RPD ws. pieniędzy na specjalne potrzeby uczniów z niepełnosprawnością

RPD ws. pieniędzy na specjalne potrzeby uczniów z niepełnosprawnością

Rzecznik Praw Dziecka zwrócił się do ministra finansów ws. przekazywania przez samorządy środków ze zwiększonej subwencji oświatowej na specjalne potrzeby uczniów z niepełnosprawnością. RPD chce m.in. wiedzieć, czy sposób ich wydawania będzie kontrolowany.

1 stycznia 2015 r. weszła w życie ustawa okołobudżetowa, która nakłada na jednostki samorządu obowiązek przeznaczenia na zadania związane ze stosowaniem specjalnej organizacji nauki dzieci i młodzieży środków w wysokości nie niższej niż zostały na ten cel naliczone w subwencji oświatowej.
Rzecznik Marek Michalak przypomina, że istotą wprowadzenia przepisu było zagwarantowanie środków na finansowanie edukacji tych uczniów, którzy – np. ze względu na niepełnosprawność – wymagają stosowania specjalnych metod pracy.

Do 30 marca rady gmin i powiatów powinny uchwalić zmiany w budżetach samorządowych, które będą realizowały te przepisy. Muszą w uchwałach określić, jakie kwoty otrzymują z budżetu państwa z tytułu zwiększonej subwencji i jak je będą wydawać.
Jak napisał RPD w liście do ministra finansów, kierowane do niego zapytania sugerują ogromną niepewność rodziców oraz dyrektorów szkół i placówek oświatowych, czy rzeczywiście — zgodnie z ubiegłorocznymi deklaracjami — środki te zostaną przeznaczone na konkretne potrzeby konkretnego dziecka, które ma orzeczenie o specjalnych potrzebach (wydane przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną). Do tej pory samorządy wydawały je na dowolne zadania, oświatowe lub nie.

Rzecznik pyta, czy Regionalne Izby Obrachunkowe będą kontrolowały sposób wydatkowania środków na organizację nauki dla dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i czy obowiązek przekazywania tych pieniędzy dotyczy zarówno szkół ogólnodostępnych, jak i specjalnych. Chce także wiedzieć, czy środki te będą trafiały na potrzeby konkretnego dziecka w konkretnej szkole czy też samorząd będzie mógł je w dowolny sposób przekazać na zadania związane z organizacją nauki dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Do tego, by śledzić uchwały budżetowe miast, gmin i powiatów w odniesieniu do finansowania specjalnych potrzeb edukacyjnych zachęca rodziców dzieci z niepełnosprawnością Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Ukrytymi Niepełnosprawnościami im. Hansa Aspergera „Nie-Grzeczne Dzieci”, które prowadzi projekt „Wszystko Jasne” poświęcony dostępności i jakości edukacji dla uczniów niepełnosprawnych.

Rzecznik uczniów niepełnosprawnych (działający przy stowarzyszeniu) Aleksandra Braun powiedziała PAP, że nowe przepisy oznaczają ogromną zmianę. – Do tej pory środki ze zwiększonej subwencji trafiały do ogólnej puli i mogły być przeznaczone na dowolne wydatki samorządu, na dziurę w chodniku czy wynagrodzenie dla sprzątaczki, choć generalnie wydawano je na oświatę, ale bez zaznaczenia, na jakich uczniów. W tym roku będą one mogły być wydane tylko na zadania wymagające specjalnej organizacji nauki – powiedziała. Dodała, że z informacji stowarzyszenia nie wynika, by pieniądze te musiały być wydane na potrzeby konkretnego dziecka. – Gmina lub powiat musi je wydać na cele związane ze specjalnymi potrzebami, ale nie musi przeznaczyć w całości dla danej szkoły. Nie ma też żadnych sankcji, jeśli samorząd nie przeznaczyłby tych środków na specjalne cele – podkreśliła Braun.

Subwencja oświatowa – której wysokość co roku jest określona w ustawie budżetowej – dzielona jest między samorządy na podstawie algorytmu opisanego w rozporządzeniu ministra edukacji, również wydawanego co roku. Punktem wyjścia do obliczeń jest kwota bazowa na każdego ucznia. To, ile dostają samorządy jest pochodną tej kwoty i liczby uczniów. Ze względu na specyfikę niektórych szkół czy potrzeb uczniów, kwota bazowa może być zwiększana o tzw. wagi. Kilka z wag dedykowanych jest uczniom niepełnosprawnym, którzy mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Do rzecznika uczniów niepełnosprawnych wpływa rocznie ok. 1,5 tysiąca spraw; dotyczą nieprawidłowości w finansowaniu specjalnych potrzeb uczniów z orzeczeniami, niewłaściwej terapii i pomocy w szkole, dyskryminacji itp. (PAP)

bos/ jbr/

Data publikacji: 30.03.2015 r.

Udostępnij

Zachęcamy do zapisania się do Newslettera

Przeczytaj również