Wdrażanie Konwencji wspólną sprawą
W Krakowie odbyło się 10 debat w ramach projektu „Wdrażanie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych - wspólna sprawa". Organizatorzy planują spotkania w kolejnych miastach oraz przygotowanie zbioru rekomendacji.
Realizacja projektu trwa od 1 marca br. Jego liderem jest Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych, któremu partnerują Warmińsko-Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych, Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki, Akademia Pedagogiki Specjalnej oraz kancelaria prawna Domański Zakrzewski Palinka.
W ramach dwuletniego projektu odbędzie się 60 środowiskowych debat doradczo-programowych. Ich celem jest przygotowanie programów wdrażania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Powstają one w dziesięciu środowiskach osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Mowa tutaj o osobach z zaburzeniami neurologicznymi, z niepełnosprawnością ruchową, z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, przewlekle chorych, głuchoniewidomych, głuchych, z niepełnosprawnością wzroku, doświadczających problemów zdrowia psychicznego, z niepełnosprawnością intelektualną, a także z niepełnosprawnością sprzężoną i wymagającą wysokiego poziomu wsparcia. Na miejsce spotkań zostały wybrane: Kraków, Wrocław, Lublin, Olsztyn (wymiennie z Gdańskiem), Poznań i Warszawa.
– Najbardziej konkretnym efektem jest to, że środowisko rozmawia o Konwencji, o zasadach, o możliwościach zmian. Równocześnie poznajemy bardzo ciekawe osoby, które zdecydowały się zostać doradcami w projekcie. Jego beneficjentem jest całe środowisko, natomiast kadra liczy ponad 1800 osób – informuje Alicja Jankiewicz, prezes Lubelskiego Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki.
Wsparcie ekspertów
W Krakowie odbyło się 10 debat doradczo-programowych. Zostały one zorganizowane w czerwcu i lipcu przez Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki (LFOON-SW). Tematem przewodnim spotkań były bariery we wdrażaniu Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych w polskich realiach. W dyskusjach wzięli udział przedstawiciele organizacji pozarządowych i instytucji społecznych z województw małopolskiego, świętokrzyskiego i łódzkiego. Nie zabrakło ekspertów z zagranicy. W gronie tym znalazła się m.in. Kapka Panayotova, bułgarska aktywistka działająca na rzecz osób niepełnosprawnych. W Krakowie przebywał też David Towell, dyrektor londyńskiego Centre for Inclusive Futures. W ostatniej z debat uczestniczył Francuz Matthieu Chatelin, członek European Disability Forum.
– Udział ekspertów zagranicznych sporo daje, oni nam przedstawiają wskazówki, jak ten proces próbowali organizować. Na pewno doświadczenie międzynarodowe jest ważne, żeby niektóre etapy przeskoczyć. Eksperci są też osobami z niepełnosprawnością, co dodaje działaniom wiarygodności i pozwala na inne spojrzenie na niepełnosprawność pod kątem społecznym – mówi Alicja Jankiewicz.
Według niej pięciogodzinne debaty nie wystarczają, żeby wypowiedzieć się w poszczególnych obszarach. Bardzo ważne są więc opinie doradcze, które uczestnicy projektu sporządzają i przesyłają po spotkaniach.
Eliminacja barier
W pierwszym roku projektu zostanie przygotowany „Raport syntetyczny”, który obejmie cztery części. Jego autorzy wskażą m.in. priorytety strategiczne procesu wdrażania KPON w Polsce. Ponadto określą bariery oraz kierunki działań służące ich eliminacji.
– Debaty i dyskusje są ważne, ale żeby miały wpływ na życie osób z niepełnosprawnościami, to musimy mieć konkret. Osoby te domagają się punktów od a do z, bardzo konkretnych, jednoznacznych i możliwych do wprowadzenia. Takich aspektów mamy bardzo wiele, chociażby artykuł 19, czyli prowadzenie życia samodzielnie i przy włączeniu w społeczeństwo – mówi Adam Zawisny, prezes Stowarzyszenia Kolomotywa.
Jego zdaniem temat niezależnego życia jest konieczny do zmian na poziomie centralnym. Trzeba np. dokonać zmian w ustawie o pomocy społecznej, mieć strategię deinstytucjonalizacji oraz zespół międzyresortowy koordynujący te działania. Fundusze unijne powinny być wykorzystywane nie do tworzenia domów pomocy społecznej, ale usługi asystenta osoby niepełnosprawnej, mieszkań chronionych, mieszkań wspomaganych, usług opiekuńczych oraz innych.
Problem świadomości
W drugim roku projektu powstanie „Zbiór rekomendacji zmian w zakresie dostosowania polityk publicznych do postanowień KPON”. – Nie możemy jeszcze powiedzieć tak konkretnie, że to i to zadanie zrealizujemy. Debaty są pierwszym etapem dla następnych partnerów, czyli Akademii Pedagogiki Specjalnej oraz kancelarii prawnej Domański Zakrzewski Palinka – opisuje Alicja Jankiewicz. Zwraca uwagę, że we wszystkich dotychczasowych spotkaniach, niezależnie od rodzaju niepełnosprawności, pojawił się problem świadomości. Część społeczeństwa nie zdaje sobie sprawy, jakie bariery przeszkadzają funkcjonować osobom niepełnosprawnym. Niekiedy wystarczą tylko drobne zmiany, aby je zlikwidować.
We wrześniu zostaną zorganizowane debaty we Wrocławiu, głównie dotyczące województw dolnośląskiego, śląskiego i opolskiego. LFOON-SW planuje zaprosić też osoby, które nie mogły uczestniczyć w spotkaniach w Krakowie oraz Lublinie.
– Sukcesem projektu będzie, jeśli ścieżka strategii wdrażania zostanie przyjęta przez rząd i rozpocznie się jej realizacja – mówi Alicja Jankiewicz.
Tekst i fot. Marcin Gazda
Data publikacji: 27.07.2016 r.
