Nowe zasady pomocy państwa przy zatrudnianiu
5 czerwca br. polska delegacja rządowo-parlamentarna spotkała się w Brukseli z przedstawicielami Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji oraz Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia w sprawie uzyskania jasnej interpretacji oraz możliwości ewentualnej zmiany zapisów projektu rozporządzenia Komisji Europejskiej w sprawie zasad wyłączeń blokowych w odniesieniu do pomocy państwa na zatrudnianie osób niepełnosprawnych.
Wątpliwości co do zastosowania projektowanego rozporządzenia do już zatrudnionych niepełnosprawnych pracowników pojawiające się w trakcie korespondencyjnej wymiany informacji z KE, a także złe doświadczenia związane z nagłym wprowadzaniem przepisów regulujących zatrudnianie osób niepełnosprawnych w 2004 roku spowodowały potrzebę bezpośredniego spotkania z przedstawicielami Komisji Europejskiej.
Strona polska zabiegała o potwierdzenie czy przepisy nowego rozporządzenia będą miały zastosowanie do wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych już pracujących. Zgodnie z propozycją KE zmiany mają zostać wprowadzone od lipca br., a obowiązywać od stycznia 2009 r.
– Wróciliśmy z tarczą, choć rozmowy były bardzo trudne. Możemy z całą pewnością powiedzieć, że system zatrudniania osób niepełnosprawnych jest bezpieczny, a „efekt zachęty” będzie dotyczył także już zatrudnionych niepełnosprawnych pracowników. Komisja Europejska potwierdzi to stanowisko na piśmie – powiedział minister Jarosław Duda na okolicznościowej konferencji prasowej, 11 czerwca.
– Myślę, że czas skończyć z ciągłymi zmianami przepisów w tym obszarze. Dlatego też nie chcieliśmy wprowadzać zmian wyprzedzających ostateczną wersję przepisów rozporządzenia KE – aby nie okazało się, że wprowadziliśmy regulacje, które nie do końca są spójne z tym, co Komisja zatwierdzi. Dla nas ważne jest potwierdzenie na piśmie przez KE, że „efekt zachęty” będzie dotyczył także zatrudnionych niepełnosprawnych – powiedział Sławomir Piechota, przewodniczący sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Dodał, że strona polska chciała uzyskać wyjaśnienia także w innych kwestiach, które budzą różnorodne wątpliwości.
Projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej w art. 8 wprowadza tzw. „efekt zachęty”, stawiając wymóg zwiększenia liczby netto zatrudnionych osób niepełnosprawnych. Obecnie ponad 9 tys. pracodawców, zatrudniających ponad 220 tys. osób niepełnosprawnych otrzymało potwierdzenie, że nie będą musieli zwalniać zatrudnianych niepełnosprawnych pracowników, by skorzystać z zapisów rozporządzenia. Pracodawcy ci korzystają z ryczałtowej formy rekompensaty podwyższonych kosztów zatrudnienia w odniesieniu do pracowników niepełnosprawnych, uwzględniającą koszty związane z obniżoną produktywnością tych osób. Rekompensata jest udzielana w formie dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych i refundacji składek na ubezpieczenia społdeczne.
Jedynym zastrzeżeniem KE do strony polskiej w trakcie rozmów był sektor usług ochroniarskich świadczonych przez firmy zatrudniające osoby niepełnosprawne, a korzystających z pomocy udzielanej na ich zatrudnianie. Usługi te wyłączone są z wymogu stosowania krótszego czasu pracy zatrudnionych niepełnosprawnych pracowników, zatem pracodawcy nie ponoszą z tego tytułu strat. – Dlatego też zostanie zmniejszona wysokość kwoty ryczałtu dotyczącego zatrudniania niepełnosprawnych pracowników przy pilnowaniu, gdyż nie korzystają oni z krótszego wymiaru czasu pracy, a tym samym pracodawcy nie ponoszą z tego tytułu dodatkowych kosztów. Chodzi o zmniejszenie wartości tej pomocy o 12,5 proc. najniższego wynagrodzenia – powiedziała Alina Wojtowicz-Pomierna, zastępca dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.
Komisja Europejska wraz z potwierdzeniem zastosowania rozporządzenia wskaże rekomendacje dla polskiego systemu, by nie pojawiały się zarzuty, że nasze rozwiązania naruszają warunki konkurencji obowiązujące w krajach UE.
Tekst i fot.: Dariusz Opioła
Na konferencji prasowej od lewej: poseł Marek Plura, dyrektor Alina Wojtowicz-Pomierna,
minister Jarosław Duda i poseł Sławomir Piechota