymi na padaczkę (78 proc.), choć jednoczesne u dość dużej grupy Polaków (37 proc.) padaczka budzi lęk. Aż 16 proc. badanych przyznaje, że boi się osób chorych na padaczkę. Powszechne jest przekonanie, że osoby z tą chorobą stwarzają większe zagrożenie na drodze niż kierowcy z innymi chorobami (np. cukrzycą).

– Powszechny brak wiedzy w naszym społeczeństwie rodzi uprzedzenia i obawy przed nieznanym. Chorzy bywają stygmatyzowani ze względu na chorobę. W rzeczywistości każdego chorego należy traktować indywidualnie, gdyż padaczka nie jest chorobą jednorodną i u każdego chorego przebiega zupełnie inaczej. Ograniczenia społeczne i zawodowe zależą od rodzaju napadów padaczkowych, częstości ich występowania i długości okresu bez napadów. Powinniśmy być świadomi, że dla chorych z padaczką zasadniczą potrzebą jest skuteczne leczenie umożliwiające kontrolę napadów oraz zrozumienie i właściwa pomoc ze strony otoczenia. To zaś umożliwi większości chorych edukację, możliwość pracy i pozwoli im realizować się w życiu prywatnym i zawodowym – dodaje profesor Jędrzejczak.

Badanie PRO-EPI zrealizowane zostało między 6 a 11 września 2013 r., techniką CAPI, w trakcie wywiadu osobistego. Badanie przeprowadzane było na reprezentatywnej, ogólnopolskiej próbie 1000 osób w wieku 15+. Próba miała charakter losowo-kwotowy. Respondenci dobierani byli do badania zgodnie z kwotą, ze względu na cechy: płeć i wiek.

Wyniki Badania PRO EPI 2013 w porównaniu z pierwszą edycją sondażu z 2009 roku pokazują, że ogólna wiedza polskiego społeczeństwa na temat padaczki jest na nieco niższym poziomie – m.in. obecnie więcej osób, które kiedykolwiek słyszały o padaczce uważa, że osobom chorym nie można pomóc, czy też, że epilepsją można się zarazić. Odsetek osób, które deklarują, że wiedzą jak udzielić pomocy osobie, która ma atak padaczki pozostaje na podobnym poziomie jak w 2009 roku.

Padaczka jest spowodowana okresowymi zaburzeniami czynności komórek nerwowych w mózgu. Na padaczkę może zachorować każdy, w każdym wieku. Lekarze rozróżniają ponad 40 rodzajów napadów padaczkowych. Napady toniczno-kloniczne, najbardziej znane ze względu na dramatyczny przebieg, są jednym z najrzadszych typów napadów. Najczęstszymi przyczynami padaczki są urazy głowy, udar lub guz mózgu, zapalenie mózgu i opon mózgowych. W 60 proc. przypadków przyczyna choroby nie jest jednak znana.

Prawidłowa pomoc podczas napadu:
Należy
Zabezpieczyć chorego przed upadkiem, skaleczeniem
Zabezpieczyć głowę chorego przed urazami
Rozpiąć choremu pasek, kołnierzyk w koszuli
Zachować spokój, gdyż atak mija najczęściej po 2-3 minutach
Pozostać przy chorym do momentu ustąpienia napadu
Po napadzie ułożyć chorego na lewym boku
Wezwać pogotowie, jeśli napad się przedłuża

Nie wolno
Wkładać nic twardego między zęby
Otwierać nie siłę zaciśniętych szczęk
Powstrzymywać na siłę drgawek
Robić sztucznego oddychania
Podawać choremu żadnych płynów
Krępować ruchów chorego
Budzić chorego po napadzie

Data publikacji: 06.12.2013 r.