9 listopada otwarcie zrewitalizowanego Muzeum X Pawilonu

Jak powiedział PAP Bartłomiej Kłusek, rzecznik prasowy Muzeum Niepodległości, którego oddziałem jest Muzeum X Pawilonu, wymagało ono kompleksowej rewitalizacji. Zabudowania Cytadeli, w których się mieści, są dosyć zaawansowane wiekowo i w większości nie przechodziły remontu od dawna. Jako obiekty historyczne i zabytkowe nie mogły jednak ulec poważnym zmianom.

W ramach rewitalizacji odnowiono elewacje zewnętrzne i wewnętrzne, wejście oraz dawne cele skazańców. Wymieniono dach i stolarkę okienną oraz instalację elektryczną, zainstalowano także udogodnienia dla niepełnosprawnych. Wzmocniono również mury i wykonano izolację przeciwwilgociową. Założono też instalację przeciwpożarową. Rewitalizacji poddano również Pawilon XI. Odtworzono także fundament dawnej kuźni oraz wartowni.

Odnowiono również dziedziniec. Przeprowadzono przełożenie historycznego bruku z lat 30. XIX w. Kamienie oczyszczono i ułożono na nowo. Wykonano nowe dojście do Muzeum. Na Drodze Straceń zerwano stary asfalt i położono ozdobną kostkę. Na terenie zainstalowano również monitoring. Przeprowadzono renowację elewacji ceglanej, usunięto roślinność porastającą ściany i zakonserwowano z zewnątrz mur okalający Cytadelę.

W murach obronnych przy wejściu do Bramy Bielańskiej otwarto zaś Galerię Bramy Bielańskiej. To zadaszony, zamknięty obiekt, specjalnie zaadaptowany i dostosowany z przeznaczeniem na prezentację różnego typu wystaw czasowych. Obecnie można tam oglądać ekspozycję malarstwa Feliksa Mostowicza.

– Remont wewnętrzny Muzeum polegał głównie na odświeżeniu, ponieważ z uwagi na zabytkowy charakter budowli nie mogą być tam prowadzone ingerujące w nią prace – powiedział Kłusek. Zmodernizowana została dawna sala kinowo-konferencyjna przekształcona w nowoczesną, przystosowaną dla niepełnosprawnych salę audiowizualną na 60 miejsc. Zainstalowano tam klimatyzację i nowoczesny system dźwiękowy. Muzeum zostało też wyposażone w sprzęt komputerowy i multimedialny.

– Obecnie pragniemy skupić uwagę zwiedzających na ekspozycji znajdującej się na pierwszym piętrze, gdzie prezentowana będzie wystawa obrazów Aleksandra Sochaczewskiego. Przedstawiają one życie Sybiraków, ciężką podróż do miejsca zesłania, katorżniczą pracę i trudy dnia codziennego. Obok obrazów na ekspozycji znajdą się także m.in. dyby, w które zakuwano więźniów i przedmioty codziennego użytku. W jej sąsiedztwie znajdują się odnowione cele, w których więziono m.in. Józefa Piłsudskiego i ks. Piotra Ściegiennego – opowiadał rzecznik.

Można także zobaczyć tzw. poczekalnię, gdzie skazańcy oczekiwali na przesłuchanie i samą salę przesłuchań. Powstały również tzw. kioski multimedialne, gdzie można obejrzeć filmy, prezentacje i zdjęcia poświęcone ekspozycji czy wydarzeniom historycznym na terenie Cytadeli.

– Czekają nas jeszcze prace przy ekspozycji na parterze. Liczymy, że niebawem znajdą się na to środki, na razie miały tam miejsce tylko prace odświeżające. Pozostały stare elementy znajdujące się w gablotach związane z historią tego miejsca – listy, obrazy, pamiętniki – relacjonował Kłusek.

Celem planowanych jeszcze na parterze prac ma być podkreślenie charakteru miejsca przez prezentację różnego typu eksponatów. – Należy jednak pamiętać, że większość miejsca zajmują cele, więc pozostałe trzeba odpowiednio zagospodarować. Na pewno będziemy tam chcieli wprowadzić elementy multimedialne przybliżające nasze obszerne i ciekawe zbiory. Nie wykluczamy też organizowania tam wystaw czasowych. Jednak wszelkie planowane prace nie będą już oczywiście wpływać na dostępność placówki – zapewnił rzecznik.

Remont Muzeum X Pawilonu rozpoczął się wiosną 2013 r. i w sumie trwał ok. 2,5 roku. Został w większości sfinansowany ze środków unijnych przyznanych przez Zarząd Województwa Mazowieckiego. Łącznie koszt rewitalizacji wyniósł blisko 15 mln zł.

9 listopada w południe odbędzie się uroczystość złożenia kwiatów i zapalenia zniczy w Bramie Straceń z udziałem przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, organizacji kombatanckich i wojska. Później zaplanowano symboliczne otwarcie Muzeum X Pawilonu po remoncie połączone z prezentacją ekspozycji malarstwa Aleksandra Sochaczewskiego.

Cytadela Warszawska została zbudowana w latach 1832-1836 z rozkazu cara Mikołaja I po stłumieniu powstania listopadowego. W jednym z jej budynków tzw. X Pawilonie umieszczono centralne więzienie śledcze dla więźniów politycznych, w którym przetrzymywano m.in. Romualda Traugutta, Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, ks. Piotra Ściegiennego, Jarosława Dąbrowskiego czy Ludwika Waryńskiego. Kilkaset osób zostało straconych na stokach Cytadeli. Podczas I i II wojny wykorzystywano ją do celów wojskowych. W okresie międzywojennym i po 1945 r. Cytadelę użytkowało Wojsko Polskie. X Pawilon wraz z otoczeniem otwarto dla zwiedzających w 1963 r. (PAP)

akn/

Data publikacji: 09.11.2015 r.