Studenci w PFRON
21 maja br. z inicjatywy Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego (FIRR) odbyło się spotkanie członków Zarządu PFRON z przedstawicielami biur osób niepełnosprawnych na uczelniach wyższych.
W spotkaniu udział wzięli m. in.: Agnieszka Kloskowska-Dudzińska i Jacek Brzeziński – zastępcy prezesa Zarządu PFRON, Aleksander Waszkielewicz, prezes FIRR oraz przedstawiciele biur ds. osób niepełnosprawnych z Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Warszawskiej, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego i Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Celem spotkania była wymiana poglądów na temat programów PFRON wspierających edukację osób z niepełnosprawnością na poziomie wyższym.
Przedstawiciele uczelni ocenili pozytywnie kontynuację programu „Student” realizowaną przez samorządy powiatowe w ramach programu „Aktywny Samorząd”. Program likwiduje barierę finansową w dostępie osób z niepełnosprawnością do edukacji na poziomie wyższym oraz jest komplementarny w stosunku do innych narzędzi wsparcia tej grupy studentów: zwiększonej kwoty dotacji przedmiotowej dla uczelni kształcących tych studentów oraz stypendiów specjalnych dla osób niepełnosprawnych. W ocenie przedstawicieli wyższych uczelni zasady rozliczania w Module II programu „Aktywny Samorząd” są dość proste i przyjazne dla beneficjentów.
Przedstawiciele uczelni zgłosili następujące postulaty:
1. Umożliwienie dostosowania wysokości limitów środków dla poszczególnych powiatów na realizację Modułu II „Aktywnego Samorządu” (moduł refundacji kosztów nauki na poziomie wyższym) do realnie zgłoszonych we wnioskach potrzeb. Postulat wynikł z obawy, iż podział środków nie uwzględnia dysproporcji w liczbie studentów wnioskujących o dofinansowanie w miastach będących ośrodkami akademickimi oraz w powiatach ziemskich. Ponadto przedstawiciele uczelni dali wyraz zaniepokojeniu, czy wszystkie powiaty przystąpiły do realizacji Modułu II.
2. Przesunięcie terminu składania wniosków na semestr zimowy, bowiem. Obecnie obowiązujący dla semestru zimowego 2013/14 termin 30 września 2013 r. jest zbyt wczesny. Studenci nie mogą dostarczyć w tym terminie wymaganego procedurami zaświadczenia o studiowaniu. Uczelnie mogą wystawić to zaświadczenie po tym terminie.
3. Rozważenie możliwości priorytetowego traktowania studentów pierwszego kierunku studiów, ze względu na występujące zjawisko nieustającego studiowania (bez prób aktywizacji zawodowej po zdobyciu wykształcenia).
4. Rozważenie możliwości reaktywacji programu „Pitagoras”. Według przedstawicieli uczelni waga dotycząca osób głuchych w dotacji podmiotowej dla uczelni udzielanej przez MNiSW jest zbyt niska co powoduje, iż kwota przekazywana nie wystarcza na sfinansowanie przez uczelnie usług tłumacza migowego. Środki na tłumaczy migowych będące w dyspozycji samorządów powiatowych nie rozwiązują problemu, ponieważ studenci potrzebują wsparcia od października, kiedy samorządy już nie mają środków, natomiast z początkiem semestru letniego samorządy z reguły jeszcze nie mają środków. Ponadto dotacja podmiotowa nie obejmuje studentów studiów podyplomowych.
5. Sfinansowanie szkoleń dla otoczenia osób z niepełnosprawnością, w tym zwłaszcza dla pracowników uczelni. Często praca ze studentem z niepełnosprawnością jest dla nich pierwszym kontaktem z taką osobą.
6. Podjęcie przez PFRON współpracy ze środowiskiem studentów niepełnosprawnych (poprzez konsultacje społeczne).
W efekcie rozmów ustalono, iż:
Ad. 1: Wszystkie powiaty realizują Moduł II programu „Aktywny Samorząd” oraz procedury programu przewidują podział drugiej transzy środków przeznaczonych na realizację programu według zgłoszonych we wnioskach potrzeb. Ta zasada podziału limitów rozwiązuje problem nierównomiernego rozłożenia aplikujących do programu studentów w poszczególnych powiatach.
Ad. 2: Przesunięcie terminu składania wniosków na semestr zimowy opóźniłoby wypłatę drugiej transzy, co mogłoby zagrozić pełnej realizacji programu. PFRON zobowiązał się do szczegółowego przeanalizowania zgłoszonego problemu, m. in. z punktu widzenia zagrożeń realizacyjnych.
Ad. 3: PFRON zobowiązał się do przeanalizowania propozycji wprowadzenia do programu „Aktywny Samorząd” mechanizmu zachęcającego do aktywizacji zawodowej po zakończeniu studiów.
Ad. 4: Uruchomienie programu „Pitagoras” naruszałoby obowiązującą w PFRON zasadę niedopuszczalności finansowania tego samego produktu z dwóch źródeł. Usługi tłumaczy migowych mogą być obecnie finansowane z dotacji podmiotowej MNiSW oraz ze środków PFRON będących w dyspozycji samorządów powiatowych. Uruchomienie trzeciego, dodatkowego źródła byłoby naruszeniem zasady niepowtarzalności źródeł finansowania.
Ad. 5: Obowiązujące rozporządzenie o rodzajach zadań zlecanych dopuszcza możliwość dofinansowania lub powierzenia realizacji szkoleń dla otoczenia osób z niepełnosprawnością. Rozważona zostanie możliwość finansowania potrzeb szkoleniowych środowisk akademickich w przyszłych konkursach. Samorządy już obecnie korzystają ze szkoleń realizowanych przez PFRON.
Ad. 6: Mimo braku sformalizowanych konsultacji społecznych, PFRON do tej pory na bieżąco zbierał i analizował informacje o realizowanych programach. 28 maja br. zarządzeniem prezesa Zarządu PFRON powołano Społeczną Radę Konsultacyjną przy Zarządzie Funduszu złożoną z przedstawicieli organizacji zrzeszających osoby niepełnosprawne lub działających na ich rzecz.
Ponadto ustalono również, że uczelnie i organizacje pozarządowe powinny podjąć próbę współpracy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, sygnalizując problemy z trafnym dopasowaniem instrumentów wsparcia do realnych potrzeb studentów z niepełnosprawnością FIRR zgłosiła natomiast gotowość nieodpłatnego przeprowadzenia akcji informacyjnej dotyczącej Modułu II programu „Aktywny Samorząd”, w oparciu o własne kontakty ze środowiskiem wyższych uczelni i strony internetowe różnych organizacji.
Info: PFRON, oprac. R.S.
Data publikacji: 04.06.2013 r.
